Στον σύγχρονο κόσμο, ένα θέμα που απασχολεί ανθρώπους όλων των ηλικιών, είτε σε προσωπικό είτε σε επαγγελματικό επίπεδο, είναι το στρες και οι τρόποι αντιμετώπισής του. Ένας ενδιαφέρον στοχασμός είναι αν η αντίδραση «παλεύω ή φεύγω», που ενεργοποιείται από το στρες, μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι ωφέλιμη.
Αν κοιτάξει κανείς στο διαδίκτυο, θα βρει αμέτρητες συμβουλές για την απελευθέρωση από το στρες, όπως τεχνικές διαλογισμού ή συμπληρώματα διατροφής. Ωστόσο, λιγότερο διαδεδομένη είναι η έννοια του “καλού στρες” ή eustress, όπως τον ονομάζει η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA).
Advertisment
Αυτός ο τύπος στρες εμφανίζεται σε καταστάσεις που απαιτούν αυξημένη επίδοση ή όταν προσμένουμε κάτι με ανυπομονησία. Για παράδειγμα, σε αθλητικούς αγώνες, οι αθλητές βιώνουν αυξημένη αδρεναλίνη και άγχος, το οποίο τους βοηθά στην απόδοση. Άλλες καταστάσεις περιλαμβάνουν τη δημιουργία οικογένειας, τη συνταξιοδότηση, ή την προετοιμασία για μια νέα θέση εργασίας.
Έρευνες δείχνουν ότι το eustress μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη σε σύντομες περιόδους και να ενεργοποιεί πληροφορίες που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Επιπλέον, η ανταπόκριση του σώματος στο στρες το προετοιμάζει για τυχόν τραυματισμούς ή λοιμώξεις, βελτιώνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Σε στιγμές έκτακτης ανάγκης, αυτός ο τύπος στρες ενισχύει την ταχύτητα, την ασφάλεια και την απόδοση του ατόμου, ενεργοποιώντας την αντίδραση «φυγής ή πάλης».
Η ικανότητα του eustress να μετατρέπει την πρόκληση σε ευκαιρία είναι ένα κρίσιμο στοιχείο για την προσωπική ανάπτυξη και επιτυχία. Αυτός ο θετικός τύπος στρες μπορεί να ενθαρρύνει την πρωτοβουλία και τη δημιουργικότητα, να βελτιώσει την επικέντρωση και να αυξήσει την ενεργητικότητα. Σε αντίθεση με το αρνητικό στρες, που συνήθως οδηγεί σε αποφυγή και αδράνεια, το eustress δρα ως καταλύτης για την αντιμετώπιση προκλήσεων με θετικό τρόπο.
Advertisment
Σημαντικό είναι επίσης να αναγνωρίζουμε πότε το στρες είναι ωφέλιμο και πότε γίνεται επιζήμιο. Η διαχείριση του στρες απαιτεί την ικανότητα να αναγνωρίζουμε τα όριά μας και να αναπτύσσουμε στρατηγικές για την επίτευξη ισορροπίας. Η αυτογνωσία και η αυτοφροντίδα είναι θεμελιώδεις για την πρόληψη της εξάντλησης και της υπερβολικής πίεσης.
Επιπρόσθετα, η εκπαίδευση και η ενημέρωση για το στρες και τις επιδράσεις του μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να αντιληφθούν πότε και πώς να εκμεταλλευτούν το eustress για την βελτίωση της απόδοσης και της ευημερίας τους. Η ικανότητα να μετατρέπει κανείς το στρες σε ευκαιρία για ανάπτυξη είναι κλειδί για την επιτυχία και την προσωπική ευημερία.
Συνοψίζοντας, το eustress, ή το καλό στρες, μπορεί να θεωρηθεί ως ένας σημαντικός σύμμαχος στη ζωή μας. Η θετική αυτή απόκριση στο στρες μπορεί να μας ενισχύσει σε πολλαπλές καταστάσεις, από τον αθλητισμό και την εργασία μέχρι την προσωπική μας ζωή. Η συνειδητοποίηση της αξίας και της χρησιμότητας του eustress μπορεί να μας οδηγήσει σε πιο εποικοδομητικές και θετικές επιλογές και αντιδράσεις στις προκλήσεις της ζωής.