Υπάρχει μια σκληρή αλήθεια στη ζωή που κάποιοι άνθρωποι αρνούνται να αποδεχτούν: δεν μπορούμε να έχουμε τον πλήρη έλεγχο όλων των πραγμάτων που συμβαίνουν στη ζωή μας.
Όσοι αντιστέκονται σε αυτή την αλήθεια γίνονται «control freaks». Προσπαθούν να διαχειριστούν τα πάντα, ακόμα και την παραμικρή λεπτομέρεια, αρνούνται να αφήσουν στη μέση μια δραστηριότητα και πιέζουν τους άλλους ανθρώπους να αλλάξουν. Νομίζουν ότι μπορούν να αποκτήσουν τον έλεγχο των άλλων και των καταστάσεων, όπως επίσης και να εμποδίσουν τα άσχημα από το να συμβούν.
Advertisment
Άλλα άτομα γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να τα εμποδίσουν, αλλά παρόλα αυτά ανησυχούν συνεχώς γι’ αυτά. Αγχώνονται για τα πάντα, από τις φυσικές καταστροφές, μέχρι τις ασθένειες. Οι ανησυχίες αυτές τους κρατούν συνεχώς απασχολημένους και τελικά σπαταλούν το χρόνο και την ενέργειά τους σε αυτές. Αν έχετε αντιληφθεί ότι ξοδεύετε το χρόνο σας, ανησυχώντας για πράγματα που δεν μπορείτε να ελέγξετε, τότε αυτά τα έξι βήματα μπορούν να σας βοηθήσουν:
1. Καθορίστε τι μπορείτε να ελέγξετε
Όταν πέφτετε σε αυτή την παγίδα, κάντε ένα διάλειμμα για να εξετάσετε τι είναι τελικά αυτό που μπορείτε να ελέγξετε. Δεν μπορείτε να εμποδίσετε για παράδειγμα έναν κατακλυσμό, αλλά μπορείτε να προετοιμαστείτε γι’ αυτόν. Δεν μπορείτε επίσης να ελέγξετε τη συμπεριφορά του άλλου, αλλά μπορείτε να ρυθμίσετε την αντίδρασή σας σε αυτή. Αναγνωρίστε ότι, ορισμένες φορές, αυτό που έχετε τη δυνατότητα να ελέγξετε είναι η προσπάθεια και η στάση σας. Ως εκ τούτου, θα εστιάζετε σε αυτά τα στοιχεία και έτσι θα γίνεστε πιο αποτελεσματικοί.
2. Εστιάστε στην επιρροή σας
Μπορείτε να επηρεάσετε ανθρώπους και συνθήκες, αλλά δεν μπορείτε να εξαναγκάσετε κάτι να κινηθεί με τον δικό σας τρόπο. Οπότε, αν και μπορείτε να προσφέρετε στο παιδί σας τα εργαλεία που χρειάζεται για να έχει καλούς βαθμούς στο σχολείο, δεν μπορείτε να το κάνετε να αριστεύει συνεχώς. Κι αν και μπορείτε να οργανώσετε ένα καλό πάρτι, σίγουρα δε μπορείτε να εξαναγκάσετε τους καλεσμένους σας να περάσουν υπέροχα.
Advertisment
Για να έχετε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιρροή, εστιάστε στην αλλαγή της συμπεριφοράς σας. Να είστε ένα καλό πρότυπο και να θέτετε υγιή όρια για τον εαυτό σας. Όταν ανησυχείτε για τις επιλογές κάποιου άλλου, μοιραστείτε την άποψή σας μαζί του. Όμως, μην επιχειρείτε να διορθώσετε κάποιον που δε θέλει να κάνει αυτό το βήμα.
3. Αναγνωρίστε τους φόβους σας
Αναρωτηθείτε τι είναι αυτό που φοβάστε ότι θα συμβεί: Προβλέπετε ένα καταστροφικό αποτέλεσμα; Αμφιβάλλετε για την ικανότητά σας να αντιμετωπίσει την απογοήτευση; Συνήθως, το χειρότερο σενάριο δεν είναι τόσο τραγικό, όσο εσείς φαντάζεστε. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είστε δυνατότεροι απ’ όσο νομίζετε.
Εντούτοις, οι άνθρωποι απασχολούν το νου τους με σκέψεις όπως: «Δεν μπορώ να επιτρέψω στην επιχείρησή μου να αποτύχει», που τελικά δεν παίρνουν τον χρόνο να ρωτήσουν τον εαυτό τους «Τι θα έκανα αν η επιχείρησή μου αποτύγχανε;». Αν αντιληφθείτε ότι μπορείτε να χειριστείτε το χειρότερο πιθανό σενάριο, θα καταφέρετε να διοχετεύσετε την ενέργειά σας σε πιο παραγωγικές κινήσεις.
4. Διαχωρίστε την υπερανάλυση από την επίλυση του προβλήματος
Η αναπαραγωγή των συζητήσεων στο κεφάλι σας ή η φαντασίωση μιας καταστροφικής συνέπειας ξανά και ξανά δε βοηθά ούτε στο ελάχιστο. Η επίλυση του προβλήματος, από την άλλη, βοηθά. Αναρωτηθείτε λοιπόν αν το σκεπτικό σας αποδεικνύεται αποτελεσματικό. Αν τελικά καταφέρνετε δραστικά να λύνετε τα προβλήματα, δηλαδή αν επιχειρείτε δημιουργικά να βρίσκετε τρόπους αύξησης των πιθανοτήτων επιτυχίας, συνεχίστε με αυτό τον τρόπο. Αν, ωστόσο, χάνετε το χρόνο σας υπεραναλύοντας, αλλάξτε διαδρομή. Αναγνωρίστε ότι οι σκέψεις σας δεν βοηθάνε, σηκωθείτε και κάντε κάτι άλλο για λίγα λεπτά, ώστε να εστιάσετε τον εγκέφαλό σας σε κάτι πιο παραγωγικό.
5. Δημιουργήστε ένα σχέδιο διαχείρισης του στρες
Άσκηση, υγιεινή διατροφή και αρκετός ύπνος είναι λίγα μόνο από τα βασικότερα πράγματα που χρειάζεται να φροντίσετε να κάνετε. Χρειάζεται επίσης να βρείτε χρόνο να διαχειρίζεστε το στρες σας, ώστε να λειτουργείτε πιο αποτελεσματικά. Ανακουφιστείτε από αυτό μέσω του διαλογισμού, ενός χόμπι στο οποίο θα αφιερώνεστε πλήρως ή περάστε χρόνο με τους φίλους σας. Μειώστε ή διακόψτε ανθυγιεινούς τρόπους αντιμετώπισης του άγχους, όπως γκρίνια, αλκοόλ ή άλλες ουσίες.
6. Αναπτύξετε υγιείς τρόπους αυτo-επιβεβαίωσης
Έχω δύο φράσεις που χρησιμοποιώ, ώστε να υπενθυμίζω στον εαυτό μου, είτε να δράσει, είτε να ηρεμήσει. Το πρώτο είναι «Κάν’το να συμβεί». Κάθε φορά που πιάνω τον εαυτό μου να λέει: «Ελπίζω να τα καταφέρω σήμερα», σταματώ και επαναλαμβάνω «Κάντο να συμβεί». Μου υπενθυμίζει ότι έχω τον έλεγχο τουλάχιστον των δικών μου πράξεων.
Ύστερα, όταν πέφτω στην παγίδα να σκεφτώ κάτι για το οποίο δεν έχω έλεγχο όπως «Εύχομαι να μην βρέξει το Σάββατο», σταματώ και λέω στον εαυτό μου ότι «μπορώ να το χειριστώ». Αυτές οι μικρές, σύντομες φράσεις που έχω πάντα έτοιμες προς χρήση, με κρατούν από το να χάνω τον χρόνο σε πράγματα που ξέρω ότι τελικά δεν μπορώ να ελέγξω.
Amy Morin, κοινωνική λειτουργός – ψυχοθεραπεύτρια