Ψυχόδραμα: Βιωματική διαδικασία και δημιουργικότητα
στην ανάπτυξη της προσωπικότητας
“Βάλε στη σκηνή…”
Η ψυχοδραματική σκηνή, είναι ένας τόπος ενσάρκωσης, υλοποίησης, έκφρασης, ο εσωτερικός μας κόσμος, γίνεται ορατός με τη δύναμη της εικόνας. Ξαφνικά ό,τι ήταν μπερδεμένο μέσα μας, βρίσκεται ακριβώς εκεί: μπορούμε να το δούμε και να αλληλεπιδράσουμε με αυτό!
Advertisment
Είναι συγκλονιστικό, να μπορείς να σε δεις! Είναι συγκλονιστικό, να ανακαλύπτεις τι ήταν τελικά αυτό στο μέσα σου που γουργούριζε και ξαναγουργούριζε… Μπορεί να σε εκπλήξεις! Γιατί συνήθως άλλα λέει το μυαλό, άλλα κάνει το σώμα, που καθοδηγείται από την ευφυΐα της καρδιάς. Το μυαλό είναι αναλυτικό, παράγει μια ιδέα και μετά μπορεί να την λογοκρίνει… Μπορεί να χαθεί κανείς σε σκέψεις και σκέψεις και σκέψεις, και πουθενά να μην καταλήγει παρά σε… πονοκέφαλο.
Μα όταν για λίγο κλείσεις το κουμπί σε αυτήν την υπερλειτουργία, αρχίζεις να ανακαλύπτεις ότι διαθέτεις και έναν άλλο τρόπο “σκέψης”, πόση δυναμική έχεις μέσα σου και το αγνοείς! Είσαι πολλά περισσότερο εκτός από το μυαλό σου. Ο εσωτερικός σου κόσμος, το ασυνείδητο, τα όνειρα, δε μιλάν τη γλώσσα του εγκεφάλου, που θέλει όλα να είναι λογικά, σε σειρά, ελέγξιμα. Ο εσωτερικός κόσμος είναι τόσο πλούσιος, τόσο δημιουργικός, τόσο θαυμαστός. Δεν είναι στατικός, αλλά ρευστός, σε κίνηση!
Μαθαίνουμε πώς να τον ακούμε, χωρίς να προσπαθούμε να τον ελέγξουμε, να τον κρίνουμε, να τον βάλουμε σε κουτάκια. Γνωρίζουμε εμάς ως έχουμε και μαθαίνουμε να μας αγαπάμε και να μας αγκαλιάζουμε και να μας κουβαλάμε. Μαθαίνουμε πώς να είμαστε ανοιχτοί και σε επαφή με αυτό που υπάρχει, με αυτό που είμαστε ως έχει, να αναπνέουμε με αυτό, να γινόμαστε φίλοι με αυτό και εντέλει, μας επιτρέπουμε: να είμαστε αυτό που είμαστε. Να νιώθουμε.
Advertisment
Βασικές αρχές της Φιλοσοφίας και της δουλειάς με Ψυχόδραμα
Η φιλοσοφία που διέπει το Ψυχόδραμα είναι υπαρξιακή, προσωποκεντρική και φαινομενολογική: δίνουμε αξία στην αναδυόμενη εμπειρία όπως το άτομο τη βιώνει με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Το άτομο αντιμετωπίζεται σαν μια ολότητα όπου νους, σώμα, πνεύμα αλληλεπιδρούν, και σε σχέση με τα συστήματα στα οποία ανήκει. Είναι μια μέθοδος δράσης: μέσω της βιωματικής διαδικασίας το άτομο αποκτά διευρυμένη άποψη της εμπειρίας & του εαυτού.
Επιχειρείται η ανάπτυξη της προσωπικότητας, έτσι ώστε το άτομο να ανταποκρίνεται επαρκώς και δημιουργικά στις ποικίλες καταστάσεις της ζωής καθώς κατευθύνεται προς την επίτευξη των στόχων του. Δουλεύουμε μέσω της παρατήρησης της συμπεριφοράς- των ρόλων που το άτομο εκφράζει κάθε φορά.
Δουλειά με το υγιές μέρος της προσωπικότητας και η διεύρυνση των ικανοτήτων και δυνατοτήτων του ανθρώπου: δουλεύουμε ακριβώς στο σημείο που κάποιος αναπτύσσει (ή πάει να αναπτύξει) λειτουργικούς, θετικούς ρόλους (συμπεριφορές) στη ζωή του.
• Εξισορρόπηση των επιπέδων σκέψης, συναισθήματος και δράσης: αυτό που σκέφτομαι, να είναι σύμφωνο με αυτό που αισθάνομαι και σύμφωνο με αυτό που τελικά πράττω· έτσι τελικά, να βρίσκομαι σε μια κατάσταση αρμονίας και συμφωνίας του εσωτερικού μου με τον εξωτερικό κόσμο.
• Το άτομο εξασκείται-πειραματίζεται στο να παράγει νέες – εναλλακτικές αντιδράσεις (νέους ρόλους) σε παλιές καταστάσεις, ή επαρκείς ανταποκρίσεις σε καινούριες άγνωστες καταστάσεις.
• Σχέσεις άμεσης αλληλεπίδρασης (two-way relationships) στη διαπροσωπική επικοινωνία, ισότιμες, που βασίζονται στη θέση «είμαι ok, είσαι ok». Χτίσιμο σχέσεων εργασίας προσανατολισμένων προς το έργο.
• Δουλεύοντας όχι με βάση την ερμηνεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς, αλλά με βάση την παρατήρησή της: θεωρία των ρόλων, παρατήρηση και καταγραφή «χάρτη ρόλων» του ατόμου· διαδικασία ανάλυσης ρόλων και στήσιμο θεραπευτικού πλάνου.
• Διεύρυνση λειτουργικών ρόλων στην προσωπικότητα: καλλιέργεια και ανάπτυξη υγιούς προσωπικότητας.
• Παρατήρηση-διεύρυνση της επίγνωσης δυσλειτουργικών ρόλων-μοτίβων συμπεριφοράς-σεναρίων και βασικών «θέσεων» ζωής στην προσωπικότητα
• Ενθάρρυνση, ανάπτυξη («ζέσταμα» κατά την ψυχοδραματική ορολογία) σε νέους λειτουργικούς ρόλους στην προσωπικότητα που προηγουμένως ήταν υπο-ανεπτυγμένοι ή απόντες
• Βιωματική διαδικασία-μάθηση που έρχεται από μέσα μας όταν «ζεσταθούμε» επαρκώς στο θέμα μας. Εικονική αναπαράσταση εσωτερικού κόσμου-μια «οπτική» μέθοδος. Συμβολική-συνειρμική έκφραση. Εμπειρία που βιώνεται-αναβιώνεται. Σύνδεση με το συναίσθημα και μέσα από όλο το σώμα.
• Ανάπτυξη αυθορμητισμού και δημιουργικότητας: επαρκής ανταπόκριση στις ποικίλες καταστάσεις της ζωής
• Ψυχοδραματική φιλοσοφία-υπόβαθρο: μια αισιόδοξη ματιά για τον άνθρωπο και την ύπαρξη (άνθρωπος ως δημιουργός και συν-δημιουργός)
• Ο άνθρωπος σε σχέση με τα συστήματα που ανήκει. Συστήματα ρόλων και δυναμικές των συστημάτων. Κοινωνικό άτομο και κοινωνιόδραμα.
• Δυναμική ομάδων και κοινωνιομετρία.
Η Δανάη Χορομίδου είναι βασική εκπαιδεύτρια στο νέο ομαδικό πρόγραμμα: «Εκπαίδευση στο Ψυχόδραμα»
- Ψυχοθεραπεία: Ένας τόπος ασφαλής να εκφραστείς και να μάθεις… για μια καλύτερη ζωή - 12 Νοεμβρίου 2020
- Κρίσεις: Τα στάδιά τους και πώς να τις διαχειριστούμε - 13 Ιουνίου 2020
- Ο σκίουρος και η Ροδακινιά: Ένα αλληγορικό παραμύθι για τις ανθρώπινες σχέσεις - 6 Νοεμβρίου 2017
