Σε μια επίκαιρη υπενθύμιση ότι οι αναπνευστικές λοιμώξεις δεν είναι μια σύγχρονη ασθένεια, οι ερευνητές βρήκαν τα πρώτα στοιχεία μιας τέτοιας ασθένειας σε έναν δεινόσαυρο που έζησε πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια. Οι παλαιοντολόγοι έκαναν την ανακάλυψη αυτή όταν εξέτασαν τα απολιθωμένα οστά του λαιμού ενός διπλόδοκου, ενός τεράστιου φυτοφάγου με μακρύ λαιμό που περπατούσε στη Γη στα τέλη της Ιουρασικής περιόδου.
Ο δρ Κάρι Γούντραφ, διευθυντής παλαιοντολογίας στο Μουσείο Δεινοσαύρων Great Plains στη Μάλτα της Μοντάνα, επιθεωρούσε τα λείψανα ενός δεινοσαύρου με το όνομα Ντόλι, που είχε ανασκαφεί στην πολιτεία πριν από 30 και πλέον χρόνια, όταν παρατήρησε ασυνήθιστες αναπτύξεις που έμοιαζαν με μπρόκολο σε αρκετά από τα οστά του λαιμού.
Advertisment
«Έχω κοιτάξει πολλούς σπόνδυλους σαυρόποδων και έχω δει μερικά περίεργα πράγματα, αλλά ποτέ κάτι σαν αυτές τις δομές», δήλωσε ο Γούντραφ στον Guardian. Απορημένος από αυτό που βρήκε, ο Γούντραφ έκανε έκκληση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για όποιον μπορεί να ξέρει τι ήταν αυτά. Η ανταπόκριση ήταν σχεδόν άμεση. Ορισμένοι επιστήμονες – οι οποίοι συμμετείχαν στην έρευνα – είπαν ότι οι οστέινες αναπτύξεις έμοιαζαν με προεξοχές που μπορούν να προκληθούν από αναπνευστικές λοιμώξεις στα σύγχρονα πτηνά. Λεπτομερείς αξονικές τομογραφίες των οστών του λαιμού επιβεβαίωσαν την υποψία.
Οι ασυνήθιστες αναπτύξεις βρίσκονταν σε περιοχές των οστών του λαιμού που θα ήταν συνδεδεμένες με αερόσακους, οι οποίοι με τη σειρά τους αποτελούσαν μέρος του αναπνευστικού συστήματος του δεινοσαύρου. Οι ανωμαλίες μπορεί να σχηματίστηκαν ως αντίδραση σε μια μόλυνση παρόμοια με την ασπεργίλλωση, η οποία προκαλείται από την εισπνοή σπόρων μούχλας, γράφουν οι ερευνητές στο Scientific Reports.
«Φαντάζομαι ότι η Dolly θα έμοιαζε πολύ με έναν άρρωστο άνθρωπο: θα έβηχε, θα φτερνιζόταν, θα παρουσίαζε πυρετό και θα ήταν εκτός εαυτού», δήλωσε ο παλαιοντολόγος. «Όλοι μας είχαμε πολλά από τα ίδια συμπτώματα και πιθανότατα νιώθαμε εξίσου άσχημα όπως η Ντόλι. Προσωπικά δεν ξέρω κανένα απολίθωμα με το οποίο να έχω μπορέσει να συνδεθώ περισσότερο και να συμπονέσω».
Advertisment
Η ασπεργίλλωση είναι θανατηφόρα για τα σύγχρονα πτηνά χωρίς θεραπεία. «Μήπως η Dolly πέθανε δυστυχώς άρρωστη και μόνη; Ή μήπως το γεγονός ότι ήταν μόνη της και εμφανώς τόσο αδύναμη αποτέλεσε “στόχο” για τα αρπακτικά; Όπως και να έχει, δεν μπορούμε να πούμε, αλλά πιστεύω ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, συνέβαλε τελικά στον θάνατό της», δήλωσε ο Γούντραφ. Τα ευρήματα θα βοηθήσουν τους ερευνητές να κατανοήσουν πώς τέτοιες ασθένειες επηρέασαν τους δεινόσαυρους.
«Οι δεινόσαυροι, συμπεριλαμβανομένων των γιγάντιων σαυρόποδων, ανέπνεαν μέσω ενός συστήματος αερόσακων που έμοιαζε με αυτό των πτηνών, όπου ο αέρας περνούσε μέσα από τους πνεύμονες καθώς και από συστήματα αερόσακων που εισχωρούσαν στη σπονδυλική στήλη. Η νέα ανακάλυψη δείχνει βλάβη σε έναν από τους σπονδύλους που ταιριάζει με τη βλάβη που παρατηρείται σήμερα στα πτηνά που έχουν υποστεί φλεγμονή των αεραγωγών», δήλωσε ο Μάικλ Μπέντον, καθηγητής Παλαιοντολογίας Σπονδυλωτών στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ.
«Γνωρίζουμε τόσο λίγα για τις ασθένειες από τις οποίες υπέφεραν οι δεινόσαυροι, εκτός αν αυτές οι ασθένειες ήταν με κάποιο τρόπο σε θέση να αφήσουν σημάδια στα απολιθωμένα οστά», δήλωσε ο Στιβ Μπρουσάτ, καθηγητής παλαιοντολογίας και εξέλιξης στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. «Εδώ έχουμε ενδείξεις ότι ένας μεγάλος δεινόσαυρος με μακρύ λαιμό έπασχε από τον ίδιο τύπο αναπνευστικής λοίμωξης που έχουν πολλά πουλιά σήμερα, και μπορούμε να το συμπεράνουμε αυτό επειδή οι αερόσακοι που χρησιμοποιούσαν τα πουλιά για να αναπνέουν αφήνουν πράγματι αποτυπώματα στο οστό. Είναι αξιοσημείωτο να φανταστεί κανείς έναν δεινόσαυρο στο μέγεθος ενός αεροπλάνου να βήχει και να υποφέρει από την ίδια αναπνευστική λοίμωξη με ένα περιστέρι ή έναν γλάρο σήμερα».
Πηγή:
www.theguardian.com/science/2022/feb/10/respiratory-infection-found-in-dinosaur-that-lived-150m-years-ago
