Η βιταμίνη D είναι σημαντική για τη διατήρηση της υγείας, καθώς έχει πολλούς ρόλους στο ανθρώπινο σώμα. Υπάρχουν όμως περισσότερες από μία μορφές βιταμίνης D και πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι οι μορφές αυτές μπορεί να έχουν διαφορετικές επιδράσεις. Ποιοι είναι λοιπόν οι διαφορετικοί τύποι της βιταμίνης D και είναι πραγματικά ο ένας πιο ωφέλιμος από τον άλλο;
Παρόλο που κάποιες παθήσεις που συνδέθηκαν αργότερα με την ανεπάρκεια βιταμίνης D, όπως η ραχίτιδα, ήταν γνωστές από τον 17ο αιώνα, η ίδια η βιταμίνη D δεν αναγνωρίστηκε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Η ανακάλυψη αυτή οδήγησε τον Adolf Windaus στο βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1928.
Advertisment
Η οικογένεια της βιταμίνης D περιλαμβάνει στην πραγματικότητα πέντε μόρια, με τα δύο πιο σημαντικά να είναι η βιταμίνη D2 και η D3. Τα μόρια αυτά είναι επίσης γνωστά ως εργοκαλσιφερόλη και χοληκαλσιφερόλη, αντίστοιχα. Ενώ και οι δύο αυτοί τύποι βιταμίνης D συμβάλλουν στην υγεία μας, διαφέρουν στον τρόπο με τον οποίο τις λαμβάνουμε.
Η βιταμίνη D2 προέρχεται γενικά από φυτά, ιδίως από μανιτάρια και μαγιά, ενώ τη βιταμίνη D3 την παίρνουμε από ζωικές πηγές, όπως τα λιπαρά ψάρια, το συκώτι και τα αυγά. Και οι δύο μορφές βιταμίνης D είναι επίσης διαθέσιμες σε συμπληρώματα διατροφής.
Αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι μάλλον δεν γνωρίζουν είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της βιταμίνης D προέρχεται από την έκθεση του δέρματός μας στο ηλιακό φως. Όταν το δέρμα μας εκτίθεται στον ήλιο, οι υπεριώδεις ακτίνες μετατρέπουν ένα πρόδρομο μόριο που ονομάζεται 7-δεϋδροχοληστερόλη σε βιταμίνη D3. Αυτή η σημαντική επίδραση της έκθεσης στον ήλιο εξηγεί γιατί οι άνθρωποι που ζουν σε πιο ακραία γεωγραφικά πλάτη ή οι άνθρωποι που έχουν σκουρόχρωμο δέρμα είναι πιο επιρρεπείς στην ανεπάρκεια βιταμίνης D. Η μελανίνη, μια χρωστική ουσία στο δέρμα, εμποδίζει τις υπεριώδεις ακτίνες να ενεργοποιήσουν την 7-δεϋδροχοληστερόλη, περιορίζοντας έτσι την παραγωγή D3. Το να φοράτε ρούχα ή αντηλιακό έχει παρόμοιο αποτέλεσμα.
Advertisment
Και οι δύο βιταμίνες D2 και D3 είναι ουσιαστικά ανενεργές έως ότου περάσουν από δύο διεργασίες στο σώμα. Πρώτον, το συκώτι αλλάζει τη χημική τους δομή για να σχηματίσει ένα μόριο γνωστό ως καλσιδιόλη. Αυτή είναι η μορφή με την οποία η βιταμίνη D αποθηκεύεται στο σώμα. Στη συνέχεια, η καλσιδιόλη μεταβάλλεται περαιτέρω στα νεφρά για να σχηματιστεί η καλσιτριόλη, η ενεργός μορφή της ορμόνης. Η καλσιτριόλη είναι υπεύθυνη για τις βιολογικές δράσεις της βιταμίνης D, συμπεριλαμβανομένης της υποβοήθησης του σχηματισμού των οστών, του μεταβολισμού του ασβεστίου και της υποστήριξης της λειτουργίας του ανοσοποιητικού μας συστήματος.
Τεχνικά, η βιταμίνη D δεν είναι καθόλου βιταμίνη, αλλά μια προ-ορμόνη. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα τη μετατρέπει σε ενεργή ορμόνη. Όλες οι ορμόνες έχουν υποδοχείς (στα οστικά κύτταρα, στα μυϊκά κύτταρα, στα λευκά αιμοσφαίρια) στους οποίους προσδένονται και τους ενεργοποιούν, όπως ένα κλειδί που ξεκλειδώνει μια κλειδαριά. Η βιταμίνη D2 έχει την ίδια συγγένεια για τον υποδοχέα της βιταμίνης D με τη βιταμίνη D3, πράγμα που σημαίνει ότι καμία από τις δύο μορφές δεν είναι καλύτερη στο να συνδέεται με τον υποδοχέα της.
Διαφορετικές επιδράσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα
Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D2 και D3 είχε διαφορετικές επιδράσεις σε γονίδια σημαντικά για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα ευρήματα αυτά είναι σημαντικά, καθώς οι περισσότερες προηγούμενες έρευνες απέτυχαν να βρουν μεγάλη διαφορά στην επίδραση του συμπληρώματος είτε με βιταμίνη D2 είτε με D3.
Οι περισσότερες από τις έρευνες που έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα έχουν υποδείξει ότι η κύρια διαφορά μεταξύ της συμπληρωματικής χορήγησης βιταμίνης D2 και D3 είναι η επίδραση στα κυκλοφορούντα επίπεδα βιταμίνης D στην κυκλοφορία του αίματος. Μελέτες έχουν επανειλημμένα δείξει ότι η βιταμίνη D3 είναι ανώτερη στην αύξηση των επιπέδων της βιταμίνης D στον οργανισμό. Τα ευρήματα αυτά υποστηρίχθηκαν από μια πρόσφατη ανασκόπηση των στοιχείων, η οποία διαπίστωσε ότι το συμπλήρωμα βιταμίνης D3 αυξάνει τα επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό καλύτερα από τη βιταμίνη D2. Δεν συμφωνούν όμως όλες οι μελέτες.
Πολύ λίγες μελέτες υποστηρίζουν ότι το συμπλήρωμα βιταμίνης D2 είναι ανώτερο από τη βιταμίνη D3. Μια μελέτη έδειξε ότι η βιταμίνη D2 ήταν καλύτερη στην αντιμετώπιση προβλημάτων του ανοσοποιητικού συστήματος σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με στεροειδή. Ωστόσο, εκτός από την αύξηση των επιπέδων της βιταμίνης D στον οργανισμό, δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D3 είναι καλύτερα από τα συμπληρώματα βιταμίνης D2. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι η βιταμίνη D3 βελτίωσε τα επίπεδα ασβεστίου περισσότερο από τη βιταμίνη D2. Χρειαζόμαστε όμως περισσότερες έρευνες για να δώσουμε οριστικές απαντήσεις.
Ποια από τις δύο λοιπόν να λαμβάνουμε;
Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D είναι σήμερα πιο διαδεδομένη από ποτέ, με περίπου ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως να έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D. Είναι σημαντικό τα άτομα που κινδυνεύουν από ανεπάρκεια βιταμίνης D – οι ηλικιωμένοι, οι άνθρωποι που ζουν σε λιγότερο ηλιόλουστα κλίματα και τα άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα – να λαμβάνουν συμπληρώματα βιταμίνης D.
Οι επαγγελματίες υγείας συνιστούν στους περισσότερους ανθρώπους να λαμβάνουν 10 μικρογραμμάρια βιταμίνης D την ημέρα, ιδίως τον χειμώνα. Φαίνεται ότι τα συμπληρώματα βιταμίνης D3 είναι η ανώτερη επιλογή για τη διατήρηση των επιπέδων βιταμίνης D, αλλά η σύντομη έκθεση του δέρματος στον ήλιο, ακόμη και μια συννεφιασμένη ημέρα, θα σας βοηθήσει επίσης να διατηρήσετε υγιή επίπεδα βιταμίνης D.
Πηγή:
theconversation.com/vitamin-d2-and-d3-whats-the-difference-and-which-should-you-take
