Θυμάμαι ότι την πρώτη φορά που δοκίμασα να γράψω σχετικά με εκείνα που εμποδίζουν τη χαρά και την ευγνωμοσύνη, καθόμουν στον καναπέ του καθιστικού μου έχοντας δίπλα μου το λάπτοπ και κρατώντας στα χέρια μου τις σημειώσεις από την έρευνά μου. Ήμουν πολύ κουρασμένη και, αντί να γράψω, πέρασα μια ολόκληρη ώρα χαζεύοντας τα χρωματιστά φωτάκια που αναβόσβηναν στην είσοδο της τραπεζαρίας. Τρελαίνομαι γι’ αυτά τα φωτάκια. Νομίζω ότι κάνουν τον κόσμο μας πιο όμορφο κι έτσι τα έχω στο σπίτι όλο το χρόνο.
Καθώς καθόμουν εκεί ξεφυλλίζοντας αφηρημένα τις σημειώσεις μου και χαζεύοντας τα φωτάκια, πήρα το στυλό κι άρχισα να γράφω: “Τα φωτάκια που αναβοσβήνουν είναι η τέλεια μεταφορά για τη χαρά. Η χαρά δεν είναι μόνιμη. Έρχεται και μας βρίσκει σε κάποιες στιγμές – συχνά σε πολύ συνηθισμένες στιγμές.
Advertisment
Πολλές φορές αυτές τις εκρήξεις της χαράς τις χάνουμε, επειδή είμαστε πολύ απασχολημένοι με το να κυνηγάμε τις εξαιρετικές, τις ασυνήθιστες στιγμές. Άλλες φορές πάλι, φοβόμαστε τόσο πολύ το σκοτάδι, που δεν τολμάμε να αφήσουμε τον εαυτό μας να χαρεί το φως. Μια χαρούμενη ζωή δεν είναι μια φωτοχυσία χαράς. Με τον καιρό, αυτό θα γινόταν ανυπόφορο.
Πιστεύω ότι μια χαρούμενη ζωή αποτελείται από χαρούμενες στιγμές που δένονται με χάρη μεταξύ τους, από την εμπιστοσύνη, την ευγνωμοσύνη, την έμπνευση και την πίστη”.
Εάν παρακολουθείς το blog μου, θα αναγνωρίσεις την τελευταία παράγραφο, γιατί την έχω βάλει σαν επικεφαλίδα στη τμήμα των δημοσιεύσεων ευγνωμοσύνης της Παρασκευής. Μέρος της πρακτικής μου για την ευγνωμοσύνη είναι μια εβδομαδιαία δημοσίευση εκεί γι’ αυτά που Εμπιστεύομαι, αυτά για τα οποία ευγνωμονώ, γι΄αυτά που με Εμπνέουν και για το πώς ασκώ την Πίστη μου. Τα σχόλια των αναγνωστών του blog σε αυτό το τμήμα είναι αληθινά συναρπαστικά.
Advertisment
Η χαρά και η ευγνωμοσύνη είναι έντονες εμπειρίες που μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε ιδιαίτερα ευάλωτοι. Ανήκουμε σε μια κοινωνία γεμάτη άγχος και ανησυχίες, και πολλοί από εμάς δεν αντέχουμε να νιώθουμε ευάλωτοι. Το άγχος και οι φόβοι μας μπορεί να εκδηλώνονται με μια αίσθηση έλλειψης.
Πολλές φορές σκεφτόμαστε: Δεν θα αφεθώ να νιώσω αυτή τη χαρά, γιατί ξέρω ότι δεν θα διαρκέσει. Το να αναγνωρίζω το πόσο ευγνώμων είμαι είναι σαν να προκαλώ την καταστροφή. Προτιμώ να μην είμαι χαρούμενος, ώστε να μην πέσω από τα σύννεφα όταν έρθει η αναποδιά. Πάντοτε ήμουν επιρρεπής στο άγχος και την ανησυχία, αλλά από τη στιγμή που έγινα μητέρα αυτό χειροτέρεψε δραματικά.
Το να προσπαθώ να διαπραγματεύομαι τη χαρά, την ευγνωμοσύνη και την αίσθηση της έλλειψης έγινε για μένα δουλειά πλήρους απασχόλησης. Για πολλά χρόνια, ο φόβος ότι κάτι τρομερό θα συμβεί στα παιδιά μου με εμπόδιζε να γεμίσω την καρδιά μου με χαρά και ευγνωμοσύνη. Κάθε φορά που κόντευα να πλημμυρίσω από χαρά για τα παιδιά μου και για το πόσο πολύ τ’ αγαπώ, ερχόταν στο νου μου μια εικόνα μεγάλης συμφοράς: έβλεπα ότι χάνω τα πάντα μέσα σε μια αστραπή.
Στην αρχή νόμιζα ότι είχα τρελαθεί. Να ήμουν άραγε το μόνο άτομο στον κόσμο που ένιωθε έτσι; Καθώς άρχισα να το δουλεύω αυτό με τη θεραπεύτριά μου, συνειδητοποίησα ότι η αίσθηση ότι “αυτό είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό” ήταν απόλυτα συνδεδεμένη με το φόβο της απώλειας και της έλλειψης, καθώς και με το συναίσθημα ότι είμαστε ευάλωτοι.
Γνωρίζοντας πια καλά ότι αυτά τα συναισθήματα είναι παγκόσμια, μάζεψα το κουράγιο μου και μίλησα για τις εμπειρίες μου σε μια ομάδα πεντακοσίων γονέων που είχαν έρθει να με ακούσουν σε μια ομιλία μου για την ανατροφή των παιδιών. Τους έδωσα ένα παράδειγμα: πολλές φορές έσκυβα πάνω από την κόρη μου την ώρα που κοιμόταν νιώθοντας να με πλημμυρίζουν η χαρά και η ευγνωμοσύνη – και ξαφνικά με αποσπούσαν βίαια από αυτή την αγαλλίαση εικόνες που γέμιζαν το νου μου με τρομερά πράγματα που μπορούσαν να της συμβούν.
Στην αίθουσα έπεσε απόλυτη σιγή. Σκέφτηκα ότι θα με πήραν για τρελή και θα σκέφτονταν πώς να φύγουν από εκεί μέσα όσο πιο γρήγορα γίνεται. Ξαφνικά, μια γυναίκα που καθόταν στο βάθος άρχισε να κλαίει με λυγμούς. Ταυτόχρονα, κάποια από τα μπροστινά καθίσματα φώναξε: “Ω Θεέ μου! Γιατί το κάνουμε αυτό; Τι νόημα έχει;”
Άρχισαν να μιλάνε όλοι μαζί – ήταν σαν μια έκρηξη καλά κρυμμένων σκέψεων και συναισθημάτων. Όπως είχα υποπτευθεί, δεν ήμουν η μόνη. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βρεθεί σε αυτή τη θέση: ενώ στεκόμαστε στο κατώφλι της χαράς, ξαφνικά μας κατακλύζει η αίσθηση του ευάλωτου εαυτού μας και βουλιάζουμε στο φόβο.
Μέχρι να μπορέσουμε να συμφιλιωθούμε με αυτόν τον ευάλωτο εαυτό και να μετατρέψουμε την ανησυχία σε ευγνωμοσύνη, τα έντονα συναισθήματα της αγάπης θα μας ρίχνουν συχνά μέσα στο φόβο της απώλειας. Αν μπορούσα να πω με δυο λόγια όλα όσα έχω μάθει για τη χαρά και το φόβο, θα έλεγα το εξής:
Το σκοτάδι δεν καταστρέφει το φως, το οριοθετεί. Ο φόβος για το σκοτάδι είναι αυτός που ρίχνει τη χαρά μας στις σκιές. Ευτυχώς, δεν είμαι τέλειος!
Brene Brown Ph. D. L.M.S.W