Το 2000 ο Andreas Bartels και ο Semir Zeki, του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου, συγκέντρωσαν 17 φοιτητές που δήλωναν τρελά ερωτευμένοι και εξέτασαν την εγκεφαλική τους λειτουργία την ώρα που κοίταζαν μια φωτογραφία του/της αγαπημένου/ης τους και τη φωτογραφία ενός φίλου. Το γεμάτο ντοπαμίνη, κύκλωμα ανταμοιβής/απόλαυσης στον εγκέφαλό τους, φωτιζόταν κάθε φορά που η φωτογραφία απεικόνιζε το ταίρι τους και παρέμενε σκοτεινό όταν απεικόνιζε ένα φίλο.
Οι Bartels και Zeki συμπέραναν, «Προκαλεί μάλλον έκπληξη το γεγονός ότι ένα τόσο περίπλοκο και ακαταμάχητο συναίσθημα (έρωτας), συσχετίζεται διαφορετικά με τη δραστηριότητα κάποιων, πολύ περιορισμένων περιοχών του εγκεφάλου. Και είναι συναρπαστικό να αντιλαμβάνεται κανείς ότι, το πρόσωπο που για χάρη του σάλπαραν χίλια πλοία, μπορούσε να καταφέρει τέτοιο άθλο, μέσω της διέγερσης τόσο λίγου εγκεφαλικού φλοιού».
Advertisment
Οι επιστήμονες μπορεί να εξεπλάγησαν όταν έμαθαν ότι το να ερωτεύεσαι τρελά, ενεργοποιεί στον εγκέφαλό τους ίδιους μηχανισμούς μ’ αυτούς που ενεργοποιεί η χρήση κοκαΐνης. Ωστόσο, όποιος έχει κάτσει με τις ώρες δίπλα σ’ ένα τηλέφωνο περιμένοντάς το να χτυπήσει, έχει παρατήσει μια δουλειά για ν’ ακολουθήσει τον έρωτά του ή έχει βουλιάξει σε μια πολυθρόνα μόνος και καταρρακωμένος, χωρίς την παραμικρή διάθεση να κουνηθεί από ‘κει επειδή τον έχουν εγκαταλείψει, δεν το βρίσκει καθόλου περίεργο.
Για τους εραστές που πέφτουν με τα μούτρα στον έρωτα, η εμπειρία είναι ανάλογη μ’ αυτήν σ’ ένα τρενάκι του λούνα παρκ – υπάρχει μια λεπτή γραμμή που χωρίζει το «ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί ποτέ», περιμένοντας κανείς ανυπόμονα και ψυχαναγκαστικά για την επόμενη δόση του, από το «ό,τι χειρότερο μου έχει συμβεί».
Με δεδομένο το πόσο συνηθισμένα είναι τα διαζύγια και οι χωρισμοί, δεν είναι περίεργο που οι ερευνητές λένε, ότι για τα περισσότερα ζευγάρια το έντονο σκαμπανέβασμα στο τρενάκι του λούνα παρκ διαρκεί μόνο για ένα ή δύο χρόνια. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι το Φαινόμενο του Μήνα του Μέλιτος δεν μπορεί να διαρκέσει.
Advertisment
Όταν ερευνητές μελέτησαν τους εγκεφάλους 17 αντρών και γυναικών που δήλωναν πολύ ερωτευμένοι με το ταίρι τους μετά από, κατά μέσο όρο, 21 χρόνια γάμου, διαπίστωσαν την ίδια διέγερση στις πλούσιες σε ντοπαμίνη περιοχές του εγκεφαλικού κυκλώματος ανταμοιβής/απόλαυσης, μ’ αυτήν που παρατηρείται σε ζευγάρια που μόλις έχουν αρχίσει να ζουν ένα έντονο πάθος. «Τα δεδομένα αυτά, υποδεικνύουν ότι η αξία της ανταμοιβής που σχετίζεται με μια μακροχρόνια σχέση μπορεί να διατηρηθεί και να είναι όμοια με αυτή μιας καινούριας αγάπης», αναφέρουν οι ερευνητές.
Ωστόσο η έρευνα βρήκε επίσης, ότι στην περίπτωση των μακροχρόνιων ρομαντικών σχέσεων εμπλέκονται «πολύ περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου» απ’ όσες εμπλέκονται σ’ ένα νέο πάθος. Μεταξύ τους και περιοχές που έχουν να κάνουν με την αφοσίωση, αλλά και που διαμορφώνουν τα συναισθήματα του άγχους και του πόνου. Αυτό υποδεικνύει ότι οι μακροχρόνιες ρομαντικές σχέσεις αγάπης προσφέρουν ένα πλεονέκτημα.
«Επομένως, οι πρόσφατες παρατηρήσεις είναι σε συμφωνία με τις συμπεριφορικές παρατηρήσεις που έδειχναν πως μια βασική διάκριση μεταξύ της ρομαντικής αγάπης στα αρχικά και στα μετέπειτα στάδιά της, είναι η μεγαλύτερη ηρεμία που συνδέεται με τα δεύτερα», συμπεραίνουν οι ερευνητές. Η απόλαυση της ντοπαμίνης συνδυάζεται με την ηρεμία που προσφέρει μια μακροχρόνια, στέρεα σχέση. Μου φαίνεται σαν το Φαινόμενο του Μήνα του Μέλιτος!
Απόσπασμα από το βιβλίο του Bruce Lipton «Το Φαινόμενο του Μήνα του Μέλιτος» από τις εκδόσεις Link media