Υπάρχουν σημεία στον εγκέφαλο των ηλικιωμένων ανθρώπων όπου υπάρχουν βλαστικά κύτταρα σε αδράνεια που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να ξαναγίνουν λειτουργικά. Όμως προς αυτή την κατεύθυνση δεν έχουν πολλά βήματα.
Επιστήμονες από τα Πανεπιστήμια της Γενεύης (UNIGE) και της Λωζάνης (UNIL), εντόπισαν τα σημεία αναπαραγωγής των κυττάρων από όπου μπορεί να επιτευχθεί ο πολλαπλασιασμός τους. Οι επιστήμονες μπόρεσαν να δημιουργήσουν μεγάλο αριθμό από νέα νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο ενήλικων ποντικιών σε συνθήκες εργαστηρίου.
Advertisment
Μια μοναδική ικανότητα των βλαστικών κυττάρων είναι η ακριβής αναπαραγωγή τους και η δημιουργία νέων κύτταρα που είναι υπεύθυνα για πολύ εξειδικευμένες λειτουργίες του οργανισμού. Στα βλαστικά κύτταρα (Neural stem cells – NSC) είναι αποθηκευμένα όλα εκείνα τα στοιχεία ώστε στα βρέφη να συντελείται η ανάπτυξη του εγκεφάλου με την ταυτόχρονη δημιουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Μια σημαντική ανακάλυψη είναι ότι, τα Neural Stem cells όπως ονομάζονται διατηρούνται σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου μετά την ανάπτυξη του και διατηρούν στο ακέραιο την ικανότητα δημιουργίας νέων νευρώνων σε όλη την διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Αυτό, ονομάζεται νευρογένεση στους ενήλικες, στοιχείο άκρως ουσιαστικό είναι σημαντικό για ορισμένες λειτουργίες συνδεδεμένες με την μάθηση και μνήμη. Στον εγκέφαλο των μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων, τα βλαστικά κύτταρα παραμένουν σε ανενεργή κατάσταση με αποτέλεσμα να ελαττώνεται η αναπαραγωγική διαδικασία τους. Αυτό οδηγεί στο αποτέλεσμα της μείωσης της κυτταρικής ανάπλασης που συνδέεται με την ηλικία. Η επιστημονική ομάδα ανακάλυψε έναν μηχανισμό όπου τα ενήλικα NSCs μπορούν επανέλθουν σε μια σχετική λειτουργία.
Ο Φραντσέσκο Πετρέλι, ερευνητής στο UNIL και πρώτος συγγραφέας της μελέτης εξηγεί ότι, «Τα μιτοχόνδρια, τα οργανίδια που παράγουν ενέργεια μέσα στα κύτταρα, εμπλέκονται στη ρύθμιση του επιπέδου ενεργοποίησης των ενήλικων NSCΟ μιτοχονδριακός μεταφορέας πυροσταφυλικού (mitochondrial pyruvate transporter – MPC), ένα πρωτεϊνικό σύμπλεγμα που ανακαλύφθηκε πριν από έντεκα χρόνια στην ομάδα τους, παίζει ιδιαίτερο ρόλο σε αυτή τη ρύθμιση. Η δραστηριότητά του επηρεάζει τις μεταβολικές επιλογές που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα κύτταρο. Γνωρίζοντας τις μεταβολικές οδούς που διακρίνουν τα ενεργά κύτταρα από τα αδρανή, οι επιστήμονες μπορούν να ξυπνήσουν τα αδρανή κύτταρα τροποποιώντας τον μιτοχονδριακό μεταβολισμό τους».
Advertisment
Οι επιστήμονες ερευνητές χρησιμοποιώντας φαρμακολογικές και γενετικές προσεγγίσεις, κατάφεραν να ενεργοποιήσουν τα αδρανή αυτά κύτταρα στους εγκεφαλικούς νευρώνες των ηλικιωμένων τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ποντίκια.
Με την εργασία αυτή, τονίζουν οι ερευνητές, τα αποτελέσματα αυτά ρίχνουν νέο φως στο ρόλο του κυτταρικού μεταβολισμού στη ρύθμιση της κυτταρικής ανανέωσης. Μακροπρόθεσμα, τα αποτελέσματα αυτά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιθανές θεραπείες για διαταραχές όπως η κατάθλιψη ή οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες, συνοψίζουν οι ερευνητές.