Ο έρωτας, αυτό το απροσδιόριστο και αινιγματικό συναίσθημα, έχει κατακλύσει την ανθρώπινη ψυχή από την αρχαιότητα έως σήμερα, χαράσσοντας την κατεύθυνση ιστοριών, ποιημάτων και τραγουδιών. Αλλά τι είναι, στην πραγματικότητα, αυτό που μας κάνει να “πέφτουμε” στη μαγεία του έρωτα; Και πως ακριβώς αυτή η ισχυρή εμπειρία επηρεάζει το πιο σύνθετο όργανο του ανθρώπινου σώματος – τον εγκέφαλο;
Δεν είναι μόνο η καρδιά που “παραληρεί” όταν ερωτευόμαστε, αλλά και ο εγκέφαλος μας ενεργοποιείται σε μια συμφωνία νευροχημικών αντιδράσεων και εγκεφαλικών κυκλωμάτων που αλληλοσυμπληρώνονται. Οι νευροεπιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι αυτή η “χημεία του έρωτα” δεν είναι μια απλή φράση, αλλά μια πραγματική, μετρήσιμη σειρά γεγονότων που διαδραματίζονται στον εγκέφαλό μας.
Advertisment
Σε αυτό το επιστημονικό ταξίδι, θα καταδύσουμε βαθιά στον κόσμο της νευροβιολογίας για να ανακαλύψουμε πώς η επιστήμη ερμηνεύει τα φαινόμενα που εμείς οι ίδιοι αντιλαμβανόμαστε ως τη μαγεία του έρωτα. Πώς αλλάζει η “γεωμετρία” της καρδιάς μας μέσα από τη νευρολογική οπτική; Τι ρόλο παίζει η χημεία του εγκεφάλου στη διαμόρφωση των συναισθηματικών και ψυχολογικών αντιδράσεών μας; Αυτά και πολλά ακόμα είναι τα ερωτήματα που θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε.
Νευρολογικές Αντιδράσεις
Όταν ερωτευόμαστε, ο εγκέφαλος εκκρίνει μια σειρά από ορμόνες, όπως η ντοπαμίνη, η οξυτοκίνη, και οι ενδορφίνες. Αυτές οι χημικές ουσίες προκαλούν μια αίσθηση ευφορίας, ενθουσιασμού και ευτυχίας
Επιπτώσεις στην καρδιά
Οι ορμόνες που εκκρίνονται από τον εγκέφαλο μπορούν να επηρεάσουν το καρδιαγγειακό σύστημα. Μπορεί να παρατηρηθεί αύξηση της καρδιακής συχνότητας, ανώτερη αίσθηση ενέργειας και μια γενική αίσθηση “αναζωογόνησης”.
Advertisment
Επικοινωνία Εγκεφάλου-Καρδιάς
Ο εγκέφαλος και η καρδιά είναι στενά συνδεδεμένοι μέσω του αυτόνομου νευρικού συστήματος. Όταν είστε ερωτευμένοι, τα σήματα από τον εγκέφαλο μπορούν να επηρεάσουν την καρδιακή λειτουργία μέσω των συμπαθητικών και παρασυμπαθητικών διαδρομών, δημιουργώντας εκείνη την αίσθηση που συχνά συνδέεται με τον έρωτα.
Πολλές επιστημονικές μελέτες και έρευνες έχουν εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται στον έρωτα και στην ερωτική αλληλεπίδραση.
Σύμφωνα με έρευνα στο “Journal of Comparative Neurology”, η ντοπαμίνη, η οποία σχετίζεται με την ευχαρίστηση και την επιβράβευση, αυξάνεται όταν είμαστε ερωτευμένοι (Journal of Comparative Neurology, 2004).
Έρευνες στο Nature έχουν δείξει ότι τα επίπεδα της οξυτοκίνης και της βαζοπρεσίνης, ορμόνες που εκκρίνονται από την υπόφυση και έχουν σχέση με την προσκόλληση και την ανάπτυξη ενός δεσμού, αυξάνονται σε ερωτευμένα ζευγάρια (Nature, 1992).
Σε επιστημονική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο “Journal of Sexual Medicine”, εξετάζονται οι φυσιολογικές αντιδράσεις του οργανισμού στον έρωτα και τον ερωτικό ενθουσιασμό και αυτές περιλαμβάνουν αλλαγές στην καρδιακή λειτουργία, ανάμεσα σε άλλα (Journal of Sexual Medicine, 2012).
Σύμφωνα με μια άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο “Journal of Neurophysiology”, οι ερωτευμένοι άνθρωποι εμφανίζουν αυξημένη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επιβράβευση, την ευχαρίστηση αλλά και την επεξεργασία της πληροφορίας (Journal of Neurophysiology, 2000).
Σε έρευνα του “Psychoneuroendocrinology”, έχει βρεθεί ότι τα επίπεδα της κορτιζόλης, μιας ορμόνης σχετιζόμενης με το στρες, είναι χαμηλότερα σε ερωτευμένους ανθρώπους (Psychoneuroendocrinology, 2004).
Τι συμβαίνει λοιπόν στους ανθρώπους όταν ερωτεύονται;
Οι ερωτευμένοι άνθρωποι διαπερνώνται από ένα πλήθος συναισθημάτων και σωματικών αντιδράσεων. Αν και κάθε άτομο βιώνει τον έρωτα με τον δικό του μοναδικό τρόπο, ωστόσο υπάρχουν και ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά.
Συναισθηματικά Χαρακτηριστικά
Ευφορία: Υψηλά επίπεδα ενέργειας και ευχαρίστησης.
Προσκόλληση: Έντονη επιθυμία να περνάτε χρόνο με τον άλλον.
Ανησυχία: Συναισθηματική ταραχή και ανησυχία για το πώς νιώθει ο άλλος, αν ανταποκρίνεται στα συναισθήματά σας ή όχι.
Φαντασία: Συχνή σκέψη του αντικειμένου του έρωτα, ακόμα και όταν δεν είναι κοντά.
Σωματικές Αντιδράσεις
Ταχυπαλμία: Αυξημένοι καρδιακοί παλμοί.
“Πεταλούδες στο στομάχι”: Η αίσθηση νευρικότητας ή ενθουσιασμού στην περιοχή του στομάχου.
Διέγερση: Αυξημένη ευαισθησία στις αισθήσεις, όπως οι ήχοι, τα χρώματα και οι μυρωδιές.
Συμπεριφορικές Αλλαγές
Προσοχή: Τείνετε να δίνετε περισσότερη προσοχή στις ανάγκες και τις επιθυμίες του αντικειμένου του έρωτα.
Εγωκεντρισμός: Το αντικείμενο του έρωτα συχνά καταλαμβάνει το κέντρο της προσοχής σας, ενίοτε σε βάρος άλλων πτυχών της ζωής σας.
Ευαλωτότητα: Είστε πιο ευαίσθητοι σε οτιδήποτε αφορά το αντικείμενο του έρωτα, συμπεριλαμβανομένων των συναισθημάτων, των λέξεων και των πράξεών του.
Όλα αυτά συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια σχετικά έντονη και πολύπλοκη εμπειρία. Ο έρωτας μπορεί να είναι ταυτόχρονα υπέροχος και επώδυνος, απλός και περίπλοκος και είναι αυτή η πολυπλοκότητα που τον καθιστά ένα από τα πιο ισχυρά συναισθήματα που μπορεί να βιώσει ο άνθρωπος.
Είναι μια ισχυρή δύναμη που μπορεί να μεταμορφώσει τον εγκέφαλο, το σώμα και την ψυχή. Από τη στιγμή που εντοπίσετε το αντικείμενο της αγάπης σας, ξεκινάει ένα ταξίδι γεμάτο ευφορία, ανησυχία, προσκόλληση και αισθησιασμό. Είτε οδηγεί σε ευτυχία είτε σε καρδιακό πόνο, ο έρωτας αφήνει ένα ανεξίτηλο σημάδι στη νευρολογική και συναισθηματική μας κατάσταση.
Και ενώ η επιστήμη συνεχίζει να αποκαλύπτει τα μυστικά του, ο έρωτας παραμένει ένας από τους πιο συναρπαστικούς και ανεξερεύνητους ορίζοντες της ανθρώπινης εμπειρίας.
Πηγές
- Fisher, H., Aron, A., & Brown, L. L. (2005). Romantic love: an fMRI study of a neural mechanism for mate choice. Journal of Comparative Neurology, 493(1), 58–62.
- Young, L. J., & Wang, Z. (2004). The neurobiology of pair bonding. Nature Neuroscience, 7(10), 1048–1054.
