Ένας ειλικρινής άνθρωπος απλώς αποκαλύπτει την αλήθεια, κάτι που απαιτεί ελάχιστη γνωστική διεργασία. Εντούτοις, οι ψεύτες εμφανίζουν μια αύξηση στην γνωστική διεργασία επειδή πρέπει να θυμηθούν μια σειρά φτιαγμένων γεγονότων/ στοιχείων.
Επιπροσθέτως, οι ψεύτες πρέπει να ελέγχουν τη λεκτική και μη λεκτική συμπεριφορά που συνοδεύει το ψέμα, για να διασφαλίσουν ότι η ιστορία θα γίνει πιστευτή. Κατά τη διάρκεια αυτής της αυξημένης γνωστικής διεργασίας, συνήθως οι ψεύτες διαρρέουν λεκτικά, μη λεκτικά και γλωσσικά στοιχεία που μπορούν να τους προδώσουν.
Advertisment
Οι σχετικές μελέτες μας δείχνουν δραστηριότητες που μπορούν να δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο τους απατεώνες. Η διαρροή προσδιορίζεται ως κάθε στοιχείο που ο συνεντευκτής αντιλαμβάνεται και που θα μπορούσε να αποκαλύψει ότι ο συνεντευξιαζόμενος ψεύδεται.
Κάποια στοιχεία περιλαμβάνουν την αβεβαιότητα, την ασάφεια κατά την αφήγηση, την καθυστέρηση στην απόκριση, το σκύψιμο προς τα πίσω. Οι ακόλουθες τρεις απλές τεχνικές μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλάβετε αν υπάρχει ψέμα στα λεγόμενα κάποιου.
3 απλές τεχνικές για να εντοπίζουμε το ψέμα
Αντίστροφη ανάκληση γεγονότος
Η πρώτη τεχνική είναι να ζητήσουμε από το άτομο να ανακαλέσει την ιστορία του αντίστροφα. Οι ψεύτες τείνουν να προετοιμάζουν την ιστορία με χρονολογική σειρά. Ξεκινούν από την αρχή και τοποθετούν τα στοιχεία με λογική πρόοδο. Μετά τη δημιουργία της πιστευτής ιστορίας, οι ψεύτες τυπικά δοκιμάζουν και προβάρουν την ιστορία αμέτρητες φορές μέχρι να την απομνημονεύσουν σωστά και να μπορούν να επαναλάβουν το ψέμα χωρίς δισταγμό.
Advertisment
Αλλά σπάνια μαθαίνουν τις ιστορίες τους με την αντίστροφη σειρά. Γι’ αυτό και δυσκολεύονται σε αυτό. Οι ειλικρινείς θα εμφανίσουν μια μικρή δυσκολία στο να την πουν αντίστροφα. Από την άλλη, οι ψεύτες χρειάζονται επιπλέον γνωστική διεργασία για να την επαναλάβουν αντίστροφα. Μπορείτε να πείτε: «Παρακαλώ, πείτε μου τι συνέβη αλλά ξεκινήστε με το τελευταίο πράγμα που θυμάστε ότι συνέβη». Οι ψεύτες μπορεί να τραυλίσουν και να συγχυστούν.
Κάντε απρόβλεπτες ερωτήσεις
Η δεύτερη τεχνική απαιτεί ο συνεντευκτής να κάνει μη προβλεπόμενες ερωτήσεις. Αυτό σημαίνει ότι ο ψεύτης δεν έχει προετοιμάσει τις απαντήσεις. Οι ψεύτες συχνά προετοιμάζουν τις απαντήσεις σε φανερές ερωτήσεις. Σπάνια προετοιμάζονται για ερωτήσεις όπως για το πώς ένιωσαν κατά τη διάρκεια της ιστορίας που θέλουν να πιστέψουμε.
Έτσι, οι ψεύτες θα δυσκολευτούν μάλλον να περιγράψουν με ακρίβεια τι συναισθήματα ένιωσαν επειδή δεν έζησαν στην πραγματικότητα ποτέ τα γεγονότα. Θα πάρουν αρκετό χρόνο να σκεφτούν. Θα χρησιμοποιήσουν μάλλον επιφωνήματα όπως «εεεε» και «μμμ» όσο θα σκέφτονται την κατάλληλη απάντηση.
Διατηρήστε οπτική επαφή
Η τρίτη τεχνική είναι να ζητήσετε από το άτομο να διατηρήσει την οπτική επαφή. Αυτό θα αυξήσει την διανοητική προσπάθεια από μέρους του. Αυτή η κίνηση από εσάς θα διευκολύνει και εσάς να αντιληφθείτε τους λεκτικούς και μη λεκτικούς δείκτες απάτης.
Οι γονείς χρησιμοποιούν συχνά αυτή την τεχνική για να καταλάβουν αν τα παιδιά τους ψεύδονται. Πρέπει όμως να προσέχετε σε κάποιες περιπτώσεις. Σε κάποιες κουλτούρες και έθνη οι άνθρωποι αποφεύγουν την οπτική επαφή ως σημάδι σεβασμού. Επίσης, άνθρωποι με συγκεκριμένες διαταραχές, όπως αυτισμό επίσης δεν μπορούν να διατηρήσουν οπτική επαφή.
John R. “Jack” Schafer, Ph.D., αναλυτής συμπεριφοράς
