Τα σωτήρια δάνεια
Μεταξύ του 1822 και 1826 η τότε κοσμοκράτειρα Αγγλία, με μια χειρονομία καλής θέλησης και μεγαλοψυχίας, έδωσε δάνεια στις χώρες της Λατινικής Αμερικής που είχαν προέλθει από την ισπανική και πορτογαλική αποικιοκρατική κατοχή, συνολικά 23 εκατομμυρίων χρυσών στερλινών.
Advertisment
Κάτι σαν το σχέδιο Μάρσαλ των Αμερικανών προς την Ευρώπη μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υποτίθεται ότι τα δάνεια αυτά επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν για να μπορέσουν οι κατεστραμμένες χώρες να φτιάξουν την υποδομή τους και να δημιουργήσουν ανάπτυξη και δουλειές για τον εξαθλιωμένο πληθυσμό τους.
Μόλις εγκρίθηκε το δάνειο των 23 εκατομμυρίων, αφαιρέθηκαν αμέσως φόροι, τόκοι, έξοδα, προμήθειες και στη Νότιο Αμερική δόθηκε ό,τι απόμεινε, που ήταν εφτά εκατομμύρια στερλίνες. Οι δανειολήπτες έπρεπε να επιστρέψουν είκοσι. Ένα από αυτά τα δάνεια ήταν του ενός εκατομμυρίου στερλινών και δόθηκε στην Αργεντινή το 1824 από την αγγλική τράπεζα Μπέιριγκ Μπράδερς, με εγγύηση του αγγλικού Δημοσίου.
Αφού αφαιρέθηκαν αμέσως οι γνωστές «κρατήσεις», από το ένα εκατομμύριο απέμειναν οι 570.000 λίρες, που δόθηκαν στη χώρα σε χαρτονόμισμα, ενώ η σύμβαση προέβλεπε αποπληρωμή σε καθαρό χρυσό. Οι κυβερνήσεις της χώρας, αποτελούμενες από μεταπράτες και παρηκμασμένους ευγενείς, που ήταν δέσμιοι των Βρετανών και των άλλων Ευρωπαίων, κάθε άλλο παρά αξιοποίησαν αυτά τα λίγα χρήματα για την προκοπή του τόπου τους.
Advertisment
Ούτε υποδομή δημιουργήθηκε, ούτε βιομηχανική ανάπτυξη επιχειρήθηκε, ούτε ελήφθη καμιά πρωτοβουλία που θα επέτρεπε την απαγκίστρωση από τα οικονομικά δεσμά των μητροπόλεων. Αντιθέτως, κατασπατάλησαν τα εναπομείναντα χρήματα και λίγα χρόνια αργότερα έγινε φανερό ότι η Αργεντινή ήταν αδύνατον να πληρώσει τις δόσεις του δανείου.
Οι Άγγλοι δεν φάνηκαν δυσαρεστημένοι. Πάντα μεγαλόθυμοι, ευχαρίστως τους έδωσαν τη δυνατότητα να συνάψουν νέα δάνεια, για να αποπληρώνουν τις δόσεις των παλιών. Η διαδικασία αυτή έγινε μόνιμη. Η Αργεντινή έπαιρνε νέα δάνεια σε χαρτονόμισμα, κι αφού αφαιρούνταν οι «κρατήσεις», που τα μείωναν στο μισό, τα άλλαζαν σε χρυσό στις αγγλικές τράπεζες και πλήρωναν παλιές δόσεις.
Το πρώτο δάνειο αποπληρώθηκε τελικά στο τέλος του αιώνα, εβδομήντα χρόνια αργότερα και με τις προσαυξήσεις έφθασε τελικά στα τέσσερα εκατομμύρια στερλίνες, από 500.000 που είχαν βάλει οι Αργεντίνοι στο ταμείο. Όταν όμως η χώρα απαλλάχτηκε από το πρώτο χρέος, ξέρετε πόσα χρωστούσε στους Άγγλους από τα επόμενα δάνεια που έγιναν εξαιτίας του; Περίπου 130.000.000 χρυσές στερλίνες, δηλαδή 260 φορές το αρχικό κεφάλαιο!
Κάθε ομοιότητα με την εποχή μας είναι εντελώς τυχαία και πέραν των προθέσεων του ιστορικού.
[toggle title="Πηγή"]
Μια σταγόνα ιστορία του Δημήτρη Καμπουράκη εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
[/toggle]
