Ένα σύντομο άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Current Directions in Psychological Science εξετάζει πώς οι σχέσεις που γίνονται συγκρουσιακές, μη ικανοποιητικές ή οδυνηρές μπορούν να πυροδοτήσουν μια βιολογική ή ψυχολογική προδιάθεση για ψυχική ασθένεια.
Σε αυτό το έργο, η καθηγήτρια ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Purdue, Susan C. South, αναπτύσσει μια υπόθεση για το γιατί οι δυσλειτουργικές ρομαντικές σχέσεις μπορεί να είναι σημαντικοί κοινωνικοί-περιβαλλοντικοί εκλυτικοί παράγοντες για την ψυχοπαθολογία.
Advertisment
Περίπου το 90% του πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών παντρεύεται κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής του. Και ακόμη και το 59% των νεότερων γενεών (ηλικίας 18-44 ετών) έχει συμβιώσει. Οι καλά λειτουργούσες σχέσεις προβλέπουν τη συνολική ευημερία. Ωστόσο, όσοι έχουν δυστυχισμένους συντρόφους τείνουν να βιώνουν δυσμενείς συνέπειες για την ψυχική υγεία και είναι πιο πιθανό να πληρούν τα διαγνωστικά κριτήρια για διαταραχές όπως η μετατραυματική διαταραχή, η κατάθλιψη, η χρήση αλκοόλ και το γενικευμένο άγχος.
Οι διαχρονικές μελέτες υποστηρίζουν μια κατεύθυνση για αυτό το αποτέλεσμα, έτσι ώστε, οι δυσάρεστες σχέσεις να οδηγούν σε μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων ψυχικής υγείας, σε αντίθεση με το αντίστροφο (δηλαδή, τα προβλήματα ψυχικής υγείας να οδηγούν σε δυσαρεστημένες σχέσεις).
Σε προηγούμενες εργασίες, ο South και οι συνεργάτες του αξιολόγησαν τη γενικότητα και την ιδιαιτερότητα των δεσμών μεταξύ της δυσφορίας της σχέσης και της ψυχοπαθολογίας μελετώντας μακροχρόνια ετεροφυλόφιλα παντρεμένα ζευγάρια. Ο συγγραφέας γράφει, “το μήνυμα που προκύπτει από αυτή την εργασία είναι ότι όταν κάποιος αναζητά τους λόγους για τους οποίους συνδέονται η συζυγική δυσφορία και η ικανοποίηση από τη σχέση, προκειμένου να βρει μια εφικτή λαβή για τους πιθανούς μηχανισμούς, ίσως είναι απαραίτητο να εξετάσει τους τομείς της ψυχοπαθολογίας ανώτερης τάξης και όχι την ειδική μορφή”.
Advertisment
Μελέτες διδύμων για την ψυχοπαθολογία και τη δυσφορία των ρομαντικών σχέσεων υποδηλώνουν ότι οι ίδιοι γενετικοί παράγοντες που συμβάλλουν στη δυσφορία των σχέσεων προκαλούν ομοίως συμπτώματα ψυχοπαθολογίας. Μελέτες που εξέτασαν προσεκτικά το μη κοινό περιβάλλον των αδελφών ή των διδύμων παρέχουν ενδείξεις ότι οι περιβαλλοντικές επιδράσεις παίζουν επίσης ρόλο στη σχέση μεταξύ της δυσφορίας των σχέσεων και των ψυχικών ασθενειών.
Η διάθεση ή η προδιάθεση για ψυχοπαθολογία δεν είναι απαραίτητα αμιγώς γενετική. Παράγοντες όπως οι συναισθηματικοί ή γνωστικοί κίνδυνοι που ποικίλλουν μεταξύ των ατόμων, ο βαθμός υποστήριξης ή η χρήση στρατηγικών ρύθμισης των συναισθημάτων σε μια συγκρουσιακή σχέση, θα μπορούσαν επίσης να είναι μεσολαβητές μεταξύ της δυσφορίας της σχέσης και της ψυχικής υγείας.
Ενώ ο γάμος είναι κοινός σε όλο τον κόσμο, το ίδιο ισχύει και για τις συγκρούσεις στις σχέσεις. Κάποιος μπορεί να στενοχωρηθεί τόσο πολύ μέσα στη ρομαντική του σχέση ώστε να περάσει ένα κατώφλι μετά το οποίο η σχέση μπορεί να πυροδοτήσει ψυχοπαθολογίες στις οποίες είναι ευάλωτος. Πράγματι, κάποιοι μπορεί να μην έχουν τους παράγοντες κινδύνου που θα αλληλεπιδρούσαν αρνητικά με τη σύγκρουση στη σχέση ή να έχουν προστατευτικούς παράγοντες που αποτρέπουν αυτή τη μοίρα.
Συμπερασματικά, γράφει ο South, “ένας γόνιμος δρόμος για την έρευνα θα μπορούσε να εστιάζει λιγότερο στα γενικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που χαρακτηρίζουν τους συνολικούς τρόπους συμπεριφοράς και σκέψης και περισσότερο στους στόχους, τις αξίες και τις ανάγκες που φέρνει κάθε άτομο στη σχέση και πώς αυτά ικανοποιούνται (ή όχι) από τον σύντροφο”.
Το έγγραφο με τίτλο “A Romantic-Partner Model of Mental Health” (Ένα ρομαντικό-συντροφικό μοντέλο ψυχικής υγείας) συντάχθηκε από τη Susan C. South.
