Στην αρχή υπήρχε το hygge, η Δανέζικη έννοια που περιγράφει τη συνήθεια να μένουμε μέσα και να χαλαρώνουμε χωρίς να κάνουμε απολύτως τίποτα. Ύστερα ήρθε το lagom, ο Σουηδικός τρόπος προσέγγισης της ζωής που βασίζεται στο “παν μέτρον άριστον”. Τώρα υπάρχει μια νέα τάση στη Βόρεια Ευρώπη που περιγράφει έναν τρόπο αντιμετώπισης της ολοένα και πολυάσχολης, στρεσογόνας ζωής μας: το niksen. Η Ολλανδική έννοια είναι τόσο απλή όσο το να μην κάνεις απολύτως τίποτα.
Τι είναι το niksen;
Το niksen σημαίνει το να μην κάνουμε τίποτα, να είμαστε αδρανείς ή να κάνουμε κάτι χωρίς χρησιμότητα. Η εξάσκηση του niksen είναι τόσο απλή: απλά χαλαρώνουμε, παρατηρούμε το περιβάλλον μας ή ακούμε μουσική – αρκεί αυτό που κάνουμε να μην έχει σκοπό και να μην γίνεται για να πετύχουμε κάτι ή να γίνουμε παραγωγικοί.
Advertisment
«Σκεφτείτε, απλά όντας καθισμένοι σε μια καρέκλα και κοιτώντας έξω από το παράθυρο», προτείνει ο Ruut Veenhoven, κοινωνιολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Erasmus στο Ρότερνταμ που μελετά την ευτυχία. Ενώ το mindfulness είναι το να μένουμε παρόντες στη στιγμή, το niksen είναι περισσότερο η λαχτάρα που έχουμε για την ώρα που δεν θα κάνουμε τίποτα και απλά θα υπάρχουμε, εκείνη τη στιγμή που θα μπορούμε να αφήσουμε το νου μας ελεύθερο αντί να εστιάζουμε συνεχώς σε κάτι.
Ο Veenhoven προσθέτει: «Χρειάζεται να έχουμε στιγμές χαλάρωσης, και η χαλάρωση μπορεί να συνδυάζεται με εύκολες ημι-αυτοματοποιημένες δραστηριότητες, όπως το πλέξιμο». Όμως, δεν ταιριάζουν όλα σε όλους• ο καθένας πρέπει να βρει αυτό που τον χαλαρώνει απόλυτα.
Ποια είναι τα οφέλη του niksen;
Στην Ολλανδία, το niksen είχε για χρόνια διαστρεβλωθεί ως συνώνυμο της οκνηρίας και τεμπελιάς, το αρνητικό αντίθετο του παραγωγικού. Αλλά καθώς τα επίπεδα στρες του γενικού πληθυσμού αυξάνονται ραγδαία με συνεπαγόμενες σοβαρές επιδράσεις στην υγεία, όπως burnout, η έννοια αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως μια θετική, αντιστρεσογόνα τακτική.
Advertisment
Όλοι αναζητάμε κάποιο τρόπο να διευκολύνουμε την χαλάρωσή μας. Η Eve Ekman, υπεύθυνος εκπαίδευσης στο Επιστημονικό Κέντρο Greater Good του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, τονίζει ότι τα ερευνητικά αποτελέσματα είναι ισχυρά όσον αφορά στα οφέλη της επιβράδυνσης στη ζωή μας. Μείωση του άγχους, σωματικά πλεονεκτήματα, όπως επιβράδυνση της διαδικασίας γήρανσης και ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι μόνο μερικές από τις θετικές επιδράσεις.
Ένα άλλο όφελος του niksen είναι ότι μπορεί να μας βοηθήσει να εμπνευστούμε νέες ιδέες. Ο Veenhoven αναφέρει ότι ακόμα κι όταν δεν κάνουμε τίποτα, ο εγκέφαλός μας και πάλι επεξεργάζεται πληροφορίες και μπορεί να χρησιμοποιήσει την διαθέσιμη αυτή ενέργεια επεξεργασίας για να επιλύσει προβλήματα, κάτι που με τη σειρά του τονώνει την δημιουργικότητά μας.
Ποια είναι τα πιθανά μειονεκτήματα του niksen;
Η επιστημονική βιβλιογραφία υποστηρίζει ότι ένα μειονέκτημα της περιπλάνησης του νου είναι ότι αντί να χαλαρώσουμε, αυτή η τακτική μπορεί να μας παρασύρει σε αρνητικές σκέψεις και αναμηρυκασμούς. Σε έρευνα του 2013, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι συμμετέχοντες είχαν αυξημένο καρδιακό ρυθμό για μια περίοδο 24 ωρών μετά την άσκηση περιπλάνησης του νου και δυσκολία στο να αποκοιμηθούν την επόμενη νύχτα. Ωστόσο, όπως και εκείνοι ανέφεραν, αυτές οι επιδράσεις σχετίζονται στενά με την γενικότερη ικανοποίηση του ατόμου από τη ζωή και την ψυχολογική του κατάσταση.
Πηγή: time.com/5622094/what-is-niksen/