Τα μανιτάρια πολλές φορές προσδιορίζονται ως λαχανικά στον διατροφικό κόσμο, όμως λανθασμένα νομίζουμε ότι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Ανήκουν στο βασίλειο των πολυκύτταρων μυκήτων. Και μπορεί να μη σας φαίνεται και πολύ δελεαστικό αυτό, αλλά, αν και δεν ανήκουν στα λαχανικά, μας παρέχουν πολυάριθμα θρεπτικά συστατικά. Γι’ αυτό και αποτελούν εδώ και αιώνες μέρος της διατροφής πολλών πολιτισμών.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τα μανιτάρια προσφέρουν επιπλέον δύναμη στους πολεμιστές, ενώ οι Ρωμαίοι τα κατανάλωναν στις γιορτές ως ένα ξεχωριστό έδεσμα. Οι Κινέζοι, από την άλλη πλευρά, τα χρησιμοποιούσαν περισσότερο θεραπευτικά. Στη σύγχρονη εποχή, χρησιμοποιούνται σε πολλά πιάτα, από σούπες, μέχρι πίτες, σάντουιτς κλπ. Στη χώρα μας, έχει σταδιακά γίνει μέρος της διατροφικής κουλτούρας. Συνήθως καταναλώνουμε τα εξής είδη τους:
Advertisment
• Τρούφα
• Πορτομπέλο
• Πλευρώτους
• Ασπρομανίταρα
• Κανθαρέλα
• Μορχέλα
• Σιτάκι
• Πορτσίνι
Αν και τα είδη των μανιταριών είναι χιλιάδες στη φύση, δεν είναι πολλά αυτά που μπορούμε να καταναλώσουμε με ασφάλεια. Συνεπώς, χρειάζεται να είμαστε πολύ προσεκτικοί σε περίπτωση που θέλουμε να μαζέψουμε τα δικά μας από τα δάση και τα λιβάδια, καθώς πολλά είναι τοξικά και δηλητηριώδη. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε, αν δεν είστε τέλειοι γνώστες του είδους, είναι να αποφύγετε αυτή την πρακτική και να τα προμηθευτείτε από την αγορά.
Διατροφική αξία
Τα μανιτάρια δεν έχουν καθόλου λιπαρά, έχουν αρκετά χαμηλά επίπεδα νατρίου, χοληστερόλης και θερμίδων. Ένα φλιτζάνι κομμένα ωμά μανιτάρια περιέχει 15 θερμίδες, 0 λιπαρά, 2.2 γραμμάρια πρωτείνης και 2.3 γραμμάρια υδατανθράκων, συμπεριλαμβανομένων 0.7 γρ. φυτικών ινών και 1.4 γρ. σακχάρων. Ωστόσο, αν θέλετε να ελέγξετε την πρόσληψη θερμίδων, υδατανθράκων και λιπαρών, χρειάζεται να προσέξετε τον τρόπο που τα μαγειρεύετε• αυτό σημαίνει ότι είναι καλύτερο να αποφεύγετε τις βαριές σάλτσες με τις οποίες πολλές φορές συνοδεύονται.
Advertisment
Τα οφέλη των μανιταριών στην υγεία μας
1. Υγεία της καρδιάς
Τα μανιτάρια περιέχουν βιταμίνη C, φυτικές ίνες και κάλιο, στοιχεία που συνεισφέρουν στην καρδιαγγειακή μας υγεία. Το κάλιο και το νάτριο συνεργάζονται για να ρυθμίσουν την πίεση του αίματος. Η κατανάλωση μανιταριών, που έχουν υψηλά επίπεδα καλίου και χαμηλά νατρίου, μειώνουν τη ροή του αίματος και έτσι και τον κίνδυνο ανάπτυξης υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων. Επιπλέον, η β – γλυκάνη (και συγκεκριμένα 3 γραμμάρια/ ημέρα) μειώνει την χοληστερόλη στο αίμα κατά 5%. Συγκεκριμένα, το είδος σιτάκι και το κοτσάνι του αποτελούν πολύ καλή πηγή β- γλυκάνης.
2. Πρόληψη κατά του καρκίνου
Τα μανιτάρια διαθέτουν αρκετά αντιοξειδωτικά, τα οποία απομακρύνουν τις ελεύθερες ρίζες από τον οργανισμό μας και έτσι διασφαλίζουν την υγεία των κυττάρων μας, προλαμβάνοντας ενάντια σε ορισμένους τύπους καρκίνου. Το σελήνιο στα μανιτάρια, επίσης, το οποίο δεν βρίσκεται εύκολα στα φρούτα και στα λαχανικά, παίζει ρόλο στην ενζυμική λειτουργία του ήπατος και βοηθά στην αποτοξίνωση από ορισμένες βλαβερές, καρκινογόνες ουσίες. Η βιταμίνη D επίσης, παρούσα στα μανιτάρια, έχει παρατηρηθεί ότι αναστέλλει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων, συνεισφέροντας στη ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου ανάπτυξης.
3. Ανοσοποιητικό σύστημα
Το σελήνιο, που προαναφέραμε, έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την ανοσοποιητική απόκριση σε λοιμώξεις, πυροδοτώντας την παραγωγή των Τ- κυττάρων. Οι φυτικές ίνες της β-γλυκάνης επίσης συμβάλλουν στη γενικότερη προστασία του οργανισμού και στην πρόληψη κατά της ανάπτυξης όγκων μέσω της καταπολέμησης των καρκινικών κυττάρων.
4. Διαχείριση του βάρους και του κορεσμού
Τα μανιτάρια μπορεί να μην ανήκουν στα λαχανικά, αλλά περιέχουν έναν σημαντικό βαθμό φυτικών ινών, που αποδεδειγμένα παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του σωματικού βάρους, εξισορροπώντας τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Εδώ, βρίσκουμε δύο είδη φυτικών ινών, τη β-γλυκάνη και τη χιτίνη. Και οι δύο συνεισφέρουν στην αύξηση της αίσθησης κορεσμού και στη μείωση της όρεξης. Και αφού μας κάνουν να νιώθουμε χορτασμένοι, μειώνουν τη συνολική πρόσληψη θερμίδων.
5. Διαβήτης
Οι ίδιες αυτές φυτικές ίνες φαίνεται ότι βοηθούν τους διαβητικούς ασθενείς. Οι επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει επανειλημμένως οτι όσοι εμφανίζουν διαβήτη τύπου 1 και καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, μειώνουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Αλλά και οι διαβητικοί τύπου 2 βελτιώνουν τα επίπεδα του σακχάρου, της ινσουλίνης και των λιπιδίων.
Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι τα μανιτάρια είναι πλούσια σε βιταμίνες Β, όπως ριβοφλαβίνη (Β2), φολικό οξύ (Β9), θειαμίνη (Β1), παντοθενικό οξύ (Β5) και νιασίνη (Β3). Το σύμπλεγμα βιταμινών Β φαίνεται να είναι σημαντικό για την υγεία του εγκεφάλου μας. Μάλιστα, οι γιατροί συμβουλεύουν τις εγκύους να λαμβάνουν φολικό οξύ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Και ας μην ξεχνάμε ότι τα μανιτάρια είναι μια τέλεια πηγή πρωτεΐνης και μεταλλικών στοιχείων για τους χορτοφάγους.
[toggle title="Πηγές"]
https://www.cancer.gov/about-cancer/causes-prevention/risk/diet/antioxidants-fact-sheet
https://www.ars.usda.gov/ARSUserFiles/80400525/Articles/AICR09_Mushroom_VitD.pdf
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-3010.2010.01859.x
https://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2013/05/13/mushroom-benefits.aspx
[/toggle]
