Με μια εντυπωσιακή ομιλία για το κοινό μέλλον της ανθρωπότητας και της τεχνολογίας, ο Έλληνας καθηγητής του MIT, έφερε τους φοιτητές και το κοινό του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μπροστά στα μεγάλα διλήμματα που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στο προσεχές μέλλον ως ανθρωπότητα.
Τα διλήμματα δεν έχουν να κάνουν με το αν και κατά πόσον θα χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία της οποίας οι διεργασίες δύσκολα θα είναι διαχωρίσιμες από τις λειτουργίες του εγκεφάλου. Ούτε με το αν θα επιβαίνουμε σε αυτοκίνητα ή άλλα οχήματα τα οποία θα κινούνται αυτόματα, βάση αλγορίθμων. Τα διλήμματά μας είναι τα ίδια που αντιμετωπίζουμε πάντα όποτε κάνουμε ένα τεχνολογικό άλμα. Το εξής ένα: Θα χρησιμοποιήσουμε την ηθική μας μπροστά σε αυτές τις νέες τεχνολογίες;
Advertisment
Τα τρία σενάρια που έδωσε ως πιο πιθανά ο βραβευμένος με Κalai από την Διεθνή Ένωση Θεωρίας Παιγνίων και το βραβείο έρευνας του ιδρύματος Giuseppe Sciacca του Βατικανού καθηγητής, είχαν να κάνουν με τους κώδικες τιμής και ηθικής που είναι πιθανότερο να επικρατήσουν αναλόγως τα επίπεδα παιδείας που θα έχουμε συνολικά όταν θα έρθουμε αντιμέτωποι με τα νέα μας επιτεύγματα.
“Μπορεί όλο αυτό να ξεφύγει από τον έλεγχο; Ναι, θα μπορούσε όπως έχει συμβεί και με άλλα πράγματα στο παρελθόν. Το να είμαστε όμως αρνητικοί απέναντι στο ποτάμι που έρχεται κατά πάνω μας δεν είναι εποικοδομητικό, αυτό που πρέπει να σκεφτόμαστε, είναι πώς θα το βάλουμε στη σωστή κατεύθυνση”, είπε χαρακτηριστικά.
Advertisment
Το πρώτο σενάριο, το ονόμασε Wonderland και είναι το καλύτερο από τα τρία αλλά και ο πραγματικός λόγος που επινοούμε μηχανές και τεχνολογία. Σε αυτό το σενάριο, ο άνθρωπος βρίσκει την τέλεια σχέση με τις μηχανές και καταφέρνει ν’ απελευθερωθεί τελείως από τις χειρονακτικές εργασίες, και την ανάγκη για εργασία αφού οι μηχανές θα φροντίζουν για τα πάντα. Σε αυτό το σενάριο οι άνθρωποι δε θα χρειάζεται να πληρώνονται και να πληρώνουν για να ζήσουν. Απλά θα ζουν διοχετεύοντας τον χρόνο τους εποικοδομητικά σε δραστηριότητες που τους αρέσουν… από την άλλη οι μηχανές δεν απαιτούν ασφαλιστικό, θα χρειαστεί όμως να εφεύρουμε την… διαίσθησή τους την οποία θα πρέπει να τη χρησιμοποιούν ώστε να κατανοούν πως μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ίδια λογική για το πόκερ, που χρησιμοποιούν για το σκάκι πχ.
Το δεύτερο σενάριο, το Pessiland, έχει να κάνει με την τεχνητή νοημοσύνη, ως αποκλειστική χρήση των κρατών και των εταιρειών και όχι των απλών πολιτών… Τα αποτελέσματα είναι… μία η άλλη, ο τυπικός πεσιμισμός που χαρακτηρίζει τις κοινωνίες μας και σήμερα.
Υπάρχει και το τρίτο σενάριο, το Stagnatia, στο οποίο η επιστήμη αδυνατεί να κάνει το άλμα προς τη γενική τεχνητή νοημοσύνη και περιορίζεται δίχως να μπορεί να προσφέρει κάτι καινούριο σε συσκευές αναγνώρισης ήχου και εικόνας, οι οποίες απαντούν σε μερικές προκαθορισμένες ερωτήσεις.
Προς το παρόν, είναι προφανές πως τα δύο τελευταία σενάρια είναι πολύ πιο πιθανά από το πρώτο και αυτό όχι γιατί υπολείπουμε γνώσεων και τεχνολογίας αλλά γιατί υπολείπουμε ηθικής και παιδείας, όπως σε κάθε σχεδόν εποχή που έχουμε διανύσει. Για κάποιον αδιευκρίνιστο ακόμα λόγο, ενώ μπορούμε να φτιάξουμε διαστημόπλοιο για να πετάξουμε μέχρι το κέντρο του Γαλαξία και να γυρίσουμε, δυσκολευόμαστε να συμφωνήσουμε σε στρατηγικές οι οποίες θα σώσουν τον πλανήτη από την οικολογική ρύπανση. Το πρόβλημά μας ως είδος δεν είναι τα θαύματα της τεχνολογίας αλλά η αποδοχή των αυτονόητων.
Ο δρ Δασκαλάκης είναι απόφοιτος των Ηλεκτρολόγων του Ε.Μ.Π. Το διδακτορικό του το έκανε στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, και εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στη Microsoft. Η έρευνά του επικεντρώνεται στην Θεωρητική Πληροφορική και την διεπαφή της με τα Οικονομικά, την Στατιστική και την Τεχνητή Νοημοσύνη. Έχει τιμηθεί με το βραβείο της καλύτερης διδακτορικής διατριβής στην πληροφορική από τον διεθνή οργανισμό επιστήμης των υπολογιστών ACM, με το βραβείο Kalai από την διεθνή ένωση Θεωρίας Παιγνίων, το βραβείο εξαιρετικής δημοσίευσης από την διεθνή ένωση εφαρμοσμένων μαθηματικών SIAM, το Career Award από το Ίδρυμα Επιστημών της Αμερικής, το βραβείο Πληροφορικής του Ιδρύματος Sloan και την ερευνητική υποτροφία της Microsoft.
