Ο τρόπος που κινούμαστε και φέρουμε το σώμα μας αποτελεί το πιο ισχυρό σήμα επικοινωνίας στις προσωπικές και επαγγελματικές μας σχέσεις. Άλλωστε, είναι πλέον βέβαιη η άρρηκτη σύνδεση και αλληλεπίδραση ανάμεσα στο σώμα, στον ψυχισμό και στα συναισθήματά μας. Ο ασυνείδητος τρόπος, λοιπόν, που κινούμαστε αποκαλύπτει στους άλλους συναισθήματα, σκέψεις και κρίσεις μας. Αποκτώντας επίγνωση των κινήσεων και της στάσης του σώματός μας, μπορούμε να βελτιώσουμε τις αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους, αλλά και τα μηνύματα που στέλνουμε στο περιβάλλον μας και στις σχέσεις μας.
Η Ελένη Πανίτσκα είναι πιστοποιημένη advanced Rolfer, δασκάλα κίνησης και ειδικευμένη στην Κρανιοϊερή θεραπεία. Η Εναλλακτική Δράση, με αφορμή το 3ήμερο βιωματικό και εκπαιδευτικό σεμινάριό της με τίτλο «Οι 50 αποχρώσεις της κίνησης” και πώς αυτές αλληλεπιδρούν στις σχέσεις μας», υπέβαλλε ορισμένες ερωτήσεις στην κα Πανίτσα σχετικά με την κίνηση, το σώμα και την επίδρασή τους στην επικοινωνία και στις σχέσεις μας.
Advertisment
Κα Πανίτσκα, έχουν γραφτεί εκατοντάδες βιβλία για τη σημασία της στάσης του σώματος, ειδικά όσον αφορά την εργασία, τις πωλήσεις και την ικανότητα της πειθούς. Θα ήθελα όμως τη δική σας εξήγηση για το πώς η στάση του σώματος μεταδίδει συγκεκριμένα μηνύματα στον συνομιλητή μας. Πώς λειτουργεί δηλαδή αυτή η αμφίδρομη επικοινωνία;
Στην εποχή μας είναι πλέον ευρύτερα γνωστό ότι ο άνθρωπος είναι ένα σύνολο. Δεν χωρίζεται σε σώμα, νου και ψυχή. Όλα είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους. Ως εκ τούτου, και καθώς ο άνθρωπος είναι ον επικοινωνιακό, το σώμα συμβάλλει, γενναιόδωρα θα έλεγα, στην ανταλλαγή μηνυμάτων με το συνομιλητή. Μιας και αναφερθήκατε στη χρήση του σώματος από επαγγελματίες, θα ήθελα να τονίσω ότι, αν και υπάρχουν τεχνικές στις οποίες εκπαιδεύονται οι ομιλητές προκειμένου να «πείσουν», πραγματική επιτυχία συναντά κανείς μόνον εφόσον απελευθερώσει δικό του, προσωπικό, αυθεντικό υλικό. Και φυσικά, κατά κανόνα, χρειάζεται μια μορφή εσωτερικής γνώσης και αρμονίας προκειμένου να το επιτύχει κανείς. Όσο περισσότερο δουλεύει δηλαδή ο άνθρωπος με τον εσωτερικό του κόσμο, αναζητώντας τρόπους να απεμπλακεί από τα δεσμά του, τόσο γίνεται πιο ικανός στη σωματική επικοινωνία, δεν είναι ξέρετε, ένα ρούχο που φοριέται.
Πώς εξάγονται αυτά τα συμπεράσματα; Υπάρχουν επιστημονικές έρευνες ή κλινικές μελέτες στις οποίες στηρίζονται;
Ο σιωπηλός – μη λεκτικός – τρόπος επικοινωνίας είναι ο πιο ισχυρός τρόπος επικοινωνίας. Δεν είναι καινούργια ανακάλυψη αυτή. Ο πρώτος που αναφέρθηκε σ΄αυτό και για το οποίο έχουμε στοιχεία ήταν ο Δαρβίνος, πριν σχεδόν 150 χρόνια στο βιβλίο του: «The expression of the emotions in man and animals». Βεβαίως ,εδώ αναφέρεται κυρίως σε εκφράσεις του προσώπου, όπως για παράδειγμα, το στένεμα των ματιών όταν νιώθουμε οργή ή το σούφρωμα της μύτης όταν αηδιάζουμε. Κατά τον Δαρβίνο, αυτά αποτελούν απομεινάρια του παλαιότερου ανθρώπου ως συνήθειες που υπηρετούσαν τον άνθρωπο. Το σούφρωμα της μύτης για παράδειγμα στενεύει τη ρινική δίοδο, μην επιτρέποντας στις δυσάρεστες οσμές να εισχωρούν. Αργότερα, οι συνεχιστές του έργου του, όπως ο Tinbergen το 1952, διατύπωσαν πως οι εκφράσεις αυτές υπηρετούν και ένα κοινωνικό ρόλο, καθιστώντας γνωστό στο περιβάλλον πώς αισθάνεται κανείς. Έκτοτε έχουν δημοσιευτεί πληθώρα εργασιών πάνω στο θέμα. Φανταστείτε ωστόσο ότι ατενίζετε έναν πίνακα της Αναγέννησης, από κείνους όπου θρηνείται ο Χριστός, όπως είναι “Ο Θρήνος για το Χριστό” του Τζιόττο, οι κινήσεις των χεριών, η κλίση του σώματος όσων παρευρίσκονται δηλώνουν ξεκάθαρα όσα αισθάνονται, μάλιστα σε πρώτο πλάνο απεικονίζεται μία πλάτη. Δεν υπάρχει καμία ανάγκη επεξήγησης. Η σωματικότητα του πίνακα γίνεται απίστευτα εύγλωττη!
Εάν το σώμα μας κυριολεκτικά μαρτυρά τον εσωτερικό μας κόσμο, μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και σαν ένα μέσο αυτογνωσίας; Μπορείτε να μας δώσετε ένα απλό παράδειγμα;
Νομίζω ότι οι πιο πολλοί Έλληνες γνωρίζουν, έστω και ασυνείδητα, την άρρηκτη σχέση που υπάρχει ανάμεσα σ΄αυτό που αισθανόμαστε στη ψυχή μας και στο σώμα μας, και σ αυτό που σκεφτόμαστε. Η αλήθεια είναι ότι το σώμα μας ένας εξαιρετικός οδηγός αυτογνωσίας, θα τολμούσα να πω το πιο αλάνθαστο. Αρκεί να το ακροάζεται κανείς. Όταν μας μιλάνε ‘τα σπλάχνα μας‘ καλό είναι να τα ακούμε! Νιώθω σφίξιμο στο στήθος; Μήπως στενοχωριέμαι; Η έφηβη κόρη μου αρχίζει να καμπουριάζει, μήπως απλά νιώθει άβολα που αποκτά στήθος και δεν χρειάζεται να την τρέχω στον ορθοπεδικό;
Advertisment
Είστε πιστοποιημένη Advanced Rofler. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα τι είναι το Rofling Movement;
Το Rolfing Movement επινοήθηκε από συνεργάτες της Ida P. Rolf με παρότρυνση της ίδιας, όταν διαπίστωσε κάποια στιγμή το τεράστιο πεδίο που ενέχει η κίνηση στην αντίληψη του σώματος. Ξεκίνησαν οι πρώτοι Rolfers να διερευνούν τις δυνατότητες της άσκησης ως μέσο ολοκλήρωσης του ίδιου του Rolfing. Σήμερα, το Rolfing Movement έχει εξελιχθεί πολύ, χάρη σε νεότερους Rolfers που ασχολούνται συστηματικά και επιστημονικά με την ανάλυση της κίνησης, όπως κάνει ο Hubert Godard, πρώην Πρώτος Χορευτής της ¨Όπερας των Παρισίων, σήμερα σπουδαίος ερευνητής και δάσκαλος παγκόσμιας φήμης, Το Rolfing Movement απαρτίζεται από απλές ασκήσεις που ευαισθητοποιούν και εκπαιδεύουν τη σωματική μας ευφυΐα.
Διαβάζω επίσης στην περιγραφή του σεμιναρίου σας τον όρο «Αντιγυμναστική». Πρόκειται για κάποια μέθοδο, για κάποια σχολή σκέψης ή κάτι άλλο;
Η “Αντιγυμναστική” είναι μια μέθοδος που επινοήθηκε από την Γαλλίδα Therese Bertherat τη δεκαετία του ’70 και εξελίχθηκε ως το θάνατό της, στις αρχές του 21ου αιώνα. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα ασκήσεων που βασίζεται στις φυσιοθεραπευτικές αρχές της Γαλλίδας ανατόμου Francoise Mezieres και στην σωματική ψυχοθεραπεία της Σχολής του Reich. Θα έλεγα ότι πρόκειται για μια εξαιρετικά καλά οργανωμένη μέθοδο που επιτρέπει, όχι μονάχα την αναγνώριση του τι συμβαίνει στο σώμα μας αλλά και την ταχεία αλλαγή της κατάστασής του!
Κατανοώ, ότι, αφού το σώμα μας μεταφέρει συγκεκριμένα μηνύματα στο εξωτερικό μας περιβάλλον, όταν αλλάζει κάτι εντός μας, τότε, αλλάζει και η φυσική στάση και κίνηση του σώματός μας. Αντίστροφος δρόμος υπάρχει; Δηλαδή, μπορούμε, αλλάζοντας τη στάση του σώματός μας, συνειδητά, να αλλάξουμε και λίγο ή πολύ τον τρόπο που αισθανόμαστε;
Σαφέστατα και μπορούμε. Μα και στη θάλασσα να πάμε για μια βουτιά ή για τρέξιμο ή ακόμα για περπάτημα στο δάσος άλλοι άνθρωποι επιστρέφουμε!Στεκόμαστε αλλιώς και ο κόσμος μάς φαίνεται πιο όμορφος! Μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που αισθανόμαστε μέσω του σώματος αρκεί η παρέμβαση να γίνεται με τρόπο…φιλικό προς τον χρήστη, όχι καταναγκαστικά όπως το επιθυμούσαν οι μανάδες μας τότε που φώναζαν «μην καμπουριάζεις! Στάσου ίσια το κορμί σου παιδί μου αλλιώς ποιος θα σε πάρει εσένα;». Δηλαδή, με άλλα λόγια, θέλουμε να πραγματοποιήσουμε το όραμα της Ida P. Rolf, θέλουμε να μεταβάλλουμε τη σχέση μας με το πεδίο βαρύτητας, να γίνει φίλη μας η βαρύτητα, να μας εκτοξεύσει προς τα πάνω αντί να μας χαντακώνει προς τα κάτω και να καταρρέουμε καθημερινά από την κόπωση.
Διαβάζω στο σεμινάριό σας ότι οι αποχρώσεις της κίνησης μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στα χρώματα των σχέσεων… Τι μπορεί να αλλάξει, αλήθεια, μέσα σε μια υφιστάμενη διαπροσωπική σχέση, εάν αλλάξουμε την κίνηση και τη στάση του σώματός μας;
Νιώθω το ξαφνικό δέλεαρ να μην απαντήσω και να σας πω: ελάτε να το ζήσετε! Είναι μια μοναδική εμπειρία, μια μοναδική αίσθηση να μπορεί κανείς να βιώνει πώς, μέσα από μικρές αλλαγές στο σώμα και την κίνηση, η όραση του βελτιώνεται, οξύνεται η ακοή του, το άγγιγμά του μετατρέπεται σε αποκωδικοποιητή μυριάδων πληροφοριών και, κατά συνέπεια, μεταβάλλεται «δραματικά» η αντίληψή μας για τον άλλον. Κάθε αλλαγή του εαυτού ενέχει και μια αλλαγή στη σχέση μας με τον άλλον. Προς τα πού θα μου πείτε; Προς την αλήθεια, αυτή είναι η αλήθεια! Εδώ, θα ήθελα να προσθέσω ότι το σημαντικό στη ζωή μας και σε όλες μας τις σχέσεις, είναι να βρισκόμαστε στο εδώ και στο τώρα, αλλιώς συναντούμε τον άλλον με το παρελθόν μας, με την ονειροπόλησή μας, με την αγωνία μας για το αύριο και έτσι αδυνατούμε να τον δούμε, να τον ακούσουμε έτσι όπως πραγματικά είναι, εκείνη τη στιγμή, απέναντί μας.
Έχω ακούσει ότι το Rolfing γίνεται σε ατομικές συνεδρίες, ο θεραπευόμενος συνήθως ξαπλωμένος σε κρεβάτι μασάζ. Πώς μπορεί να γίνει ένα ομαδικό σεμινάριο που βασίζεται στο Rolfing και τι παραπάνω προσφέρει;
Πράγματι, το Rolfing γίνεται σε ατομικές συνεδρίες, σε κρεβάτι του μασάζ συνήθως, αλλά όχι πάντοτε . Το Rolfing όμως είναι καταρχάς μια στάση ζωής. Όπως σας έλεγα νωρίτερα η Ida P. Rolf οραματίστηκε μια διαφορετική σχέση του ανθρώπου με τη βαρύτητα. Η ίδια, Διδάκτωρ βιοχημείας, μελέτησε ανατομία και φυσιολογία με πολύ πάθος σε μια εποχή που οι γυναίκες -ακόμα και στην Αμερική- είχαν περιορισμένη πρόσβαση σε ιατρικά, επιστημονικά και ερευνητικά επαγγέλματα (αναφέρομαι στην προπολεμική περίοδο αλλά και λίγο μετά). Συνέλαβε λοιπόν τη δυνατότητα που πρόσφερε η μάλαξη της περιτονίας (λεπτή μεμβράνη που περιβάλλει όλους τους ιστούς μας) ως εφαλτήρια για μια αλλαγή της σχέσης μας-του ανθρώπινου σώματος δηλαδή- με τη βαρύτητα. Φαντάζεστε να στέκεστε, απλώς να στέκεστε στα δυο σας πόδια και να σας είναι πολύ ευχάριστο, σαν να σας ωθεί μια δύναμη προς τα πάνω, και να μην το χορταίνετε; Στο σεμινάριο λοιπόν χρησιμοποιούμε όλοι τη δουλειά της Ida P. Rolf και νεότερων συνεργατών της για να βιώσουμε αυτήν την εμπειρία.
Τι ξεχωριστό έχει να προσφέρει το Rolfing σε σχέση με τα πολλά είδη μασάζ, το pilates ή το feldenkreis; Mήπως έχει γίνει και αυτό μια άλλη μόδα;
Νομίζω ότι όλα τα παραπάνω απαντούν σε αυτή την ερώτηση. Η μόδα είναι εφήμερη, δεν γράφει ιστορία. Το Rolfing υπάρχει πάνω από 60 χρόνια, ζωντανό και εξελισσόμενο. Υπάρχουν Rolfers στις 5 ηπείρους του πλανήτη, που συνεχίζουν με το ίδιο πάθος να ερευνούν και να εμβαθύνουν.
H Ελένη Πανίτσκα διοργανώνει 3ήμερο βιωματικό και εκπαιδευτικό σεμινάριο με τίτλο «”Οι 50 αποχρώσεις της κίνησης” και πώς αυτές αλληλεπιδρούν στις σχέσεις μας». Για εγγραφές και περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ
