Τα τελευταία χρόνια, ο επιπολασμός της παιδικής συναισθηματικής κακοποίησης έχει ξεπεράσει άλλες μορφές κακοποίησης. Η παιδική λεκτική κακοποίηση (ΠΛΚ) αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συναισθηματικής κακοποίησης, ωστόσο δεν αναγνωρίζεται ως μορφή κακοποίησης και, ως εκ τούτου, δεν έχει λάβει επαρκή προσοχή. Χρειάζεται σαφής ορολογία, ορισμοί και μέτρα που θα βοηθήσουν στην αξιολόγηση της εμφάνισης και των επιπτώσεών της για την αναγνώριση και την πρόληψή της.
Η έρευνα
- Στόχος είναι να συνδεθούν τα στοιχεία σχετικά με τους όρους, τους ορισμούς και τις μετρήσεις της ΠΛΚ και να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που σχετίζονται με την ΠΛΚ.
- Μια συστηματική ανασκόπηση επικεντρώθηκε στη διάπραξη ΠΛΚ από ενήλικες μεταξύ παιδιών και εφήβων χρησιμοποιώντας κλινικά, κοινοτικά και πληθυσμιακά δείγματα.
- Ακολουθήθηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analysis) και χρησιμοποιήθηκαν τέσσερις βάσεις δεδομένων τον Μάιο του 2022: PsycINFO, MEDLINE, EMBASE και ProQuest. Εντοπίστηκαν συνολικά 149 ποσοτικές και 17 ποιοτικές μελέτες.
Σε όλες τις μελέτες που εξετάστηκαν, οι πιο συνηθισμένοι δράστες ΠΛΚ ήταν γονείς και εκπαιδευτικοί. Τα καθοριστικά θέματα για τη ΠΛΚ περιλάμβαναν αρνητική ένταση, τόνο και περιεχόμενο ομιλίας και τον άμεσο αντίκτυπό τους. Τα συχνότερα μέτρα που αναφέρθηκαν ήταν το ερωτηματολόγιο της μελέτης δυσμενών παιδικών εμπειριών.
Advertisment
Η αναγνώριση της ΠΛΚ ως μορφή κακομεταχείρισης θα αποτελέσει σημείο εκκίνησης για τον εντοπισμό και την πρόληψή της. Η πρωτογενής πρόληψη της ΠΛΚ με τη χρήση προσεγγίσεων που βασίζονται στην πληροφόρηση για το τραύμα πρέπει να περιλαμβάνει την εκπαίδευση των ενηλίκων σχετικά με τη σημασία της ασφάλειας, της υποστήριξης και της φροντίδας κατά τη διάρκεια της λεκτικής επικοινωνίας με τα παιδιά.
Ερμηνεία
Υποστηριζόμενες από δεκαετίες έρευνας, υπάρχουν σαφείς επιστημονικές αποδείξεις ότι η έκθεση σε παιδική κακοποίηση συμβάλλει στην αρνητική κοινωνική, συμπεριφορική, ψυχική και σωματική υγεία σε όλη τη διάρκεια της ζωής (Angelakis, Gillespie, & Panagioti, 2019- Bhushan et al., 2020- Carr, Martins, Stingel, Lemgruber, & Juruena, 2013- Caslini et al, 2016- Dube κ.ά., 2009- Felitti κ.ά., 1998- Gardner, Thomas, & Erskine, 2019- McKay κ.ά., 2021- Mesquita κ.ά., 2017- Miller, Esposito-Smythers, Weismoore, & Renshaw, 2013- Norman κ.ά., 2012- Palmier-Claus, Berry, Bucci, Mansell, & Varese, 2016- Peh, Rapisarda, & Lee, 2019- Rafiq, Campodonico, & Varese, 2018).
Ως κακοποίηση παιδιού ορίζεται η συμμετοχή ενός ενήλικα ή άλλου φροντιστή σε πράξεις που βλάπτουν ή παραλείπουν την αναγκαία φροντίδα σε ένα παιδί. Σήμερα υπάρχουν τέσσερις υποκατηγορίες που συνθέτουν την παιδική κακοποίηση: σωματική κακοποίηση, σεξουαλική κακοποίηση, συναισθηματική κακοποίηση και παραμέληση (π.χ. Christoffersen, Armour, Lasgaard, Andersen, & Elklit, 2013- Teicher, Samson, Anderson, & Ohashi, 2016- Warmingham, Handley, Rogosch, Manly, & Cicchetti, 2019). Από τις τέσσερις, η συναισθηματική κακοποίηση στην παιδική ηλικία έχει αυξηθεί σε επιπολασμό (Swedo et al., 2023).
Advertisment
Ένα βασικό χαρακτηριστικό της παιδικής συναισθηματικής κακοποίησης είναι η υποκείμενη διάπραξη της λεκτικής κακοποίησης από τον ενήλικα προς το παιδί, η οποία χαρακτηρίζεται από φωνές, κραυγές, υποτίμηση του παιδιού και λεκτικές απειλές. Αυτού του είδους οι ενέργειες των ενηλίκων μπορεί να είναι εξίσου επιζήμιες για την ανάπτυξη του παιδιού με άλλες αναγνωρισμένες σήμερα και εγκληματολογικά τεκμηριωμένες υποκατηγορίες κακοποίησης, όπως η σωματική και η σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία.
Όπως ακριβώς τα παιδιά χρειάζονται ένα περιποιητικό, ασφαλές και υποστηρικτικό φυσικό περιβάλλον από τους ενήλικες φροντιστές, έτσι και τα παιδιά χρειάζονται επικοινωνία από τους ενήλικες που δεν υποτιμά αλλά προάγει την υγιή αυτοαντίληψη και ανάπτυξη.
Ενώ παρατηρείται μείωση του επιπολασμού τόσο της σωματικής όσο και της σεξουαλικής κακοποίησης, ο επιπολασμός της συναισθηματικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία έχει αυξηθεί. Στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) αποκάλυψαν ότι το 2014, ο επιπολασμός της συναισθηματικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία ήταν υψηλότερος (36,1 %) από τη σωματική (22 %) και τη σεξουαλική (25 %) κακοποίηση (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 2014).
Η πιο πρόσφατη μελέτη των Bellis, Hughes, Cresswell και Ford (2023) διαπίστωσε ότι μεταξύ των ενηλίκων από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ουαλία ο επιπολασμός της λεκτικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία ήταν 21 % σε σύγκριση με το 15,9 % που ανέφερε σωματική κακοποίηση στην παιδική ηλικία και το 7,4 % που ανέφερε σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία (Bellis et al., 2023).
Παρομοίως, οι Merrick, Ford, Ports και Guinn (2018) ανέφεραν ότι η συναισθηματική κακοποίηση ήταν η πιο διαδεδομένη δυσμενής παιδική εμπειρία (ACE) μεταξύ των ενηλίκων των ΗΠΑ σε 23 πολιτείες (34,4 %). Η πιο πρόσφατη έκθεση από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Swedo et al., 2023) δείχνει ότι από το 2011 έως το 2020 σε 50 πολιτείες και την Περιφέρεια της Κολούμπια, ο επιπολασμός της συναισθηματικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία μεταξύ των ενηλίκων των ΗΠΑ ξεπερνά τον επιπολασμό για τη σωματική κακοποίηση και τη σεξουαλική κακοποίηση.
Για παράδειγμα, η Αλάσκα είχε έναν από τους υψηλότερους επιπολασμούς συναισθηματικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία (42,2 %), αλλά χαμηλότερους για τη σωματική κακοποίηση (19,4 %) και τη σεξουαλική κακοποίηση (16,1 %). Επιπλέον, οι Krause et al. (2022) διαπίστωσαν ότι μεταξύ των εφήβων των ΗΠΑ, το 55 % βίωσε συναισθηματική κακοποίηση στο σπίτι, ενώ μόνο το 11 % ανέφερε σωματική κακοποίηση. Έτσι, μπορεί να συμβαίνει μια πιθανή επιδημιολογική μετατόπιση στον επιπολασμό της παιδικής κακοποίησης.
Η παρατηρούμενη επιδημιολογική μετατόπιση επιφυλάσσεται από το γεγονός ότι αυτές οι εκτιμήσεις επιπολασμού δεν λαμβάνουν υπόψη τη συνύπαρξη άλλων υποτύπων κακοποίησης. Επιπλέον, σε όλες αυτές τις εκτιμήσεις, η ορολογία αλλάζει και τα μέτρα και οι ορισμοί ποικίλλουν, περιορίζοντας τη δυνατότητα άμεσων συγκρίσεων μεταξύ χώρων και πληθυσμών. Ωστόσο, τα μέτρα που χρησιμοποιούνται σε όλες αυτές τις εκθέσεις περιλαμβάνουν ορισμούς της συναισθηματικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία που περιλαμβάνουν συμπεριφορές λόγου που χαρακτηρίζονται ως λεκτικές απειλές, υποτιμήσεις και φωνές από γονέα ή ενήλικα προς το άτομο όταν αυτό ήταν <18 ετών.
Παρά τους προαναφερθέντες περιορισμούς, υπάρχουν αρκετές πιθανές εξηγήσεις για τους λόγους για τους οποίους η συναισθηματική κακοποίηση στην παιδική ηλικία είναι σήμερα πιο διαδεδομένη από άλλες μορφές κακοποίησης.
Πρώτον, σε αντίθεση με τις προσπάθειες για την αύξηση της αναγνώρισης της σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης στην παιδική ηλικία, η συναισθηματική κακοποίηση δεν είναι σαφώς καθορισμένη και περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος συμπεριφορών. Έτσι, το γεγονός αυτό καθιστά πιθανό ότι συχνά δεν αναγνωρίζεται επαρκώς και δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς από τους επαγγελματίες που αλληλεπιδρούν με τα παιδιά που παρουσιάζουν προβλήματα συμπεριφοράς και ανάπτυξης, καθώς και από συστήματα όπως η παιδική πρόνοια, τα κλινικά και τα δικαστικά συστήματα (Glaser, 2002).
Δεύτερον, επειδή η συναισθηματική κακοποίηση περιλαμβάνει την έκθεση σε συμπεριφορές λόγου των ενηλίκων που είναι απειλητικές, ενδέχεται η λεκτική κακοποίηση να λειτουργεί ως εναλλακτική διέξοδος στη σωματική και τη σεξουαλική κακοποίηση, οι οποίες έχουν συγκεντρώσει σημαντικές παρεμβάσεις πρόληψης. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν εγκληματολογικές αξιολογήσεις για τη συναισθηματική κακοποίηση στην παιδική ηλικία.
Τρίτον, και όπως αναφέρθηκε παραπάνω, υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους ορίζεται, μετράται και χαρακτηρίζεται σήμερα η συναισθηματική κακοποίηση στην παιδική ηλικία, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε προκλήσεις όσον αφορά τον εντοπισμό και την πρόληψη. Τέταρτον, οι πολιτισμικές νόρμες γύρω από την εχθρική λεκτική επικοινωνία μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε υποδήλωση (Lamb & Snodgrass, 2013). Μια κλινική έκθεση του 2012 από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) υποδηλώνει ότι η συναισθηματική ή ψυχολογική κακομεταχείριση είναι μια από τις πιο διαδεδομένες μορφές παιδικής κακοποίησης, αλλά δεν έχει σαφή ορισμό (Hibbard et al., 2012).
Για τους λόγους αυτούς, απαιτούνται περαιτέρω έρευνες και προσπάθειες για την ειδική αντιμετώπιση της ΠΛΚ, που αποτελεί σημαντικό στοιχείο κατά τον ορισμό και την αξιολόγηση της έκθεσης σε συναισθηματική κακοποίηση.
Η σημασία της ασφάλειας, της υποστήριξης και της φροντίδας κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας είναι καθοριστική για την υγιή ανάπτυξη της παιδικής ηλικίας. Αυτό περιλαμβάνει ενήλικες που είναι σε θέση να επικοινωνούν με τα παιδιά με μη επιβλαβή τρόπο. Η παιδική λεκτική κακοποίηση είναι μια σε μεγάλο βαθμό κρυμμένη και θαμμένη μορφή κακοποίησης που εμπλέκεται στην εννοιολόγηση της παιδικής συναισθηματικής και ψυχολογικής κακοποίησης.
Συμπεράσματα
Η λεκτική κακοποίηση στην παιδική ηλικία μπορεί να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία των ατόμων καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Υπάρχει ανάγκη για συνέπεια στον τρόπο με τον οποίο ορίζεται η ΠΛΚ, έτσι ώστε ο επιπολασμός και ο αντίκτυπος να μπορούν να μετρηθούν κατάλληλα και να αναπτυχθούν παρεμβάσεις, ιδίως εκείνες που μπορούν να αφορούν την πρωτογενή πρόληψη.
Πηγή: www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0145213423003824
