Ένα σημαντικό μέρος της αντιμετώπισης του ανεπούλωτου τραύματος είναι η επεξεργασία των κρυμμένων συναισθημάτων. Έχοντας μεγαλώσει σε ένα δυσλειτουργικό νοικοκυριό, έχοντας κακοποιηθεί από γονείς και φροντιστές ή έχοντας να αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε άλλο τραυματικό γεγονός, είναι φυσιολογικό να αναπτύξετε την τάση να καταπιέζετε τα συναισθήματά σας. Αυτή είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται για να προστατέψετε τον εγκέφαλό σας από αυτές τις επώδυνες καταστάσεις και τις αναμνήσεις που προέρχονται από αυτές.
Ωστόσο, υπάρχει διαφορά μεταξύ της καταπίεσης των συναισθημάτων σας και της απώθησής τους. Η καταπίεση σημαίνει ότι παραμερίζετε τα συναισθήματά σας λόγω μιας κατάστασης ή μιας έκτακτης ανάγκης. Φανταστείτε ότι πρέπει να κάνετε μια σημαντική παρουσίαση στο σχολείο με την προθεσμία να πλησιάζει γρήγορα, αλλά εσείς τσακώνεστε με έναν στενό φίλο ή μέλος της οικογένειας.
Advertisment
Θα θέλατε να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο θέμα, αλλά η εργασία σας πρέπει να ολοκληρωθεί άμεσα. Αρχειοθετείτε το θυμό ή τη δυσαρέσκειά σας στο φάκελο “αργότερα” και ολοκληρώνετε την εργασία σας και ασχολείστε με το πρόβλημά σας. Η καταπίεση σημαίνει ότι όποιο συναίσθημα κι αν σας απασχολεί δεν θα το αντιμετωπίσετε αργότερα ή καθόλου. Θα καταχωνιαστεί αμέσως στα έγκατα της καρδιάς και του μυαλού σας, για να μην ξαναβγεί ποτέ στην επιφάνεια.
Αλλά τα συναισθήματα που δεν αντιμετωπίζονται είναι σαν ένα ηφαίστειο που εκρήγνυται αφού φαινομενικά είναι αδρανές. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2019 από τους Patel & Patel, οι συνέπειες της καταπίεσης των συναισθημάτων σας εκδηλώνονται σε ένα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να κυμαίνεται από ασθένειες όπως:
- αγχώδεις διαταραχές
- καταθλιπτικά συμπτώματα
- διαβήτης
- νεφρική ανεπάρκεια
Για το καλό της υγείας σας, είναι εξαιρετικά σημαντικό να οικοδομήσετε μια σχέση με τα συναισθήματά σας, όπου θα μπορείτε να τα ρυθμίζετε και να τα επεξεργάζεστε, ώστε να μη χρειαστεί να υποφέρετε από κάποιες από αυτές τις ασθένειες.
Advertisment
Ακολουθούν μερικά προειδοποιητικά σημάδια ότι μπορεί να μην επεξεργάζεστε τα συναισθήματά σας λόγω ανεπούλωτου τραύματος.
Μούδιασμα
Όταν παλεύετε με τα συναισθήματά σας, μπορεί να αισθάνεστε μια αίσθηση εσωτερικού μουδιάσματος ή να νιώθετε κενό. Ο συναισθηματικός σας κόσμος είναι γκρίζος και επειδή δεν αναγνωρίζετε τα συναισθήματά σας, χρησιμοποιείτε άλλα πράγματα για να γεμίσετε τον χρόνο σας. Μπορεί να αποφεύγετε τα συναισθήματά σας μουδιάζοντας τον εαυτό σας με ουσίες, φαγητό, υπηρεσίες streaming, ψώνια και μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάνοντας άσκοπα scrolling ή ενδεχομένως παρακοιμώμενοι, ξεφεύγετε από τα συναισθήματά σας.
Για να βοηθήσετε να αλλάξετε τη νοοτροπία σας και να μην χρησιμοποιείτε πλέον εργαλεία για να ξεφύγετε από τα συναισθήματά σας μακροπρόθεσμα, δοκιμάστε να μειώσετε τον χρόνο που ξοδεύετε σε κάποια από τα εργαλεία απόσπασης της προσοχής σας. Κάνετε scroll για ώρες κάθε φορά; Βάλτε ένα χρονόμετρο για να σηκωθείτε και να καθαρίσετε γύρω από το χώρο σας. Αισθάνεστε επιβαρυμένοι χωρίς να μπορείτε να το πείτε σε κανέναν; Απευθυνθείτε σε όσους σας αγαπούν και βρείτε ανακούφιση λέγοντάς τους για όσα περνάτε.
Χρόνια πολυπραγμοσύνη
Στον σημερινό μας κόσμο, είμαστε σχεδόν πάντα απασχολημένοι. Υπάρχουν πολλά πράγματα να κάνουμε και φαινομενικά ελάχιστος χρόνος για ξεκούραση. Ωστόσο, για κάποιους από εμάς, μπορούμε να μετατρέψουμε τα καθήκοντά μας σε αιώνιες λίστες εργασιών για να αποφύγουμε να ασχοληθούμε με τα συναισθήματα και την εσωτερική αναταραχή που μπορεί να βράζουν μέσα μας.
Με την υπερβολική δέσμευση, την υπερκόπωση και το να πηγαίνουμε από το ένα πράγμα στο άλλο δεν αφήνει χώρο για συναισθηματική επεξεργασία. Αν δεν μπορείτε να καθίσετε μόνοι σας στη σιωπή και με τις δικές σας σκέψεις, αυτό μπορεί να είναι ένα τεράστιο σημάδι ότι χρησιμοποιείτε τη δουλειά σας για να καταπιέσετε τα συναισθήματά σας. Μια πρόταση για να διευκολύνετε αυτή τη συμπεριφορά είναι να αντιμετωπίζετε τα συναισθήματά σας όπως τη δουλειά σας. Διαθέτοντας χρόνο για την επεξεργασία ενός τρέχοντος συναισθήματος και καθισμένοι με αυτό το συναίσθημα κάνει εκπληκτικά πιο εύκολο το να περάσει. Φανταστείτε το θυμό σας, τη ντροπή σας, για παράδειγμα, ως ένα άτομο και πείτε “γεια σου, συναίσθημα, είσαι ευπρόσδεκτος εδώ”. Σίγουρα θα νιώσετε περίεργα και αμήχανα, αλλά λειτουργεί.
Αποσύνδεση από τις ανάγκες
Ένα μεγάλο μέρος της συναισθηματικής καταπίεσης προέρχεται από την παιδική ηλικία. Όντας σε ένα περιβάλλον όπου σας δίδαξαν να “είστε ευγνώμονες”, ότι δεν έχετε “κανένα λόγο να είστε αναστατωμένοι” ή να “ηρεμήσετε”. Αυτό το επαναλαμβανόμενο συναίσθημα επηρεάζει τώρα αρνητικά εσάς και τη σύνδεσή σας με τις δικές σας ανάγκες, επειδή έχετε προετοιμάσει τον εαυτό σας να απομακρύνεται από αυτές για να επιβιώσετε στη ζωή. Μπορεί ακόμη και να έχετε εμπειρίες που δεν είστε σίγουροι ότι τις απολαμβάνετε, αλλά απλά τις αφήνετε να συμβαίνουν.
Όταν είστε αποσυνδεδεμένοι από τα συναισθήματά σας, δεν ξέρετε τι χρειάζεστε. Σύμφωνα με την Anna Zapata, LPC, αν δεν αναγνωρίζετε και δεν κάνετε χώρο για τα συναισθήματά σας, δεν θα ξέρετε αν χρειάζεστε να αυτοκατασταλάξετε ή να παρηγορηθείτε. Μπορεί να σας έχουν ντροπιάσει ή τιμωρήσει για την έκφραση των συναισθημάτων σας, αλλά είναι απαραίτητο και να τα αναγνωρίζετε και να τα εκφράζετε. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί σίγουρα να σας βοηθήσει και σε αυτό. Μια πρακτική που μπορείτε να υιοθετήσετε για να σας βοηθήσει να συνδεθείτε καλύτερα με τα συναισθήματά σας είναι να ξεκινήσετε αναγνωρίζοντας περισσότερο τα συναισθήματα και ερευνώντας τι σημαίνουν. Ο θυμός, για παράδειγμα, σημαίνει ότι ίσως χρειάζεται να θέσετε ένα όριο ή να αντιμετωπίσετε κάποιον ή κάτι.
Οι συναισθηματικοί άνθρωποι σας κάνουν να νιώθετε άβολα
Αν είχατε μια ζωή συναισθηματικής καταπίεσης, μπορεί να έχετε μάθει να εκφράζετε πολύ λίγα συναισθήματα. Το κρατάτε ελαφρύ και ανάλαφρο, κάποιοι άνθρωποι μπορεί ακόμη και να σας αποκαλούν ψυχρό, ήρεμο ή χαλαρό. Έτσι, όταν βλέπετε κάποιον να επιδεικνύει έντονα συναισθήματα όπως η θλίψη, μπορεί να μπερδευτείτε, να αηδιάσετε ή να εκνευριστείτε με τις εκδηλώσεις του. Προκαλεί μια σύγκρουση μέσα σας να παρακολουθείτε κάποιον να το κάνει αυτό. Έτσι, θα υποχωρήσετε.
Ένα άλλο πράγμα που μπορεί να σας ενοχλεί είναι όταν οι άνθρωποι σας ρωτούν για τα συναισθήματά σας. Είναι εξαιρετικά άβολο και νιώθετε αρκετά στεναχωρημένοι και εκνευρισμένοι όταν τα συγκεκριμένα φώτα της δημοσιότητας είναι στραμμένα πάνω σας. Μια καλή στρατηγική που μπορείτε να υιοθετήσετε είναι να αρχίσετε να αντιμετωπίζετε και να διαχειρίζεστε τα συναισθήματά σας. Όταν μπορείτε να αυξήσετε τα επίπεδα άνεσής σας με τα δικά σας συναισθήματα, σας διευκολύνει να μιλήσετε γι’ αυτά. Εξασκηθείτε στη χρήση δηλώσεων του τύπου “εγώ”. “Αισθάνομαι καλά γι’ αυτό” , “Αισθάνομαι μπερδεμένος”, “Αισθάνομαι φοβισμένος”.
Συνεχές άγχος
Ένα ενδιαφέρον γεγονός σχετικά με τους ανθρώπους που έχουν καταπιεστεί συναισθηματικά από την παιδική ηλικία είναι ότι στη συνέχεια, όλες αυτές οι στιγμές που κρατούσαν όλα τα συναισθήματά τους μέσα τους εξελίσσονται στο άγχος που είναι η φυσική τους κατάσταση. Γίνονται φοβισμένοι όταν δεν φοβούνται. Αν όχι, μπορεί να αισθάνονται νευρικοί ή με χαμηλή ενέργεια, ακόμη και αν δεν είναι σίγουροι για το γιατί. Μερικά συμπτώματα του άγχους μπορεί να είναι:
- μυϊκή ένταση & πόνος,
- κόπωση και προβλήματα ύπνου
- ναυτία και πεπτικά προβλήματα
Μια χρήσιμη άσκηση για την αντιμετώπιση αυτού του συμπτώματος, είναι να ελαχιστοποιήσετε ή να βελτιώσετε τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεστε το άγχος. Αυτό μπορεί να επηρεάσει θετικά το μυαλό και το σώμα σας, να μειώσει το άγχος και να σας βοηθήσει να ανακτήσετε την αίσθηση. Μπορείτε να εξασκηθείτε στις τεχνικές καταπολέμησης του άγχους mindfulness – που είναι η ήπια επανειλημμένη εστίαση της επίγνωσής σας στην παρούσα στιγμή – και στο διαλογισμό. Μια μελέτη του 2020 από τους Kurth και Luders διαπίστωσε ότι οι μακροχρόνια ασκούμενοι στο διαλογισμό έχουν χαμηλότερα επίπεδα ετήσιας απώλειας εγκεφάλου σε περιοχές που σχετίζονται με την επεξεργασία του νευρικού συστήματος, τη ρύθμιση της διάθεσης και την ενσωμάτωση των συναισθημάτων, βελτιώνοντας την ψυχική υγεία.
Τελικές σκέψεις
Αναγνωρίζετε κάποιο από αυτά τα σημάδια μέσα σας ή σε κάποιον γνωστό σας; Παρόλο που αυτός ο κατάλογος δεν περιέχει όλα τα σημάδια, μπορεί να αποτελέσει ένα καλό σημείο εκκίνησης. Και τα καλά νέα είναι ότι, με συνεπή εξάσκηση, μπορείτε να μάθετε πώς να βρίσκεστε σε ειρήνη με τα συναισθήματά σας, ιδίως τα “αρνητικά”, ώστε να μην ελέγχεστε από αυτά ή να μην κάνετε άθελά σας τους άλλους κυρίαρχους των δικών σας συναισθημάτων και πράξεων.
Είναι σημαντικό να είστε υπομονετικοί και ευγενικοί με τον εαυτό σας ενώ δουλεύετε μέσα από καταπιεσμένα συναισθήματα. “Είναι σύνηθες να έχετε μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων, αλλά μπορεί να νιώθετε συγκλονισμένοι μερικές φορές”, λέει η θεραπεύτρια Ashley Ertel. “Το γεγονός ότι κάνετε τη δουλειά είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είστε πραγματικά περήφανοι”. Τα συναισθήματα κάνουν τη ζωή ένα πλουσιότερο μωσαϊκό εμπειριών και όταν μπορούμε να συνδεθούμε με τους ανθρώπους (που μας κάνουν καλό) σε αυτά τα βαθύτερα επίπεδα, αυτό βελτιώνει την ποιότητα ζωής μας, όπου είμαστε πιο υγιείς και πιο ευτυχισμένοι.
Αναφορές
*Darcy, A. M. (2023, March 6). Are you emotionally repressed? how to tell. Harley TherapyTM Blog. https://www.harleytherapy.co.uk/counselling/emotionally-repressed-signs.htm
*Ertel , A. (2022, April 8). How to identify & release repressed emotions. Talkspace. https://www.talkspace.com/blog/repressed-emotions/
*Jainish Patel, Prittesh Patel (2019) Consequences of Repression of Emotion: Physical Health, Mental Health and General Well Being. International Journal of Psychotherapy Practice and Research – 1(3):16-21. https://doi.org/10.14302/issn.2574-612X.ijpr-18-2564
*Kurth, F., Zsadanyi, S.E. & Luders, E. Reduced age-related gray matter loss in the subgenual cingulate cortex in long-term meditators. Brain Imaging and Behavior 15, 2824–2832 (2021). https://doi.org/10.1007/s11682-021-00578-6
*Primeaux, M. (2022, November 14). Signs you’re avoiding emotions. Healing House. https://www.dallashealinghouse.com/blog/2021/5/12/5-signs-youre-avoiding-emotions
*Raypole, C. (2020, March 31). Repressed emotions: Finding and releasing them. Healthline. https://www.healthline.com/health/repressed-emotions#releasing-them
