Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι μοναξιά είναι να ζεις μόνος χωρίς οικογένεια ή να μην έχεις φίλους. Η αλήθεια όμως είναι ότι η μοναξιά είναι ένα βαθύτερο πρόβλημα, που το προκαλούν οι ίδιες οι σκέψεις μας και τα αισθήματα ντροπής, ανεπάρκειας ή ατέλειας που μπορεί να έχουμε.
Οι άνθρωποι που υποφέρουν από μοναξιά, αντιμετωπίζουν μια κατάσταση που τους εξαντλεί τόσο συναισθηματικά όσο και ψυχολογικά, πολλές φορές μάλιστα, παλεύουν με την κατάθλιψη και τις αγχώδεις διαταραχές που τους κάνουν να νιώθουν ανασφαλείς και απαισιόδοξοι ως προς την ικανότητά τους να βρουν συντροφιά και να δημιουργήσουν κοινωνικούς δεσμούς. Οι αιτίες της μοναξιάς μπορεί να είναι ψυχολογικές, σωματικές ή κοινωνικές και συχνά ανάγονται στην παιδική ηλικία.
Advertisment
Πολλές έρευνες και μελέτες διεξάγονται εδώ και χρόνια προκειμένου οι ειδικοί να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της μοναξιάς σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο και να βρουν τρόπους για να την αντιμετωπίσουν.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, μια νέα διεθνής μελέτη που έγινε σε 113 χώρες με επικεφαλής τη δρα Μέλοντι Ντινγκ από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας και της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ στην Αυστραλία και δημοσιεύθηκε στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό BMJ (British Medical Journal), ανέλυσε στοιχεία από βάσεις δεδομένων και 57 μελέτες παρατήρησης από την περίοδο 2000-2019 και κατέληξε σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
Συγκεκριμένα, η έρευνα αποκάλυψε ότι οι βόρειες χώρες της Ευρώπης εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα μοναξιάς σε σχέση με άλλες περιοχές. Έδειξε επίσης ότι, η μοναξιά επηρεάζει αρνητικά εκτός από την ψυχική υγεία και την σωματική.
Advertisment
Η έρευνα εκτιμά ακόμη ότι στους εφήβους ηλικίας 12-17 ετών, η μοναξιά κυμαίνεται από 9,2% στη Νοτιοανατολική Ασία μέχρι 14% στην Ανατολική Μεσόγειο, περίπου δηλαδή ένα στα επτά παιδιά υποφέρει από μοναξιά.
Στους ενήλικες, η έρευνα έδειξε ένα χάσμα στην Ευρώπη, καθώς η μοναξιά στις βόρειες χώρες φτάνει σε ποσοστό 2,9% στις νεαρές ηλικίες, 2,7% στους μεσήλικες και 5,2% στους ηλικιωμένους, ενώ στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, τα ποσοστά εκτινάσσονται σε 7,5%, 9,6% και 21,3% αντίστοιχα.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η πανδημία της Covid-19 επιδείνωσε το ήδη υπάρχον πρόβλημα της μοναξιάς και προέτρεψαν ώστε να αντιμετωπιστεί πλέον ως σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, για την αντιμετώπιση του οποίου απαιτούνται συντονισμένες παρεμβάσεις και ενέργειες από την πλευρά της πολιτείας.
Η νέα αυτή μελέτη είναι η πρώτη που προσπαθεί να εκτιμήσει, πόσο εκτεταμένη είναι η μοναξιά σε παγκόσμιο επίπεδο και να κάνει συγκρίσεις. Να σημειωθεί ότι, μια πρόσφατη αμερικανική έρευνα, διαπίστωσε ότι περίπου το 1/3 του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών βιώνει περιστασιακά μοναξιά ενώ για έναν στους δώδεκα ανθρώπους, η μοναξιά είναι μόνιμη και τόσο έντονη, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας.
Το 2012, η Naomi Eisenberger, καθηγήτρια από το Τμήμα Ψυχολογίας στο UCLA που ειδικεύεται στις κοινωνικές νευρογνωστικές πτυχές του συναισθήματος και της συμπεριφοράς έδειξε ότι ο ψυχολογικός πόνος ενεργοποιεί το ίδιο νευρωνικό κύκλωμα με τον σωματικό πόνο. Η ίδια έγραψε ότι, ένας δύσκολος χωρισμός ενεργοποιεί την ίδια περιοχή του εγκεφάλου με την αίσθηση καψίματος στο δέρμα. Μια πληγωμένη καρδιά είναι προφανώς ο τρόπος της φύσης να μας ειδοποιήσει ότι έχουμε αρχίσει να καιγόμαστε.
