Υπάρχει μια κυρίαρχη αντίληψη ότι οι ασθενείς που πάσχουν από Αλτσχάιμερ νυστάζουν κατά τη διάρκεια της ημέρας ή κοιμούνται, προκειμένου να αναπληρώσουν τον χαμένο βραδινό ύπνο τους.
Μια νέα μελέτη όμως, δείχνει ότι, ο λήθαργος στον οποίο βρίσκονται την ημέρα πολλοί ασθενείς με Αλτσχάιμερ δεν οφείλεται σε μια χρόνια έλλειψη ύπνου αλλά στην εκφύλιση κάποιων σημαντικών εγκεφαλικών νευρώνων που μας κρατούν ξύπνιους ενώ πίσω από την απώλεια των νευρώνων αυτών βρίσκεται η πρωτεΐνη ταυ.
Advertisment
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό περιοδικό νευρολογίας «JAMA Neurology», έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, με επικεφαλής την καθηγήτρια νευροπαθολογίας Λέα Γκρίνμπεργκ και τον ψυχίατρο Τόμας Νέιλαν.
Οι επιστήμονες μελέτησαν ασθενείς στο Κέντρο Μνήμης και Γήρανσης του Πανεπιστημίου, που είχαν δεχθεί να μελετηθεί ο εγκέφαλός τους με ηλεκτροεγκεφαλογράφημα στο εργαστήριο κατά τη διάρκεια του ύπνου τους και είχαν δωρίσει τον εγκέφαλό τους για μελέτη μετά τον θάνατό τους.
Συγκρίνοντας τους εγκεφάλους 33 ασθενών με Αλτσχάιμερ, 20 με διαφορετική νευροεκφυλιστική πάθηση και 32 με υγιή εγκέφαλο και μάλιστα, των εν ζωή δεδομένων του ύπνου με τον μεταθανάτιο εγκεφαλικό ιστό, οι ερευνητές ανακάλυψαν τη σχέση μεταξύ Αλτσχάιμερ και υπνηλίας. Συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι την ευθύνη για τα προβλήματα του ύπνου στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ φέρει η συσσώρευση της τοξικής πρωτεΐνης ταυ και όχι του βήτα-αμυλοειδούς, όπως πίστευαν προηγουμένως.
Advertisment
«Μπορέσαμε να αποδείξουμε αυτό για το οποίο είχαμε ενδείξεις ήδη από προηγούμενη έρευνα μας, ότι στους ασθενείς με Αλτσχάιμερ που νιώθουν την ανάγκη να κοιμούνται όλη τη μέρα, η νόσος έχει καταστρέψει τους νευρώνες που τους κρατούν ξύπνιους. Δεν είναι ότι αυτοί οι ασθενείς νιώθουν κουρασμένοι, επειδή δεν κοιμήθηκαν τη νύχτα, αλλά το σύστημα τους εγκεφάλου τους που τους κρατά ξύπνιους, δεν υπάρχει πια», δήλωσε η δρ Γκρίνμπεργκ.
Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι η αναζωογόνηση αυτών των νευρώνων της αφύπνισης μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να νιώθουν πιο ξύπνιοι.
Το αντίθετο συμβαίνει όταν υπάρχουν άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις που προκαλούν βλάβες στους νευρώνες των ασθενών και τους κάνουν να νιώθουν νυσταγμένοι και κουρασμένοι, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να κοιμηθούν και να υποφέρουν από χρόνια έλλειψη ύπνου.
Υπάρχει μια ομάδα «υπερβολικά έξυπνων» νευρώνων που παράγουν ζωτικές ουσίες μέσω των οποίων διεγείρουν, καταστέλλουν ή τροποποιούν τη δράση άλλων νευρικών κυττάρων, είπαν οι ερευνητές και πρόσθεσαν: «είναι ένας μικρός αριθμός νευρώνων αλλά οι υπολογιστικές ικανότητες τους είναι απίστευτες. Όταν αυτά τα κύτταρα υφίστανται ζημιά, αυτό μπορεί να έχει τεράστια επίπτωση στον ύπνο».
