Πώς θα μοιάζει ο άνθρωπος σε 100 χρόνια;
Μπορούμε να εξελίξουμε τα βακτήρια, τα φυτά και τα ζώα — Ο μελλοντιστής Χουάν Ενρίκεζ αναρωτιέται: Είναι δεοντολογικό να εξελίξουμε το ανθρώπινο σώμα; Στην ομιλία του, όπου μας μεταφέρει από τη μεσαιωνική προσθετική στη σημερινή νευροχειρουργική και στην επιστήμη κατασκευής τεχνητού DNA, ο Ενρίκεζ ξεδιαλύνει τα ηθικά διλήμματα εξέλιξης του ανθρώπου και φαντάζεται τρόπους που θα πρέπει να αλλάξουμε το ίδιο μας το σώμα εάν ελπίζουμε να εξερευνήσουμε και να κατοικήσουμε άλλους πλανήτες.
Advertisment
Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία
Να μια σημαντική ερώτηση.
0:15
[Είναι ηθικό να εξελίξουμε το ανθρώπινο σώμα;]
0:17
Γιατί αρχίζουμε να μαζεύουμε τα εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να εξελιχθούμε. Μπορούμε να εξελίξουμε τα βακτήρια, τα φυτά και τα ζώα. Οπότε φτάνουμε στο σημείο όπου πρέπει να αναρωτηθούμε, είναι ηθικό και θέλουμε να εξελίξουμε τον άνθρωπο; Καθώς λοιπόν το σκέφτεστε, αφήστε με να σας μιλήσω για την προσθετική. Την προσθετική στο παρόν, το παρελθόν και το μέλλον.
0:41
Αυτό είναι το σιδερένιο χέρι ενός Γερμανού κόμη, ο οποίος το έχασε πολεμώντας σε μια από τις μάχες του. Κανένα όμως πρόβλημα, έφτιαξε μια πανοπλία και τη φόρεσε. Η τέλεια προθετική. Από εδώ προήλθε ο όρος διοικώ με «Σιδερένια Πυγμή».
1:00
Και φυσικά η προσθετική γίνεται ολοένα και πιο χρήσιμη, ολοένα και πιο σύγχρονη. Μπορείτε να κρατήσετε βραστά αυγά. Μπορείτε να έχετε τον απόλυτο έλεγχο και καθώς το σκέφτεστε αυτό, υπάρχουν υπέροχοι άνθρωποι όπως ο Χιου Χερ, οι οποίοι φτιάχνουν ασυνήθιστα προσθετικά όργανα. Οπότε η υπέροχη Έιμι Μούλινς θα πει πόσο ψηλή θέλω να είμαι απόψε; Ή ο Χιου θα πει σε τι βουνό θέλω να ανέβω σήμερα; Μήπως θέλει κάποιος να τρέξει στον μαραθώνιο ή να χορέψει; Καθώς λοιπόν τα προσαρμόζετε, το ενδιαφέρον κομμάτι είναι ότι αυτά μπορούν να μπουν μέσα στο σώμα. Τα προσθετικά όργανα γίνονται δηλαδή τεχνητά γόνατα ή τεχνητοί γοφοί. Και έχουν εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό που δεν είναι απλώς ωραίο να τα έχεις, αλλά αναγκαίο να τα έχεις.
1:46
Οπότε καθώς μιλάμε για έναν προσθετικό βηματοδότη δεν θα είναι σαν να λέμε «Μου λείπει ένα πόδι», αλλά σαν να λέμε «Αν δεν το βάλω, θα πεθάνω». Σε αυτό το σημείο είναι που δημιουργείται μια σχέση συμβίωσης μεταξύ του οργάνου και του ανθρώπινου σώματος.
2:03
Τέσσερις από τους πιο έξυπνους ανθρώπους που έχω γνωρίσει — Εντ Μπόιντεν, Χιου Χερ, Τζο Τζέικομπσον, Μπομπ Λάντνερ — δουλεύουν σε ένα Κέντρο Ακραίας Βιονικής. Και το ενδιαφέρον σε αυτό που βλέπετε μόλις τώρα είναι ότι τα προσθετικά όργανα έχουν ενοποιηθεί με το κόκκαλο. Έχουν ενοποιηθεί με το σώμα. Έχουν ενοποιηθεί με τους μύες. Και μια άλλη πλευρά του Εντ σκέφτεται πώς θα μπορέσει να συνδέσει άμεσα τον εγκέφαλο, χρησιμοποιώντας το φως ή άλλους μηχανισμούς, απευθείας σε πράγματα όπως αυτα προσθετικά όργανα. Αν το κάνουμε αυτό, τότε μπορούμε να αλλάξουμε θεμελιώδεις πτυχές της ανθρωπότητας. Η ταχύτητα αντίδρασης σε κάποιο ερέθισμα θα εξαρτάται από τη διάμετρο του νεύρου. Και φυσικά, αν έχετε εξωτερικά ή προσθετικά νεύρα με τη βοήθεια του φωτός ή υγρού μετάλλου μπορείτε να αυξήσετε τη διάμετρο και θεωρητικά να αυξήσετε και τον βαθμό στον οποίο είστε σε θέση να αποφύγετε μια σφαίρα, αν δείτε τη λάμψη που βγαίνει από την κάννη. Αυτό είναι το μέγεθος των αλλαγών για τις οποίες μιλάμε.
3:07
Αυτά αποτελούν το τέταρτο επίπεδο προσθετικής. Είναι ακουστικά βαρηκοΐας της εταιρείας Phonak και ο λόγος που είναι τόσο ενδιαφέροντα έγκειται στο γεγονός ότι καθιστούν την προσθετική από βοήθημα των «ανάπηρων» σε κάτι που κάποιος που θεωρείται «φυσιολογικός» μπορεί να θελήσει να έχει, γιατί αυτά τα ακουστικά κάνουν κάτι πραγματικά πολύ ενδιαφέρον. Δεν βελτιώνουν απλά την ακοή, μπορείτε να στοχεύσετε την ακοή σας, έτσι ώστε να ακούσετε μια συζήτηση εκεί πέρα. Μπορείτε να έχετε υπερακοή. Θα έχετε ακοή 360 μοιρών και καθαρό ήχο. Θα μπορείτε να ηχογραφήσετε και να συνδέσετε το κινητό στο αυτί σας. Έτσι λειτουργούν ως ακουστικό βοήθημα, αλλά και ως τηλέφωνο. Και ίσως κάποιος θελήσει να βάλει ένα προσθετικό όργανο οικειοθελώς.
3:53
Τα χιλιάδες αυτά, χαλαρά συνδεδεμένα μεταξύ τους, κομμάτια ενώνονται και είναι καρός να κάνουμε την ερώτηση πώς θέλουμε να εξελίξουμε τον άνθρωπο στους επόμενους αιώνες; Για την απάντηση στραφήκαμε σε έναν σπουδαίο φιλόσοφο ο οποίος είναι έξυπνος, παρά το ότι είναι οπαδός των Γιάνκις.
4:11
(Γέλια)
4:13
Ο Γιόγκι Μπέρα έλεγε φυσικά ότι είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε προβλέψεις, ιδίως για το μέλλον.
4:19
(Γέλια)
4:20
Οπότε αντί γι’ αυτό ας δούμε τι συμβαίνει στο παρόν με ανθρώπους σαν τον Τόνι Ατάλα, o οποίος επανασχεδιάζει περίπου τριάντα όργανα. Ίσως η απόλυτη προσθετική δεν είναι να έχουμε ένα εξωτερικό όργανο, τιτάνιο. Ίσως είναι το να παίρνουμε τον ίδιο μας τον γενετικό κώδικα, και να διορθώνουμε τα όργανα μας, γιατί κάτι τέτοιο είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από την προσθετική.
4:43
Για να το κάνετε αυτό, αρκεί μια ματιά στη δουλειά των Κρεγκ Βέντερ και Χαμ Σμιθ. Ένα από αυτά που κάνουμε είναι να βρούμε πώς θα επαναπρογραμματίσουμε κύτταρα. Αν μπορέσεις να το κάνεις αυτό, θα μπορείς να αλλάξεις τα κύτταρα κάθε οργάνου. Και αν αλλάξεις τα κύτταρα ίσως μπορείς να κάνεις τα όργανα αυτά ανθεκτικά στην ακτινοβολία. Ίσως τα κάνεις να απορροφούν περισσότερο οξυγόνο. Ίσως τα κάνεις πιο αποτελεσματικά στο να απομακρύνουν ουσίες άχρηστες για το σώμα.
5:10
Τις προηγούμενες βδομάδες, ο Τζωρτζ Τσερτς ήταν στις ειδήσεις, γιατί μιλούσε για το πώς θα πάρουμε ένα επαναπρογραμματίσιμο κύτταρο και θα εισάγουμε ένα ολόκληρο ανθρώπινο γονιδίωμα σε αυτό. Όταν πραγματοποιηθεί κάτι τέτοιο τότε θα προκύψει το ερώτημα: «Θέλουμε να προσδώσουμε σε αυτό καινούριες ιδιότητες;» Να δώσουμε στο ανθρώπινο σώμα καινούριες ιδιότητες; Και ποιες θα είναι αυτές; Πότε είναι ηθικό να ενισχύσουμε το ανθρώπινο σώμα και πότε δεν είναι ηθικό; Και εντελώς ξαφνικά, αυτό που κάνουμε είναι να έχουμε αυτήν την πολυδιάσταστη σκακιέρα στην οποία θα μπορούμε να αλλάξουμε την ανθρώπινη γενεσιολογία με τη χρήση ιών που θα επιτίθενται στο AIDS ή μπορούμε να αλλάξουμε τον γενετικό κώδικα μέσω γενετικής θεραπείας προκειμένου να αντιμετωπίσουμε κληρονομικές ασθένειες ή να αλλάξουμε το περιβάλλον και την έκφραση των γονιδίων αυτών στο επιγονιδίωμα περνώντας τα στις επόμενες γενιές. Και εντελώς ξαφνικά, δεν έχουμε μόνο ένα μικρό κομμάτι, αλλά πολλά μικρά κομμάτια στιβαγμένα, που να μας επιτρέπουν να πάρουμε μέρη αυτών μέχρι να τα ενώσουμε όλα μαζί, δημιουργώντας κάτι εντελώς διαφορετικό.
6:20
Πολλοί άνθρωποι τα φοβούνται πολύ αυτά. Η αλήθεια είναι ότι ακούγεται τρομακτικό και υπάρχουν ρίσκα. Οπότε για ποιον λόγο να θέλαμε να κάνουμε κάτι τέτοιο; Γιατί να θέλουμε να αλλάξουμε ριζικά το ανθρώπινο σώμα;
6:36
Η απάντηση θα βρεθεί εν μέρει στα λόγια του Λόρδου Ρις, βασιλικού αστρονόμου της Μεγάλης Βρετανίας. Ένα από τα αγαπημένα του ρητά ήταν ότι το σύμπαν είναι εκατό τοις εκατό εχθρικό. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι αν πάρουμε κάποιο από τα σώματα σας τυχαία και το πετάξουμε οπουδήποτε στο σύμπαν, το πετάξουμε στο διάστημα, θα πεθάνετε. Στον ήλιο, θα πεθάνετε. Στην επιφάνεια του Ερμή, θα πεθάνετε. Σε κάποιο σουπερνόβα, θα πεθάνετε. Αλλά ευτυχώς είναι μόνο ογδόντα τοις εκατό αποτελεσματικό.
7:05
Ένας σπουδαίος φυσικός κάποτε είπε, ότι είναι αυτές οι μικρές αντίθετες δίνες της βιολογίας που δημιουργούν μια τάξη μέσα σε αυτόν τον χείμαρρο της εντροπίας. Έτσι καθώς το σύμπαν σπαταλάει ενέργεια αυτές οι αντίθετες δίνες δημιουργούν μια βιολογική τάξη. Τώρα το πρόβλημα με τις δίνες είναι ότι τείνουν να εξαφανιστούν. Συνεχώς μετακινούνται. Και εξαιτίας αυτού, όταν μια δίνη μετακινείται, όταν η θερμοκρασία στη Γη μειώνεται ή αυξάνεται δραματικά, όταν η Γη χτυπιέται από αστεροειδείς, όταν έχουμε τεράστιες εκρήξεις ηφαιστείων, όταν έχουμε ηλιακές εκλάμψεις, όταν έχουμε τέτοια ενδεχόμενα επίπεδα καταστροφής όπως οι επικείμενες εκλογές —
7:49
(Γέλια)
7:52
τότε εντελώς ξαφνικά, μπορεί να έχουμε περιοδικές εξαλείψεις ειδών. Και, παρεπιπτόντως, αυτό έχει συμβεί ήδη πέντε φορές οπότε είναι πολύ πιθανό ότι το ανθρώπινο είδος κάποια στιγμή θα εκλείψει πάνω στη Γη. Όχι την επόμενη βδομάδα, ούτε τον επόμενο μήνα. Ίσως τον Νοέμβριο, αλλά ίσως και 10.000 χρόνια μετά. Καθώς σκέφτεστε τις συνέπειες αυτού, αν αποδεχθούμε ότι αυτές οι εξαλείψεις είναι συνηθισμένες και φυσιολογικές και συμβαίνουν περιοδικά, τότε οφείλουμε να δώσουμε στο είδος μας νέα χαρακτηριστικά.
8:25
Και οφείλουμε να το κάνουμε αυτό, γιατί θα είναι πραγματικά δύσκολο να επικοίσουμε τον Άρη αν δεν μετασχηματίσουμε το ανθρώπινο σώμα ριζικά. Σωστά; Από ένα κύτταρο, η μητέρα και ο πατέρας δημιουργούν ένα κύτταρο, το οποίο διαιρείται και προκύπτουν 10 τρις. Δεν γνωρίζουμε, αν αλλάξουμε σημαντικά τη βαρύτητα, αν το νέο σώμα θα δημιουργηθεί με τον ίδιο τρόπο. Ξέρουμε όμως ότι αν εκθέσουμε το σώμα μας στη τωρινή του κατάσταση σε πολλή ακτινοβολία, θα πεθάνουμε. Καθώς το σκέφτεστε, θα πρέπει να επανασχεδιάσετε κάποια πράγματα για να πάτε στον Άρη. Ξεχάστε τα φεγγάρια του Ποσειδώνα ή του Δία.
9:04
Όπως είπε ο Νικολάι Καρντάσεβ ας προσπαθήσουμε να σκεφτούμε τη ζωή κλιμακωτά. Οπότε ο Πρώτος Πολιτισμός θα είναι ένας πολιτισμός ο οποίος θα ξεκινά να αλλάζει την εμφάνισή του. Και το κάνουμε αυτό για χιλιάδες χρόνια. Έχουμε τις λιποαναρροφήσεις, έχουμε τις πλαστικές. Αλλάζουμε την εμφάνιση μας και μου έχουν πει ότι δεν γίνονται όλες οι αλλαγές για ιατρικούς λόγους.
9:27
(Γέλια)
9:29
Φαίνεται περίεργο.
9:31
Ο Δεύτερος Πολιτισμός θα είναι κάτι διαφορετικό. Ο Δεύτερος Πολιτισμός θα αλλάζει θεμελιώδη τμήματα του σώματος. Χρησιμοποιώντας, για παράδειγμα, αυξητική ορμόνη το άτομο ψηλώνει ή με την ορμόνη Χ γίνεται πιο χοντρό ή χάνει μεταβολισμό ή αποκτά μια σειρά από καινούριες ιδιότητες. Μεταβάλλουμε όμως τις λειτουργίες σε ένα σημαντικό βαθμό.
9:52
Για να γίνουμε ένας διηλιακός πολιτισμός θα πρέπει πρώτα να δημιουργήσουμε τον Τρίτο Πολιτισμό, ο οποίος είναι διαφορετικός από ό,τι έχουμε μέχρι τώρα. Ίσως με το βακτήριο Δεινόκοκκκος Ραδιοντούρνας μπορέσουμε να επανενώσουμε κύτταρα έπειτα από εκτεταμένη έκθεση τους σε ακτινοβολία. Ίσως αναπνέοντας, το οξυγόνο να περνάει κατευθείαν μέσα στο αίμα αντί για τους πνεύμονες. Αυτή τη στιγμή λοιπόν μιλάμε για ριζικές αλλαγές και ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που έγιναν την περασμένη δεκαετία είναι η ανακάλυψη καινούριων πλανητών, που κάποιοι μοιάζουν με τη Γη. Το πρόβλημα είναι, ότι αν ποτέ θελήσουμε να τους επισκεφτούμε, τα γρηγορότερα οχήματα που έχουμε όπως το Τζούνο και το Βόγιατζερ χρειάζονται δεκάδες χιλιάδες χρόνια για να φτάσουν από εδώ στο κοντινότερο ηλιακό σύστημα. Οπότε αν θέλετε να εξερευνήσετε παραλίες κάπου αλλού, ή θέλετε να δείτε ηλιοβασιλέματα δύο ήλιων τότε μιλάμε για κάτι εντελώς διαφορετικό, γιατί θα πρέπει να αλλάξουμε τη ροή του χρόνου, αλλά και το ανθρώπινο σώμα με τέτοιο τρόπο ώστε αυτό τελικά ίσως γίνει αγνώριστο. Και αυτός είναι ο Τέταρτος Πολιτισμός.
11:04
Τώρα δεν μπορούμε καν να φανταστούμε πώς θα μοιάζει κάτι τέτοιο, αλλά αρχίζουμε να παίρνουμε μια μικρή γεύση εργαλείων που θα μας οδηγήσουν ακόμα πιο μακριά. Θα σας δώσω δύο παραδείγματα.
11:15
Αυτός είναι ο υπέροχος Φλόιντ Ρόμσμπεργκ. Μία από τις τωρινές ασχολίες του Φλόιντ είναι το ότι πειραματίζεται με τη βασική χημεία της ζωής. Η ζωή έχει δημιουργηθεί από ATCG, τα γράμματα των αζωτούχων βάσεων του DNA. Όλα τα βακτήρια, τα φυτά, τα ζώα, οι άνθρωποι, οι αγελάδες και όλα τα υπόλοιπα. Και αυτό που έκανε ο Φλόιντ ήταν να αλλάξει δύο από αυτές τις βάσεις και να προκύψουν οι ATXY. Αυτό σημαίνει ότι τώρα έχουμε ένα παράλληλο σύστημα στο οποίο μπορεί να δημιουργηθεί ζωή, να γίνει αναπαραγωγή και εξέλιξη, που όμως δεν ζευγαρώνει με τα περισσότερα γήινα πλάσματα ή ίσως με κανένα γήινο πλάσμα. Ίσως φτιάξουμε φυτά ανθεκτικά σε όλες τις μορφές βακτηρίων ή φυτά ανθεκτικά σε όλες τις μορφές ιών. Γιατί αυτό είναι ενδιαφέρον; Γιατί σημαίνει ότι δεν είμαστε η μοναδική λύση. Σημαίνει ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε εναλλακτικές χημικά υπάρξεις, οι οποίες μπορεί να επιβιώσουν σε έναν τελείως διαφορετικό πλανήτη και να δημιουργήσουν ζωή και κληρονομικότητα.
12:19
Το δεύτερο πείραμα ή μάλλον αυτό που υπονοεί το δεύτερο πείραμα αφορά το ότι οι ζωές σας βασίζονται σε 20 αμινοξέα. Αν δεν υποκαταστήσετε δύο αμινοξέα, αν δεν πείτε ATXY, αλλά ATCG + XY τότε από τα 20 δομικά στοιχεία πηγαίνουμε στα 172, κι εντελώς ξαφνικά έχουμε 172 δομικά στοιχεία από αμινοξέα με τα οποία μπορούμε να δημιουργήσουμε διαφορετικές μορφές ζωής.
12:48
Το δεύτερο πείραμα με το οποίο πρέπει να προβληματιστούμε είναι αρκετά περίεργο και διεξάγεται στην Κίνα. Αυτός ο τύπος μεταμοσχεύει εκατοντάδες κεφάλια ποντικών. Σωστά; Και γιατί αυτό είναι ενδιαφέρον; Σκεφτείτε τις πρώτες μεταμοσχεύσεις καρδιάς. Οι γιατροί συνήθιζαν να φέρνουν τη σύζυγο ή την κόρη του δότη οπότε ο λήπτης θα μπορούσε να απαντήσει στις ερωτήσεις: «Αναγνωρίζεις αυτό το άτομο; Το αγαπάς; Αισθάνεσαι κάτι γι’ αυτό το άτομο;» Σήμερα γελάμε με αυτό. Γελάμε γιατί ξέρουμε ότι η καρδιά είναι μυς, αλλά για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ή μάλλον δεκάδες χιλιάδες «Μου ‘χει πάρει την καρδιά. Μου σπάραξε την καρδιά». Πιστεύαμε ότι ήταν ένα συναίσθημα και ότι τα συναισθήματα μεταμοσχεύονται μαζί με την καρδιά. Όχι.
13:37
Οπότε τι γίνεται με το μυαλό; Έχουμε δύο πιθανά αποτελέσματα. Αν πάρουμε ένα ποντίκι το οποίο είναι λειτουργικό, τότε μπορούμε να δούμε αν με τον νέο εγκέφαλο θα είναι το ίδιο ή θα έχει επιπτώσεις. Δεύτερη επιλογή: Το νέο ποντίκι αναγνωρίζει τη Μίνι Μάους. Το νέο ποντίκι θυμάται τους φόβους του, πώς να βγει από τον λαβύρινθο. Αν αυτό είναι αλήθεια, τότε μπορούμε να κάνουμε μεταμόσχευση στη μνήμη και τη συνείδηση. Έτσι η πραγματικά ενδιαφέρουσα ερώτηση που προκύπτει είναι αν αυτό αποτελεί τον μοναδικό μηχανισμό εισόδου-εξόδου με το υπόλοιπο σώμα. Ή μπορούμε να μεταφέρουμε τη συνείδηση σε κάτι μπορεί να είναι τελείως διαφορετικό, αλλά επιζεί στο διάστημα και θα διαρκούσε χιλιάδες χρόνια, θα ήταν ένα επανασχεδιασμένο σώμα που θα έχει συνείδηση για πολύ μεγάλο διάστημα;
14:37
Ας επανέλθουμε στο πρώτο ερώτημα: Γιατί να θέλουμε να το κάνουμε αυτό; Λοιπόν θα σας πω γιατί. Γιατί αυτή είναι η απόλυτη σέλφι.
14:47
(Γέλια)
14:49
Αυτή έχει παρθεί από εννιάμισι εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά και αυτή είναι η Γη. Εδώ είμαστε όλοι μας. Αν αυτό το μικρό πράγμα εξαφανιστεί, το ίδιο θα κάνει και η ανθρωπότητα. Ο λόγος που θέλουμε να αλλάξουμε το σώμα είναι επειδή αυτό που η εικόνα λέει, εδώ είμαστε εμείς και εδώ είμαστε εμείς, και φυσικά και εδώ γιατί έτσι η ανθρωπότητα επιβιώνει από τη μακροχρόνια εξαφάνιση. Και αυτός είναι ο λόγος που τελικά είναι αντιδεοντολογικό το να μην εξελίξουμε το ανθρώπινο σώμα ακόμα και αν αυτό μπορεί να φαίνεται τρομακτικό, παρότι μας προκαλεί, αλλά μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε, να ζήσουμε και να πάμε σε άλλα μέρη που μέχρι και σήμερα δεν έχουμε ονειρευτεί, αλλά τα δισ-δισ-δισ-δισ-δισέγγονά μας θα επισκεφθούν.
15:36
Σας ευχαριστώ πολύ.
Advertisment
