Μία από τις πιο θεμελιώδεις ανάγκες είναι να νιώσουμε ότι όλα βαίνουν καλώς – ότι δεν έχουμε αποτύχει, ότι ο κόσμος δεν είναι ένα τρομερό μέρος κι ότι μπορούμε να διαχειριστούμε ό,τι μας πετά η ζωή. Σε μια συνθήκη ζωής ή θανάτου, φυσικά, η ανάγκη αυτή είναι εξαιρετικά δύσκολο να ικανοποιηθεί.
Γι’ αυτό και οι περισσότεροι άνθρωποι σε μια κατάσταση ανάγκης καταφεύγουν σε διάφορες μορφές εκλογίκευσης και αμυνών, όπως η άρνηση και οι ευσεβείς πόθοι. Ευτυχώς, οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουμε καθημερινά στη ζωή μας σπάνια είναι τόσο μεγάλοι. Όμως, αν και σπάνια χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε απειλές ενάντια στη ζωή μας, συχνά πρέπει να έρθουμε αντιμέτωποι με απειλές ενάντια στη διάθεση και την αυτοεκτίμησή μας.
Advertisment
Κάποιος μας επικρίνει ή έχουμε να κάνουμε μια δυσάρεστη επιλογή ή αποτυγχάνουμε σε κάτι. Ως απόκριση, επιστρατεύουμε μια σκέψη που θα κρατήσει μακριά τα αρνητικά συναισθήματα – μια στρατηγική διαχείρισης. Συχνά, θεωρούμε δεδομένο ότι η διαχείριση τέτοιων καταστάσεων απαιτεί αυταπάτη. Κατά πόσο όμως ισχύει αυτό; Ίσως τελικά να μπορούμε να βρούμε έναν τρόπο να ξεφύγουμε από τα εμπόδια που δεν θα περιέχουν αυταπάτες, όπως το να κατηγορούμε τους άλλους.
Απλώς ρωτήστε τον Κάρολο Δαρβίνο. Υπέφερε από κρίσεις άγχους, ειδικά όταν το βιβλίο του είχε μπει στο στόχαστρο των κριτικών. Όμως για τον Δαρβίνο ήταν πολύ σημαντικό να αποφύγει την αυταπάτη και να μην κλείσει τα μάτια του μπροστά στην εμπεριστατωμένη κριτική ή στα λάθη του. άντλησε δύναμη από αυτή την παρηγορητική και αληθινή σκέψη – ότι έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε.
Οι ταλαντούχοι και επιτυχημένοι άνθρωποι δεν είναι απρόσβλητοι από το φόβο, το άγχος, την ανασφάλεια, την απόγνωση ή οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα και βασίζονται σε στρατηγικές διαχείρισης όπως κι όλοι οι άλλοι. Απλώς φροντίζουν να επιλέγουν εκείνες που δεν επηρεάζουν την ακρίβεια της κρίσης τους.
Advertisment
Αυτό που ισχυρίζομαι είναι ότι υπάρχει μια πληθώρα διαφορετικών στρατηγικών διαχείρισης και δεν χρειάζεται να αρπάξουμε την πρώτη που θα βρούμε μπροστά μας λόγω απελπισίας. Μπορείτε σχεδόν πάντα να βρείτε κάτι ανακουφιστικό που δεν προϋποθέτει αυταπάτη, αν ψάξετε λίγο περισσότερο.
3 λιγότερο συνηθισμένες στρατηγικές να διαχειριστούμε την κριτική, την απογοήτευση και την αποτυχία
1. Στήνουμε συγκεκριμένα σχέδια
Κάποτε, ένιωθα τύψεις για ένα λάθος που είχα κάνει σε έναν φίλο και ξόδεψα μια εβδομάδα προσπαθώντας να δικαιολογήσω στον εαυτό μου τη συμπεριφορά αυτή. Αναρωτιόμουν: «Πρέπει να απολογηθώ;». «Όχι, δεν είναι απαραίτητο. Ούτε που θα το έχει προσέξει», έλεγα στον εαυτό μου με διάφορους τρόπους.
Προφανώς, δεν με κάλυψαν αυτές οι επίπλαστες δικαιολογίες που έλεγα στον εαυτό μου και στο τέλος αναρωτήθηκα: «Εντάξει, υποθέτω ότι πρέπει να ζητήσω συγγνώμη. Αλλά πώς;». Και όταν φαντάστηκα πώς θα ανταποκρινόταν, συνειδητοποίησα ότι περίμενα πως δεν θα ήταν θυμωμένη.
Αφού πια η προοπτική της συγγνώμης μου φαινόταν πιο ανεκτή, επέστρεψα στο αρχικό μου ερώτημα: «Πρέπει να ζητήσω συγγνώμη;». Τώρα η απάντηση ήταν ξεκάθαρα θετική. Είναι εκπληκτικό το πόσο η παραπλανητική δικαιολογία που φτιάχνουμε στο μυαλό μας εμποδίζει από το να έχουμε ένα συμπαγές σχέδιο για το τι θα κάναμε σε τέτοιες περιπτώσεις.
Ακόμα κι ένα απλό πλάνο, όπως «Να πώς θα εξηγούσα την αποτυχία μου στην υπόλοιπη ομάδα…» ή «Πώς θα ξεκινήσω να ψάχνω εργασία αν απολυθώ…» μπορεί να μας βοηθήσει πολύ να διαχειριστούμε την πραγματικότητα.
2. Παρατηρούμε τα θετικά σημεία
Ορισμένες φορές, όταν βρίσκουμε στη μέση μιας διαφωνίας, αρχίζω να υποπτεύομαι ότι ίσως να βρίσκομαι στην πλευρά που έχει άδικο. Αυτή δεν αποτελεί ακριβώς μια βολική σκέψη, οπότε μπαίνω στον πειρασμό να την απωθήσω από τη σκέψη μου.
Όμως, υπάρχει και εναλλακτικός δρόμος: υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας τα θετικά σημεία. Παραδεχόμενοι ένα λάθος και κλείνοντας έτσι μια διαφωνία κερδίζουμε. Αυτό πιθανότατα να μας κάνει πιο έμπιστους, αφού δείχνουμε ότι δεν εμμένουμε στη θέση μας με εγωιστικό τρόπο.
3. Εστιάζουμε σε έναν διαφορετικό στόχο
Ένας φίλος μου, ας τον πούμε Jon, συνίδρυσε μια εταιρεία λογισμικού και στην αρχή περνούσε πολύ χρόνο προσπαθώντας να κάνει τις νέες προσλήψεις. Ο Jon σύντομα παρατήρησε κάτι ενοχλητικό: όταν έβρισκε ικανούς, εξειδικευμένους εργαζόμενους, έβρισκε πάντα μια δικαιολογία για να τους απορρίψει, παρά το γεγονός ότι βρίσκονται σπάνια.
Όταν το ανέλυσε, συνειδητοποίησε ότι πάντα θεωρούσε τον εαυτό του ως τον πιο ικανό σε μια εταιρεία και έτσι χρησιμοποιούσε αυτή την στρατηγική της αποφυγής για να προστατεύσει την αυτοπεποίθησή του. Όμως, γνώριζε ότι αυτό ήταν μη ρεαλιστικό και αντιπαραγωγικό.
Έτσι, αποφάσισε να ανακατευθυνθεί και να αναθεωρήσει το στόχο του: Αντί να νιώθει περήφανος για το ότι είναι σπουδαίος προγραμματιστής, αποφάσισε να αρχίσει να νιώθει περήφανος για το ότι είναι ο καλύτερος εργοδότης. Αυτό ήταν ένα αρκετά ικανοποιητικό υποκατάστατο για να πετύχει το στόχο του.
Πηγή:
ideas.ted.com/3-healthier-coping-strategies
