Το Λεμονόχορτο, ή αλλιώς Λουίζα (Lippia citrodora) είναι φυτό αρωματικό και φαρμακευτικό και ανήκει στην οικογένεια των ιεροβοτανοειδών.
Τι είναι το Λεμονόχορτο;
Το Λεμονόχορτο γνωστό και ως λουΐζα, γοργογιάννη, αλουσία και ομορφόχορτο, είναι ένας φυλλοβόλος θάμνος με ύψος που φτάνει μέχρι και τα 2 μέτρα, με φύλλα λογχοειδή που έχουν ένα πολύ ξεχωριστό φρουτώδες άρωμα που μοιάζει πολύ με εκείνο του λεμονιού και άνθη χρώματος πράσινου και μοβ.
Advertisment
Κατάγεται από την Αμερική, κυρίως από το Περού και τη Χιλή και καλλιεργείται πρωτίστως για τα αρωματικά του φύλλα, που δίνουν ένα εξαιρετικό αφέψημα. Στην Ευρώπη, το έφεραν οι Ισπανοί και Πορτογάλοι εξερευνητές, τον 17ο αιώνα και καλλιεργήθηκε για την παραγωγή του αιθέριου ελαίου του. Το λεμονόχορτο έγινε τόσο δημοφιλές, που στόλιζε τους περισσότερους ευρωπαϊκούς κήπους. Σήμερα, μπορεί αυτό να μην συνηθίζεται πλέον, ωστόσο, μπορούμε να το φυτέψουμε σε κήπους αλλά και σε γλάστρες στο μπαλκόνι μας. Είναι ένα ανθεκτικό φυτό που αντέχει ακόμη και αν δεν το ποτίζουμε συχνά. Στην εξοχή, θα το συναντήσουμε στις άκρες των δρόμων και σε πετρώδη εδάφη πολλώ νησιών.
Το λεμονόχορτο αγαπάει τον ήλιο και είναι αρκετά ανθεκτικό φυτό στην παγωνιά. Αν φυτευθεί σε γόνιμο έδαφος, το ύψος του μπορεί να ξεπεράσει το ενάμισι μέτρο. Γενικά, αναπτύσσεται καλύτερα σε ουδέτερα ή όξινα εδάφη, πλούσια σε οργανική ύλη.
Πολλαπλασιασμός του φυτού
Ο πολαπλασιασμός του λεμονόχορτου γίνεται με μοσχεύματα στην αρχή του Μαρτίου.
Advertisment
Οι σπόροι του λεμονόχορτου
Οι σπόροι του λεμονόχορτου χργσιμοποιούνται επίσης για τον πολλαπλασιασμό του φυτού. Χρειάζονται 15-25 ημέρες προκειμένου να πραγματοποιηθεί, σε θερμοκρασία περιβάλλοντος 20-25ο C.
Το κλάδεμα
Το κλάδεμα, καλό είναι να γίνεται στο τέλος του καλοκαιριού ή στο τέλος του χειμώνα, όπου αφαιρούμε τα ξερά και αδύναμα κλάδια και διαμορφώνουμε το σχήμα του, κόβοντας τους μακρείς βλαστούς του στο μισό μήκος.
Ανθοφορία και συλλογή
Ανθίζει το καλοκαίρι ενώ τα φύλλα του συλλέγονται στο τέλος του καλοκαιριού.
Συστατικά
Το λεμονοχόρτο είναι γνωστό για το αιθέριο έλαιό του που περιέχει πολλές αντιοξειδωτικές ενώσεις γι’αυτό και χρησιμοποιείται για την παραγωγή φαρμάκων και καλλυντικών. Τα κυριότερα από τα συστατικά του είναι τα citral σε ποσοστό 30-35%, nerol και geraniol ενώ στο εκχύλισμά του περιέχεται το γλυκοζίδιο verbascoside. Περιέχει επίσης, τανίνες, φλαβονοειδή, τερπενοειδή, φαινολικά οξέα και γλίσχρασμα.
Λεμονόχορτο: Ιστορία και παράδοση
Το λεμονόχορτο έχει μακρά ιστορία και είναι συνδεδεμένο με πολλούς μύθους και παραδόσεις. Στην Αίγυπτο, ένας μύθος λέει ότι φύτρωσε για πρώτη φορά όταν έτρεξαν τα δάκρυα της θεάς Ίσιδας για τον θάνατο του θεού Όσιρι.
Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν ιερό βότανο και μάλιστα στην αρχαία Ελλάδα, το χρησιμοποιούσαν για τον καθαρισμό των ναών.
Στη χριστιανική παράδοση λέγεται ότι με αυτό το βότανο σταμάτησε η αιμορραγία του Χριστού πάνω στον σταυρό γι’αυτό και λέγεται και «χόρτο του σταυρού».
Ο μοναχός Αγάπιος στο «Γεωπονικό» του 7ου αιώνα, αναφέρει για τις πολλές ιαματικές ιδιότητες του λεμονόχορτου.
Λαογραφικά, συνδέεται και με την αγάπη. Έτσι, βάζοντας ο αγαπημένος στην παλάμη του λίγες σταγόνες αιθέριου ελαίου και στη συνέχεια, τρίψει με αυτό το χέρι της αγαπημένης του, αυτό θα τους κρατήσει ενωμένους με τα δεσμά της αγάπης.
Θεραπευτικές χρήσεις και δράσεις
-ορισμένοι βοτανολόγοι του αποδίδουν αποτοξινωτικές ιδιότητες, γι’αυτό και συχνά το προτείνουν σε όσους θέλουν να χάσουν βάρος και να απαλλάξουν τον οργανισμό τους από τις τοξίνες. Η κατανάλωση του αφεψήματός του πιστεύεται ότι βοηθάει τον οργανισμό, χαρίζοντας ταυτόχρονα μία αίσθηση ευεξίας
-Έχει χωνευτικές, ηρεμιστικές και τονωτικές του νευρικού συστήματος ιδιότητες
-Για προβλήματα του πεπτικού συστήματος π.χ. δυσπεψία, μετεωρισμός, νευραλγίες, κολικοί στομάχου και εντέρου
-Σταματά τη διάρροια και την αιμορραγία
-Βοηθά στο αδυνάτισμα, την κυτταρίτιδα και στην αποβολή των περιττών υγρών
-για τον τυμπανισμό και τα αέρια
-Είναι αποτελεσματικό τονωτικό, αλλά ταυτόχρονα και καταπραϋντικό
-Καλό αντιπυρετικό
-Διουρητικό, συνίσταται σε περιπτώσεις νεφρολιθιάσεων
-Είναι πολύ καταπραϋντικό ιδιαίτερα σε περιπτώσεις χρόνιας βρογχίτιδας και παθήσεων του αναπνευστικού
-Ανακουφίζει από τις ημικρανίες
-Κατά της κακοσμίας του στόματος
-το έλαιο του βοηθάει τις πληγές να επουλωθούν
-εξαλείφει τις τοξίνες του ουρικού οξέως
-το έλαιο πάνω στο δέρμα, χαλαρώνει τους μυς και ανακουφίζει από τις κράμπες
-καταπολεμά την ακμή
-Δρα κατά της υπέρτασης, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση και ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος
-Ανακουφίζει από τους πόνους που συνδέονται με όλα τα είδη φλεγμονής, είτε αφορά πόνο αρθρώσεων είτε μυϊκό πόνο ή ακόμη και πονόδοντο.
Άλλες χρήσεις
-Λόγω του ιδιαίτερου αρώματος του χρησιμοποιείται πολύ στην μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική. Αρωματίζει συχνά τις σούπες και το βραστό ψάρι. Ταιριάζει επίσης με τα πουλερικά. Συνηθέστερα χρησιμοποιείται για τον αρωματισμό ποτών και γλυκών, καθώς το πλούσιο άρωμά του αναδεικνύει και ενισχύει το φυσικό άρωμα των φρούτων.
-Τα φύλλα του με το χαρακτηριστικό άρωμα λεμονιού είναι ιδανικά για την παρασκευή δροσερών ροφημάτων, ενώ αρωματίζουν ευχάριστα κρασιά, σούπες και βούτυρα.
-Χρησιμοποιείται στην αρωματοποιΐα
Πως θα φτιάξετε έγχυμα και αφέψημα με λεμονόχορτο
Αφέψημα
Ρίχνετε σε ένα μπρίκι, 1 φλιτζάνι νερό και 1 κουταλάκι του γλυκού λεμονόχορτο. Το αφήνετε να βράσει για 4-5 λεπτά, το σουρώνετε και το πίνετε.
Αν θέλετε να χάσετε βάρος, πίνετε ένα φλιτζάνι από αυτό το αφέψημα, 20 λεπτά πριν από κάθε σας γεύμα, για διάστημα ενός ή δύο μηνών. Στη συνέχεια, κάντε ένα διάλειμμα για δύο εβδομάδες και ξαναρχίστε να πίνετε το αφέψημά σας όπως και πριν, ανάλογα με τα πόσα κιλά θέλετε να χάσετε.
Έγχυμα
Μέσα σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό, ρίχνετε ένα κουταλάκι του γλυκού λεμονόχορτο. Το σκεπάζετε, για να μην εξατμισθεί το αιθέριο έλαιό του και το αφήνετε για 5-10 λεπτά. Σουρώνετε και πίνετε.
Συνταγές με λεμονόχορτο
Συνταγή για την κακοσμία του στόματος
Μέσα σε ένα σκεύος ρίχνουμε 1 λίτρο νερό και μουλιάζουμε 50γρ. φύλλα λεμονόχορτου για 15 λεπτά περίπου. Στη συνέχεια τα βράζουμε για λίγο. Σβήνουμε το μάτι και αφήνουμε πάνω του για λίγα λεπτά το σκεύος. Πίνοντας 3 φλιτζάνια την ημέρα από αυτό το τσάι, θα καταπολεμήσετε την κακοσμία του στόματος, μέχρι τουλάχιστον να βρείτε την αιτία αυτού του προβλήματος μαζί με τον γιατρό σας.
Συνταγή για χαλάρωση και καλό ύπνο
Βράζετε 1 φλιτζάνι νερό μαζί με 1 κουταλάκι του γλυκού λεβάντα και 4-5 φύλλα λεμονόχορτου για πέντε λεπτά περίπου. Βγάζετε από τη φωτιά, σουρώνετε και προσθέτετε ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι. Απολαύστε το ρόφημά σας και όνειρα γλυκά.
Συνταγή για ένα ωφέλιμο και εύγευστο ρόφημα
Μέσα σε ένα σκεύος ρίχνουμε 2 κουταλιές της σούπας φύλλα λεμονόχορτου, 2 κουταλιές της σούπας μαντζουράνα, λίγο τσάι του βουνού και λίγο δίκταμο. Προσθέτουμε 1 λίτρο βραστό νερό, σκεπάζουμε το σκεύος και αφήνουμε τα βότανα να απελευθερώσουν τα αρώματα και τις ευεργετικές τους ουσίες για 5-10 λεπτά.
Στη συνέχεια, σουρώνουμε και αν θέλουμε μπορούμε να φυλάξουμε το ρόφημα σε γυάλινο δοχείο, στο ψυγείο. Όταν το σερβίρουμε, προαιρετικά, βάζουμε μέλι και πάγο.
Λεμονόχορτο και παρενέργειες
-Επειδή το λεμονόχορτο είναι διουρητικό και ρίχνει την πίεση, καλό είναι να αποφεύγεται από όσους πάσχουν από υπόταση.
-Αν χρησιμοποιείτε το αθέριο έλαιο λεμονόχορτου για την επούλωση πληγών, κάντε μετριοπαθή χρήση, γιατί καθώς έχει υψηλή περιεκτικότητα σε καμφορά, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό.
-Να αποφεύγεται από όσους πάσχουν από παθήσεις των νεφρών, καθώς είναι διουρητική και μπορεί να ερεθίσει τα νεφρά.
– Αν και δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για την επίδραση του λεμονόχορτου στην εγκυμοσύνη και το θηλασμό, καλό θα είναι, να αποφεύγεται η κατανάλωσή του σε αυτές τις περιπτώσεις.
Προσοχή: Το άρθρο έχει ενημερωτικό σκοπό. Πριν αλλάξετε τις διατροφικές σας συνήθειες απευθυνθείτε στον κατάλληλο επαγγελματία υγείας
