Η σκέψη «όλα ή τίποτα» οδηγεί τους ανθρώπους στο να σκέφτονται ακραία. Όλοι μας έχουμε σκεφτεί ακραία κατά καιρούς. Ωστόσο, αυτός ο τρόπος σκέψης εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα με άγχος και κατάθλιψη.
Αυτή η νοητική παραποίηση είναι μόνο μια από τις πολλές αρνητικές σκέψεις που μπορεί να κάνουμε και τείνουν να βάζουν εμπόδια στη ζωή μας καθημερινά. Σύμφωνα με τον ακραίο τρόπο σκέψης, δεν υπάρχει μέση λύση ή ενδιάμεσες επιλογές, όλα είναι είτε άσπρα είτε μαύρα, είτε καλά είτε κακά. Τα άτομα που τείνουν να σκέφτονται κατ’ αυτόν τον τρόπο, διαμορφώνουν αναλόγως και την άποψή τους για τον εαυτό τους (π.χ. αποτυχημένοι ή επιτυχημένοι) και για τους άλλους ανθρώπους.
Advertisment
Η σκέψη «όλα ή τίποτα» σημαίνει ότι σκέφτεστε με απόλυτους όρους. Είτε συμβεί κάτι, είτε όχι, δεν υπάρχει χώρος για τίποτα άλλο. Αν σκέφτεστε κάπως έτσι, τότε είναι λιγότερο πιθανό να δείτε τις εναλλακτικές επιλογές γι’ αυτό που σας απασχολεί. Διαβάστε παρακάτω μερικά παραδείγματα ακραίας σκέψης και τι μπορείτε να κάνετε για να την αλλάξετε.
Δυσκολία προσαρμογής στις αλλαγές
Όλοι αναγνωρίζουμε αυτήν την αίσθηση του «ξεβολέματος» που νιώθουμε όταν ξεκινάμε μια νέα απαιτητική δραστηριότητα (π.χ. διατροφή) και στη συνέχεια ξαφνικά προκύπτει κάποια επιπλέον αλλαγή, τη στιγμή που δεν έχουμε προσαρμοστεί ακόμα στην πρότερη συνθήκη. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν αυτής της αλλαγής χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. Ωστόσο, οι ακραίοι στοχαστές δυσκολεύονται αρκετά περισσότερο.
Η σκέψη «όλα ή τίποτα» δεν σας επιτρέπει να βρείτε «έδαφος προσαρμογής». Σκεφτείτε τον εαυτό σας σαν μια γάτα που αποσπάται από μία ακτίνα λέιζερ. Δεν μπορείτε να δείτε τίποτα παραπάνω από μία συγκεκριμένη προοπτική κι επικεντρώνεστε σε αυτήν, αγνοώντας εντελώς οποιεσδήποτε άλλες επιλογές. Σίγουρα, ένα άτομο με ακραίο τρόπο σκέψης, χρειάζεται να προσπαθήσει πολύ περισσότερο από τους άλλους ώστε να αναγνωρίσει τις διάφορες άλλες, πιο μετριοπαθείς, επιλογές.
Advertisment
Χαλαρώστε
Για να αντιμετωπίσετε αυτή τη δυσκολία, πρέπει πρώτα να χαλαρώσετε. Θυμηθείτε ότι αυτή η αλλαγή που φαίνεται να σας δυσκολεύει δεν είναι το τέλος του κόσμου. Επίσης, κάθε αλλαγή δεν έχει απαραίτητα αρνητική χροιά, ούτε θα σας απομακρύνει από το στόχο σας σίγουρα. Μόλις καταφέρετε να ηρεμήσετε την αρχική ματαίωσή σας, τότε μπορείτε να σκεφτείτε τα πράγματα λίγο πιο αισιόδοξα.
Για παράδειγμα, ίσως μια αλλαγή στη δίαιτά σας, μπορεί να επισπεύσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα ή να σας διευκολύνει να προσεγγίσετε το στόχο σας. Επιπλέον, ίσως η αλλαγή στο εργασιακό σας περιβάλλον να σας εμπνεύσει να εργαστείτε σε νέα έργα ή να αποκτήσετε νέες δεξιότητες. Αυτό μπορεί να σας οδηγήσει σε μια καλύτερη προετοιμασία για το μέλλον.
Αγαπώ πολύ ή μισώ πολύ
Μπορεί κάποια στιγμή στη ζωή σας να νιώσατε ότι αγαπήσατε κάποιον από την πρώτη στιγμή που τον είδατε. Μπορεί επίσης να νιώσατε το εντελώς αντίθετο, ότι, δηλαδή, μισήσατε κάποιον χωρίς να σας έχει μιλήσει καν. Τις περισσότερες φορές δεν συμβαίνει σε νέες επαφές ή γνωριμίες να βιώσετε τόσο έντονα ακραία συναισθήματα, οπότε μπορεί να σας φαίνεται δύσκολο να το εξηγήσετε και να το αλλάξετε όταν συμβεί. Για να αλλάξετε αυτό, πρέπει να συμβούν τα παρακάτω πράγματα.
Θα πρέπει να αποσυρθείτε και να βάλετε στην άκρη αυτά τα έντονα συναισθήματά σας. Θυμηθείτε, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντιδρούν καλά στις έντονες εκδηλώσεις συναισθημάτων προς αυτούς, καθώς πιθανότατα θα νιώσουν ότι τους αιφνιδιάζετε.
Πιθανότατα να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να «ζεσταθούν» τα πράγματα μεταξύ σας, μέχρι το σημείο που θα μπορείτε να πλησιάσετε τον άλλον και να του πείτε πώς νιώθετε. Ο κόσμος δεν είναι πάντα άσπρος ή μαύρος, υπάρχει και το γκρι. Πρέπει να είστε σε θέση να αποδεχτείτε και αυτήν την προοπτική για τις σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω σας.
Όταν θέλετε να κάνετε κάτι, πραγματικά το θέλετε… μέχρι τη στιγμή που θα πάψετε τελείως να το θέλετε
Εάν σκέφτεστε με βάση το μοτίβο «όλα ή τίποτα», τότε πιθανότατα έχετε μια στάση ζωής που σας αμφιταλαντεύει ανάμεσα στο να κάνετε κάτι αμέσως μόλις το σκεφτείτε, ή να μην κάνετε εντελώς τίποτα. Αυτό μπορεί να φαίνεται σε εσάς απολύτως λογικό. Ωστόσο, για τους ανθρώπους γύρω σας ίσως να φαίνεται κάπως περίεργο.
Αυτοέλεγχος
Αν πέσετε θύμα αυτού του τύπου σκέψης, τότε πρέπει να δώσετε προσοχή στον αυτοέλεγχό σας. Ο αυτοέλεγχος θα σας επιτρέψει να είστε ενσυνείδητοι και συγκρατημένοι μέχρι την κατάλληλη στιγμή. Μόλις συνηθίσετε τον αυτοέλεγχο, δώστε προσοχή σε αυτό που θέλουν να σας πουν οι άλλοι. Λάβετε υπόψη σας την αντίδρασή τους σε κάτι που συμβαίνει και θα είστε σε θέση να αντιδράσετε με τον κατάλληλο τρόπο.
Ζείτε τη στιγμή και μόνο
Είναι δύσκολο οι άνθρωποι να κάνουν σχέδια μαζί σας; Ίσως, τότε, να σκέφτεστε με βάση το μοτίβο «όλα ή τίποτα». Αυτός ο τρόπος σκέψης σημαίνει ότι δυσκολεύεστε να σχεδιάσετε το μέλλον. Σε αυτή την περίπτωση, σημαίνει ότι δεν μπορείτε να κάνετε σχέδια με τους φίλους σας εκτός αν είστε αρκετά ενθουσιασμένοι με κάτι εκείνη τη στιγμή.
Διατηρείστε την ψυχραιμία σας
Για να το καταπολεμήσετε αυτό, πρέπει να είστε ήρεμοι. Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε τι σκέφτονται οι άνθρωποι πριν προσπαθήσετε να κάνετε σχέδια. Δοκιμάστε να ακούσετε αυτό που σκέφτονται οι άλλοι και χρησιμοποιήστε τις πληροφορίες που θα συλλέξετε για να φτιάξετε τα μελλοντικά σας σχέδια, προσπαθώντας να συμπεριλάβετε όσες περισσότερες και διαφορετικές προοπτικές μπορείτε.
Μπορεί να είναι δύσκολο για κάποιον που σκέφτεται ακραία να το αναγνωρίσει και να το διαχειριστεί αποτελεσματικά. Αλλά, εφόσον το συνειδητοποιήσει, είναι σημαντικό να καταφέρει να το ελέγξει, ώστε να αλληλεπιδρά αποτελεσματικά με τους άλλους ανθρώπους. Χρειάζεται χρόνος και εξάσκηση για να βρείτε νέους, ωφελιμότερους, τρόπους σκέψης.
Photo: Author/Depositphotos
- Αρνητικά μοτίβα σκέψης που ευθύνονται για την κακή μας διάθεση και καθορίζουν την εξέλιξή μας - 20 Δεκεμβρίου 2021
- Τα «παράξενα» χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας που αυξάνουν τις πιθανότητες να πετύχουμε - 30 Οκτωβρίου 2021
- Πώς μπορούμε να επικοινωνούμε αποτελεσματικά με τον οποιονδήποτε – Η επιστήμη δίνει την απάντηση - 24 Μαΐου 2021
