Σκέψεις περί σχιζοφρένειας
Η λέξη προέρχεται από το ρήμα σχίζω (κόβω, διαχωρίζω) και φρήν (νους, λογική). Στο άκουσμά της οι περισσότεροι αντανακλαστικά σκέπτονται ακραία επιθετικές συμπεριφορές και επικίνδυνα και βίαια άτομα, θυμούνται σκηνές από ταινίες τρόμου με αιμοσταγείς δολοφόνους, φοβούνται και φυλάγονται, αναπαράγοντας μια λανθασμένη στερεοτυπική αντίληψη και ενισχύοντας το στιγματισμό των συνανθρώπων μας, που νοσούν από τη συγκεκριμένη ασθένεια.
Advertisment
Διαβάστε επίσης από το Δημήτρη Μιχελουδάκη
Δεν έχουν έτσι τα πράγματα. Μελέτες παγκοσμίως έχουν δείξει πως τα άτομα με σχιζοφρένεια, εν συγκρίσει με τα άτομα του υγιούς πληθυσμού, δεν ασκούν συχνότερα βία. Η κατάλληλη προσέγγιση, η σωστή φαρμακευτική αγωγή και θεραπεία και η κοινωνική αποδοχή (μη στιγματική συμπεριφορά) μπορούν να εξαλείψουν κάθε πιθανότητα επιθετικής συμπεριφοράς ή να τη μειώσουν στο ελάχιστο.
Τονίζεται από όλη την ψυχιατρική κοινότητα ο μεγάλος ρόλος της εργασίας στη θεραπεία. Ένας ασθενής με σχιζοφρένεια, που εργάζεται, έρχεται σε καθημερινή επαφή με υγιή άτομα και συνάπτει σχέσεις μαζί τους έχει αποδεδειγμένα καλύτερες πιθανότητες βελτίωσης από κάποιον απομονωμένο ασθενή. Ο αποκλεισμός και η απομόνωση μόνο αρνητικά μπορούν να συμβάλουν και να επεκτείνουν τα συμπτώματα της νόσου.
Αξίζει να θυμηθούμε πως πλήθος μεγάλων καλλιτεχνών έπασχε από σχιζοφρένεια ή κάποια μορφή ψυχικής νόσου. Μου έρχονται πρόχειρα στο νου οι Β. Βαν Γκογκ, Ε. Άλαν Πόε, Σ. Πλαθ, Ε. Χεμινγκγουέι, Β. Γουλφ κ.α.
Δυστυχώς η πτυχή αυτή των καλλιτεχνών έχει εμπορευματοποιηθεί κατά μία έννοια, επιδιώκοντας την προώθηση και ανάδειξη ενός καλλιτέχνη μέσω μιας υπερτόνισης της ιδιάζουσας ή αποκλίνουσας συμπεριφοράς του. Το «δυστυχώς» έγκειται στις αλυσιδωτές αντιδράσεις που μπορεί να προκαλέσει μια τέτοια «διαφήμιση», στον ίδιο αλλά και σε άλλους καλλιτέχνες. Η κοινωνία, βέβαια, θα αγκαλιάσει εύκολα και αναντίρρητα την εικόνα αυτή, αλλά θα σταθεί σε απόσταση από τους υπόλοιπους μη διάσημους ανθρώπους, που φέρουν την ίδια συμπεριφορά ή τάση.
Κλείνοντας, λίγος Γιουνγκ. Τα «αυτόχθονα ψυχοσυμπλέγματα» (όπως τα ονόμασε ο Καρλ Γιουνγκ), οι ιδέες δηλαδή (και το συναισθηματικό φορτίο τους), που έρχονται σε αδιέξοδο και σύγκρουση με τη συνείδηση, είναι κατά τον ίδιο ένα πιθανό αίτιο της σχιζοφρένειας. Κάπως απλοϊκά λοιπόν, οι ιδέες και τα όνειρα, που «διαφωνούν» με την εξωτερική πραγματικότητα και ο αρμός, που δε εντοπίζεται μεταξύ τους, ίσως είναι η αιτία που η λογική σχίζεται και προτιμάται μιαν άλλη οδός…
- Είν’ εύκολο το μίσος – μην πας εκεί… - 17 Μαρτίου 2020
- Κρισναμούρτι: Ο μέγας ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής (Μια ανάγνωση) - 8 Μαρτίου 2019
- Σκέψεις περί σχιζοφρένειας - 24 Οκτωβρίου 2016