Οι επιστήμονες συνέταξαν έναν κατάλογο με ελάχιστα γνωστά φυτά που θα μπορούσαν να βρίσκονται στο μενού μέχρι το 2050. Στο μέλλον, θα μπορούσατε να τρώτε στο πρωινό σας ψεύτικη μπανάνα ή να τσιμπολογάτε φρούτα του δέντρου pandanus.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε τους κινδύνους που εγκυμονεί η εξάρτηση από γεωργικές τροφές που διακινούνται παγκοσμίως. Με το 90% των θερμίδων να προέρχεται από μόλις 15 καλλιέργειες, οι ειδικοί στους Βασιλικούς Βοτανικούς Κήπους στο Kew του Λονδίνου κυνηγούν συστατικά για να διασφαλίσουν τη διατροφή μας στο μέλλον.
Advertisment
Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών «επισιτιστικών κρίσεων», όπου οι καλλιέργειες αποτυγχάνουν και οι τιμές των βασικών ειδών διατροφής αυξάνονται ραγδαία σε όλο τον κόσμο.
Η διαφοροποίηση των τροφίμων που τρώμε είναι μία από τις λύσεις για την ανακούφιση της πείνας, την αντιμετώπιση της απώλειας της βιοποικιλότητας και τη συμβολή στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, λέει ο ερευνητής του Kew, Δρ Sam Pirinon.
«Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν χιλιάδες βρώσιμα είδη φυτών σε όλο τον κόσμο που καταναλώνονται από διαφορετικούς πληθυσμούς και εκεί μπορούμε να βρούμε κάποιες από τις λύσεις για αυτές τις παγκόσμιες προκλήσεις του μέλλοντος», λέει. Από τα περισσότερα από 7.000 βρώσιμα φυτά παγκοσμίως, μόνο 417 καλλιεργούνται ευρέως και χρησιμοποιούνται για τροφή.
Advertisment
Τρόφιμα του μέλλοντος: Τι μπορεί να καταναλώνουμε μέχρι το 2050
Το pandanus
Ο πάνδανος (Pandanus tectorius) είναι ένα μικρό δέντρο που αναπτύσσεται σε παράκτιες περιοχές από τα νησιά του Ειρηνικού μέχρι τις Φιλιππίνες. Τα φύλλα του χρησιμοποιούνται για να αρωματίσουν γλυκά και αλμυρά πιάτα σε μεγάλο μέρος της Νοτιοανατολικής Ασίας, ενώ ο καρπός του που μοιάζει με ανανά μπορεί να καταναλωθεί ωμός ή μαγειρεμένος.
Το δέντρο μπορεί να αντέξει δύσκολες συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της ξηρασίας, των ισχυρών ανέμων και του αλμυρού ψεκασμού, λέει η Δρ Marybel Soto Gomez, ερευνήτρια στο Kew.
«Είναι μια ανθεκτική στο κλίμα και θρεπτική τροφή που είναι επίσης νόστιμη», λέει η ίδια. «Θα ήταν υπέροχο να διαφοροποιήσουμε το χαρτοφυλάκιο τροφίμων μας ώστε να συμπεριλάβουμε τρόφιμα που είναι πολιτισμικά κατάλληλα, θρεπτικά και μπορούν να καλλιεργηθούν σε δύσκολες συνθήκες σε όλο τον κόσμο».
Αν ο πάνδανος μπορεί να χρησιμοποιηθεί με βιώσιμο τρόπο, χωρίς να εξαντλούνται οι πόροι για τους ντόπιους κατοίκους, θα πρέπει να τον καλλιεργούμε ευρύτερα, λέει η ίδια.
Φασόλια (και όσπρια γενικά)
Τα φασόλια είναι μια άλλη «τροφή του μέλλοντος». Είναι οικονομικά, πλούσια σε πρωτεΐνες και βιταμίνες του συμπλέγματος Β και προσαρμόζονται σε ένα ευρύ φάσμα περιβαλλόντων, από τις ακτές των ωκεανών μέχρι τις πλαγιές των βουνών.
Υπάρχουν 20.000 είδη οσπρίων στον κόσμο, αλλά χρησιμοποιούμε μόνο μια χούφτα. Πιστεύεται ότι υπάρχουν εκατοντάδες στη φύση που είναι ακόμη άγνωστα στους επιστήμονες.
Το φασόλι morama (Tylosema esculentum) είναι βασικό προϊόν σε περιοχές της Μποτσουάνα, της Ναμίμπια και της Νότιας Αφρικής, όπου τα φασόλια βράζονται με αραβόσιτο ή αλέθονται σε σκόνη για να φτιάξουν χυλό ή ένα ρόφημα που μοιάζει με κακάο.
Δεν τρώγονται όλα τα όσπρια, αλλά οι ειδικοί διερευνούν τις ιδιότητες των διαφόρων ειδών για να δουν ποια από αυτά θα μπορούσαν να προσφέρουν τροφή και θρεπτικά συστατικά.
Άγρια δημητριακά
Τα δημητριακά έχουν επίσης τεράστια ποικιλομορφία, με περισσότερα από 10.000 είδη – προσφέροντας πολλές δυνατότητες για νέα τρόφιμα. Το Fonio (Digitaria exilis) είναι ένα θρεπτικό αφρικανικό δημητριακό που χρησιμοποιείται για την παρασκευή κουσκούς, πόριτζ και ποτών. Καλλιεργείται τοπικά και το φυτό αντέχει σε ξηρές συνθήκες.
Ψεύτικη μπανάνα
Η Enset ή «ψεύτικη μπανάνα» είναι στενός συγγενής της μπανάνας, αλλά καταναλώνεται μόνο σε ένα μέρος της Αιθιοπίας. Ο καρπός του φυτού που μοιάζει με μπανάνα δεν τρώγεται, αλλά τα αμυλούχα στελέχη και οι ρίζες μπορούν να ζυμωθούν και να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή κουραμπιέδων και ψωμιού.
Μελέτες δείχνουν ότι η καλλιέργεια που μοιάζει με μπανάνα έχει τη δυνατότητα να θρέψει περισσότερους από 100 εκατομμύρια ανθρώπους σε έναν κόσμο που υπερθερμαίνεται.
Πηγή:
www.bbc.com/news/science-environment-61505548