Είτε το πιστεύετε είτε όχι, οι γονείς βλάπτουν τα παιδιά τους, όταν δεν τους δίνουν την εμπειρία του να ακούνε και το «όχι». Για πολλούς γονείς είναι μεγάλος πειρασμός να λένε σε όλες τις επιθυμίες των παιδιών τους «ναι» – ειδικά αν μπορούν και έχουν τη δυνατότητα να τις ικανοποιήσουν.
Οι γονείς θέλουν φυσικά τα παιδιά τους να είναι χαρούμενα και ευχαριστημένα. Όμως, η ευτυχία που παρέχεται από τα υλικά αγαθά είναι φευγαλέα και οι έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει μια αρκετά σκοτεινή πλευρά στο να χρειαζόμαστε συνέχεια το επόμενο καλύτερο πράγμα, στο να γινόμαστε αχόρταγοι. Ενισχύει μια αίσθηση ανεπάρκειας που δεν μπορεί με τίποτα να καταπολεμηθεί στο παρόν.
Advertisment
Τα παιδιά σας μπορεί να είναι ευγνώμονες όταν λαμβάνουν ακριβώς εκείνο που ζήτησαν, αλλά όλο και συχνότερα, όταν το βαρεθούν, ζητούν το επόμενο. Στο νου τους, αυτό που αποκτούν σύντομα χάνει τη σημασία και το ενδιαφέρον του. Και αν υποκύψετε και δώσετε ξανά και ξανά στο παιδί σας το επόμενο πράγμα που λαχταρά να αποκτήσει, το μοτίβο επαναλαμβάνεται και γίνεται ένας φαύλος κύκλος που δημιουργεί δυστυχία και έλλειψη ικανοποίησης.
Ανάμεσα στα πολύτιμα μαθήματα που μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά είναι ότι η αυθεντική ευτυχία δεν βρίσκεται στο να πάρουν αυτό που θέλουν· είναι ενσωματωμένη στην εκτίμηση και την απόλαυση των όσων έχουν.
Μαθαίνοντας πώς να αντιμετωπίζουμε την άρνηση, πώς να δεχόμαστε τις περιπτώσεις όπου δεν παίρνουμε αυτό που θέλουμε, αποτελεί μια απαραίτητη δεξιότητα που όλοι χρειάζεται να αναπτύξουμε. Και υπάρχουν πολλοί λόγοι που οι γονείς δυσκολεύονται να θέσουν όρια στα παιδιά τους:
Advertisment
– Δεν θέλουν να προκαλέσουν σύγχυση και θυμό στα παιδιά τους
– Προσπαθούν να επανορθώσουν για τις ενοχές που σχετίζονται με παρελθοντικές εμπειρίες σε σχέση με τα παιδιά
– Έχουν μια μη υγιή επιθυμία να γίνουν φίλοι με τα παιδιά τους
– Πιστεύουν ότι τα παιδιά τους πρέπει να έχουν όλα όσα θέλουν
– Θέλουν τα παιδιά τους να έχουν περισσότερα απ’ όσα είχαν εκείνοι ως παιδιά
– Δεν θέλουν τα παιδιά τους να στερηθούν τίποτα
Ακόμα και οι γονείς, που για οποιοδήποτε λόγο, κάνουν τα πάντα για να αποφύγουν να πούνε το όχι στα παιδιά τους, θα βρεθούν αναπόφευκτα σε κάποιο σημείο να βάλουν και να θέσουν όρια. Και αυτό θα είναι ακόμα πιο δύσκολο για όσους εμπλέκονται. Όταν τα παιδιά συνηθίζουν στο να υπερκαταναλώνουν και να λαμβάνουν όσα ζητούν, το πρώτο μεγάλο «όχι» που θα ακούσουν θα τους δημιουργήσει μεγάλη αίσθηση στέρησης.
Το «όχι» είναι μια μορφή καθορισμού των ορίων. Φυσικά, τα παιδιά μας θα τεστάρουν τα όρια που θέτουμε και θα τεστάρουν το αν θα τα κρατήσουμε, αν δηλαδή είναι πραγματικά. Θα εκλιπαρήσουν, θα γκρινιάξουν, θα κλάψουν, παρακαλέσουν, θα θυμώσουν και πολλά άλλα. Εν μέρει αυτό αντανακλά τη δυσφορία τους για ότι δεν έλαβαν αυτό που θέλουν, αλλά θέλουν επίσης να δουν αν μπορούν να σας κάνουν να το μετανιώσετε και να αλλάξετε γνώμη.
Αν υποκύψετε, στέλνετε το σήμα ότι το «όχι« δεν σημαίνει απαραίτητα όχι και ότι αν παρακαλέσουν, γκρινιάξουν και κλάψουν, θα πάρουν αυτό που θέλουν. Αν υποκύψουμε, δίνουμε χώρο στην ίδια συμπεριφορά, δυσκολεύοντας την πιθανότητα εξάλειψής της.
Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι όταν λέμε όχι, δεν σημαίνει ότι θα επακολουθήσει δράμα. Αν είμαστε ευθείς, αλλά παράλληλα εισάγουμε και ένα ελαφρύ ύφος χιούμορ, μπορούμε να κάνουμε αυτή τη διαδικασία σχετικά ανώδυνη. Αν εμπλέκονται δύο γονείς σε αυτό, είναι προφανές ότι χρειάζεται μια συμφωνία και συνεννόηση ως προς τον καθορισμό και την ενίσχυση των ορίων. Η σύγκρουση ανάμεσα στους γονείς δίνει μπερδεμένα μηνύματα στα παιδιά. Αυτό το ζήτημα γίνεται πολυπλοκότερο όταν οι γονείς δεν μένουν μαζί, ωστόσο και πάλι υπάρχει η δυνατότητα συμφωνίας.
Τα παιδιά χρειάζονται δομή και όρια, και οι γονείς χρειάζεται να έχουν το κουράγιο και τη δύναμη να ρισκάρουν και να αντέχουν τις συναισθηματικές κρίσεις των παιδιών τους, όλο το εύρος των συναισθημάτων τους (από θυμό μέχρι θλίψη). Και μέσα από αυτή τη στρατηγική θα μάθουν και την πολύτιμη έννοια της ευγνωμοσύνης.
