Στα ελληνικά λέγεται “Ντροπαλή Μιμόζα” ή “Μη μου άπτου” και μπορεί κανείς να πει ότι είναι το πιο περίεργο φυτό που υπάρχει, αφού δεν θέλει να το αγγίζουν και μάλιστα το… δείχνει. Η μιμόζα (Mimosa) είναι ένα γένος που αποτελείται από 400 με 500 είδη ποών και θάμνων και ανήκει στη τάξη των ψυχανθών.
Το όνομα της Μιμόζας
Η ονομασία μιμόζα, σύμφωνα με βρετανικές πηγές ,προέρχεται από την ελληνική λέξη «μίμος», ενώ το συνοδευτικό επίθετο pudica –mimoza pudica – ενός από τα διάσημα είδη που καλλιεργούνται- προέρχεται από το λατινικό pudicus που σημαίνει ντροπάλή, συνεσταλμένη ή συρρικνωμένη με την επαφή.
H μιμόζα αντλεί το όνομά της από την μοναδική απόκριση των φύλλων της στην αφή γεγονός που συναρπάζει και σήμερα βοτανολόγους και μη.
Advertisment
Το γένος έχει περίπλοκη ιστορία ταξινόμησης και πολλά είδη έχουν ταξινομηθεί ή αφαιρεθεί σε αυτό, με αποτέλεσμα να υπάρχουν 3.000 διωνυμικά ονόματα στο γένος Μιμόζα, πολλά από τα οποία είτε είναι συνώνυμα άλλων ειδών ή έχουν μεταφερθεί σε άλλα γένη. Σε αυτό το λόγο οφείλεται εν μέρη ότι την ονομασία «Μιμόζα» φέρουν και φυτά που δεν ανήκουν στο γένος αλλά έχουν παρόμοια πτεροειδή ή διπτεροειδή φύλλα, όπως η ακακία Κωνσταντινουπόλεως (Albizia julibrissin) και η Ακακία λευκάζουσα. Το ITIS αναγνωρίζει στο γένος Μιμόζα 26 είδη.
Μιμόζα η «Μη μου άπτου»
Το φυτό αυτό έχει ευαισθησία σε κάθε άγγιγμα. Κάθε φορά που κάτι το αγγίζει εκείνο διπλώνεται. Μάλιστα, αν την αγγίξουμε με περισσότερη δύναμη, οι μίσχοι του πέφτουν. Η αντίδραση αυτή όμως έχει και επιστημονική ονομασία, αλλά και εξήγηση. Οι κινήσεις του ονομάζονται σεισμογενείς μετακινήσεις και προκαλούνται όταν περιοχές των φυτικών κυττάρων χάνουν την ωσμωτική πίεση, τη δύναμη, δηλαδή, που ασκείται στα κυτταρικά τοιχώματα από το νερό. Έτσι, όταν χάνεται η πίεση, το φυτό «λυγίζει».
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας σε συνεργασία με τον καθηγητή Στέφανο Μανκούζο του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας θέλησαν να διερευνήσουν την ιδιαίτερη αυτή λειτουργία του φυτού. Αυτό που ανακάλυψαν ήταν ότι οι κινήσεις του φυτού δεν είναι απλώς ανακλαστικές.
Advertisment
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές εξέτασαν την βραχυπρόθεσμη και τη μακρόχρονη «μνήμη» της μιμόζας και ανακάλυψαν ότι αυτά τα «ευαίσθητα φυτά» μπορούν να μάθουν και να θυμηθούν όπως και τα ζώα, ωστόσο δεν διαθέτουν εγκέφαλο.
Αν και δεν έχουμε προσδιορίσει τι κρύβεται πίσω από αυτό τον μηχανισμό, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα δίκτυο σημασιοδότησης που βασίζεται στο ασβέστιο εντός των κυττάρων του φυτού.
Ακακία Μιμόζα :Η κίτρινη μιμόζα…
…Ή αλλιώς Acacia Dealbata (ακακία μιμόζα) ή Μιμόζα Νικαίας, είναι αειθαλές δέντρο από την Αυστραλία που διαδόθηκε και εγκλιματίστηκε πλήρως σε μεσογειακές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Πρόκειται για αειθαλές δέντρο που μπορεί να φτάσει κα τα 30 μέτρα. Διακρίνεται για την εντυπωσιακή, άφθονη ανθοφορία με υπέροχα κίτρινα άνθη, (σε αντίθεση με τη μιμόζα pudica με τα καλοκαιρινά ροζ-μώβ άνθη) και χαρίζει την ομορφιά της μέσα στην παγωνιά του χειμώνα, ανθίζοντας ακόμη και από τα τέλη Ιανουαρίου σε περιοχές με ήπιο χειμώνα. Η κίτρινη μιμόζα είναι μια ξεχωριστή νότα αισιοδοξίας μέσα στον χειμώνα…
Διαβάστε επίσης: Αζαλέα: Πότε ανθίζει, ποιος είναι ο συμβολισμός και τα χρώματά της (λευκή, μοβ, ροζ και κόκκινη)
Οι ιδιότητες της μιμόζας
Η μιμόζα pudica έχει χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική χωρών όπως Ινδία, η Δημοκρατία του Κονγκό και η Σενεγάλη, ως θεραπεία για την αντιμετώπιση διογκωμένων αδένων, για την ανακούφιση του πόνου στην πλάτη και στα νεφρά, ενώ τα εκχυλίσματά της φαίνεται να έχουν δείξει αντιβακτηριακές ιδιότητες, Επίσης έχει αναφερθεί η αφροδισιακή αλλά και η ηρεμιστική της δράση. Στην δυτική ιατρική πάντως μιμόζα δεν χρησιμοποιείται ακόμη.
Η μιμόζα έχει τον δικό της μύθο…
Αν κάθε λουλούδι έχει τη δική του ιστορία, το δικό του μύθο, η μιμόζα συνδέεται την ευαισθησία και συχνά εμπνέει φιλόσοφους. Η μιμόζα συμβολίζει την επέκταση, την ανάπτυξη στην οικογένεια ή στη σταδιοδρομία, Σε κάποιους πολιτισμούς το ξεχωριστό αυτό φυτό συνδέεται επίσης με την ευτυχία και προφέρεται σε μικρά μπουκέτα ως δείγμα πένθυυς ή συμπάθειας, Στις Ηνωμένες Πολιτείες η μιμόζα είναι το επίσημο λουλούδι της Ημέρας της Γυναίκας. Μάλιστα ο συμβολισμός δεν είναι τυχαίος, καθώς στις 8 Μαρτίου του 1908 εργάτριες της κλωστοϋφαντουργίας “Cotton” βρήκαν τραγικό θάνατο σε πυρκαγιά στη Νέα Υόρκη, την ώρα που διαμαρύρονταν για καλύτερες συνθήκες εργασίας, Κοντά στο εργοστάσιο που κάηκε υπήρχαν μόνο ανθισμένες μιμόζες….
Τέλος και στην Ιταλία καθιερώθηκε ως το λουλούδι του εορτασμού της πρώτης μεταπολεμικής Ημέρας της Γιναίκας.