Κάποτε ήσουν κι εσύ παιδί, θυμάσαι;
Γιατί να μεγαλώνουμε παιδιά σαν ενήλικες σε σχέση με τον περιβάλλοντα χώρο τους
Advertisment
και σαν μωρά σε σχέση με τη νόησή τους;
Γράφει η συγγραφέας Ρίνα Σερέτη
Τα παιδιά είναι η ελπίδα που μας προσφέρουν οι ουρανοί και ο τρόπος να μας δείξουν πως το παιχνίδι παίζεται ακόμη. Το γέλιο τους, η στάση ζωής, η ανεμελιά, το διαφορετικό κύλισμα του χρόνου τους μπορούν να γίνουν η κινητήριος δύναμη για να τα αντέξεις όλα και να μην σταματήσεις να προσπαθείς είτε έχεις παιδιά είτε δεν έχεις αρκεί να θυμηθείς, να αισθανθείς πως ήσουν κι εσύ παιδί. Η αλήθεια είναι πως ξεκίνησα να γράφω για τους γονείς που δεν πρέπει να γίνονται γονείς μα η λέξη παιδί με ταξίδεψε σε άλλα μονοπάτια…
Advertisment
Μου θύμησε φέτος το Πάσχα την ομορφότερη εικόνα των διακοπών μου. Είχα πάει στη θάλασσα τα παιδιά και μας έπιασε βροχή. Να τα βλέπεις να γελούν, να φωνάζουν, να τρέχουν άλλος με πετσέτα στα μαλλιά, άλλος με την σανίδα στο κεφάλι να βλέπεις τα παιχνίδια τους να χοροπηδούν μαζί τους στις τσάντες… Υπέροχη εικόνα! Εκεί αναρωτήθηκα γιατί να μεγαλώνουμε παιδιά σαν ενήλικες σε σχέση με τον περιβάλλοντα χώρο τους και σαν μωρά σε σχέση με τη νόησή τους; Θέλουμε στον χώρο να στέκονται στρατιωτάκια ακούνητα, αμίλητα κι αγέλαστα και στο μυαλό να σκέφτονται και να υπάρχουν όπως εμείς!
Πιστεύουμε πως δεν ξέρουν ή δεν καταλαβαίνουν τίποτα κι όμως τα ξέρουν όλα με τον δικό τους τρόπο. Εμείς επιδιώκουμε να τους διώξουμε την γνώση αυτή επειδή έχει τους δικούς τους κώδικες και πασχίζουμε να την αντικαταστήσουμε με την δική μας, έτσι όπως εμείς την καταλαβαίνουμε, με τους δικούς μας “αλγόριθμους”.
Ο άνθρωπος έρχεται στην γη από μια λεπτοφυή διάσταση εντελώς διαφορετική από την υλική, την γήινη. Φέρει “ακούσιο υλικό” αγνό. Για να συντονιστεί στο καινούργιο του περιβάλλον πρέπει να το γνωρίσει, να αποκτήσει εμπειρίες. Η εμπειρία είναι η γνώση που αποκτάται μέσα από βιώματα. Δυστυχώς όμως ως ενήλικες έχουμε συνδέσει τις εμπειρίες με την προσωπική ζωή του ατόμου, την μόρφωσή του, την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Ξεχνάμε πως το άτομο ξεκινά από μωρό και η γλώσσα της επικοινωνίας του στην κατάσταση αυτή είναι οι αισθήσεις του! Θέλει να αγγίζει τα πάντα, να τα γεύεται, να αισθάνεται τις ποιότητές τους. Δεν υπάρχει καλό ή κακό υπάρχει μόνο το ταξίδι της εξερεύνησης και γιαυτά είναι πολύτιμο!
Η πραγματικότητα που θέλει να διδάξει ο ενήλικας στο παιδί είναι η προσαρμογή σε αυτό που ορίζει ως αληθινό περιβάλλον και η συμμόρφωσή του σε συγκεκριμένους κανόνες. Το αποτέλεσμα αυτού είναι η ευγένεια, ο σεβασμός ενός ξένου χώρου, η ευπρέπεια, η ησυχία όταν χρειάζεται. Βλέπω ενήλικες να απειλούν τα παιδιά σε ξένους χώρους πως θα έρθει ο γιατρός να τους κάνει ένεση, ο αστυνομικός να τα κλείσει φυλακή ή κάποιος άλλος υπεύθυνος που με κάποιον τρόπο θα τους κάνει κακό. Πάντα κάποιος άλλος είναι υπεύθυνος και με κακό σκοπό όλοι εκτός από τον κηδεμόνα!
Πώς θα διδάξεις σε ένα παιδί συνέπεια και υπευθυνότητα όταν εσύ δεν αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου; Πώς θα διδάξεις στο παιδί τρόπους καλής συμπεριφοράς, συζήτηση, διαπροσωπική επαφή αν προσπαθείς απλά να του το επιβάλλεις και όχι να το μυήσεις στην ομορφιά της επικοινωνίας, να του εξηγήσεις όσες φορές χρειαστεί τους λόγους για τους οποίους χρειάζεται να σέβεται τον συνάνθρωπό του και τελικά να το διδάξεις πως η ζωή δεν μαθαίνεται μέσα από τον φόβο αλλά καλλιεργείται μέσα από την προσπάθεια και την υπομονή. Οι περισσότεροι ενήλικες (χρησιμοποιώ τον όρο ενήλικας επειδή μπορεί να μην είσαι γονέας αλλά να έχεις έμμεση επαφή με το παιδί συγγενής, νονός, φίλος της οικογένειαςκτλ) δεν επιλέγουν να δώσουν το χρόνο στο παιδί να επεξεργαστεί τις πληροφορίες που του δίνουν, να τις δουλέψει στο κεφάλι του και την ψυχή του και για άλλη μια φορά προτιμούν να θέλουν να το πετύχει εδώ και τώρα!
Έτσι το μυούν στον εύκολο τρόπο του πατήματος ενός κουμπιού, την εύκολη λύση. Ότι ερώτηση υπάρχει, ότι πρόβλημα, όλα λύνονται από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή! Ρωτά κάτι το παιδί επίμονα και δεν το καταλαβαίνει με τα δικά σου λόγια; Το βρίσκεις στο Google με όλους τους τρόπους! Δεν κάθεται ήσυχο σε κάποιο χώρο; Του δίνεις το κινητό σου! Δεν μπορείς να ασχοληθείς μαζί του; Του δίνεις το tablet! Και πάει λέγοντας με το “πάτημα”….Το παιδί απομακρύνεται από την πραγματικότητα και ναρκώνεται σε μία εικονική ψευτιά όπου αποκλίνει ολοένα και πιο πολύ από τον κόσμο, την φύση, τις αισθήσεις την ίδια του ζωή! Ο άλλοτε ανέμελος χρόνος του, ο χρόνος έξω από τον χρόνο μας, γίνεται μια μέγγενη του εδώ και τώρα, μια αγωνία δίχως τελειωμό! Θέλει το εδώ και τώρα; Πατάμε το κουμπί! Θέλουμε το εδώ και τώρα; Πατάμε το κουμπί!
Ως εδώ! Σταμάτα να “πατάς” κουμπιά, να γεύεσαι με τις δικές σου αισθήσεις, να απειλείς, να στρεβλώνεις τον χρόνο ανάλογα με τις δικές σου εμπειρίες! Το παιδί δημιουργεί δικές του, τώρα πλάθεται! Κι αυτό το τώρα έχει τις δικές του διαδικασίες, τους δικούς του χρόνους! Πάψε να θες να ζήσει την δική του ζωή μέσα από τα δικά σου μάτια και δώσε το χώρο και τον χρόνο να την αντιληφθεί μέσα από τα δικά του!
Ναι ξέρω, θα λερωθεί, θα γίνει χάλια, θα ουρλιάξει και δεν πρέπει, τι θα πει ο κόσμος; Ναι ξέρω δεν θα πειθαρχήσει και θα τα κάνει όλα άνω κάτω είναι στα πλαίσια όμως του πειραματισμού του των δικών του ορίων αλλά και των δικών σου! Είναι δύσκολο το γνωρίζω κάνε υπομονή και κουράγιο! Πες του την αλήθεια, άστο να αισθανθεί την ψυχή σου, μην λησμονείς να του δείχνεις πώς αισθάνεσαι, μη ντρέπεσαι να αισθανθείς μπροστά του, μπροστά στον κόσμο! Μην του απαγορεύεις να εκφραστεί και μην δείξεις φόβο πως μπορεί να σε χειριστεί! Δείξε του με τα μάτια σου, τις κινήσεις του σώματος σου, με ατελείωτα παραδείγματα τι ζητάς από αυτό ή τι θέλεις να του εξηγήσεις!
Τα παιδιά γεννήθηκαν αγνά, κενά από εμπειρίες, “καινούργια” στην ζωή μας. Έχε πίστη στις αξίες σου, σταμάτα να σκέφτεσαι σαν ενήλικας και ξεκίνα να θυμάσαι πως ήσουν παιδί. Εκεί θα βρεις τις απαντήσεις, εκεί είναι το κλειδί της ζωής, της πίστης πως το παιχνίδι παίζεται ακόμη πως η ζωή είναι το παιχνίδι των μεγάλων! Κάπου εκεί χάνεται η επαφή με το παιδί μέσα σου και μεταμορφώνεσαι σε ενήλικα χωρίς “καταγωγή”… Κάπου εκεί χάνεις την επαφή με το δικό σου παιδί στο τώρα! Κάπου εκεί σταμάτησες απότομα να ζεις ελεύθερος και ξέγνιαστος, κάπου εκεί έγινες σκληρός, απότομος και φυλακίστηκες στους δείκτες ενός ρολογιού που μοιάζει σωστός μόνο στο εδώ και τώρα… Απελευθερώσου, είναι επιλογή, κάνε το πράξη!
- Άνθισε την ομορφιά σου πέρα από τον χρόνο - 3 Ιανουαρίου 2020
- Για να γνωρίσεις τη ζωή, χρειάζεται να υποστείς πολλούς θανάτους εντός της… - 29 Μαΐου 2019
- Αποχώρησε από τον πόνο! Άσε τον ελεύθερο και προχώρα! - 6 Μαΐου 2019