Η ιδέα της τηλεπάθειας, της ανάγνωσης σκέψεων και της διαίσθησης έχει απασχολήσει την ανθρώπινη φαντασία για αιώνες. Από αρχαίους μύθους μέχρι σύγχρονες ταινίες επιστημονικής φαντασίας, η ικανότητα να γνωρίζουμε τις σκέψεις κάποιου άλλου χωρίς λέξεις φαντάζει ως υπερδύναμη. Όμως, μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη υποστηρίζει ότι αυτές οι ικανότητες μπορεί να μην είναι τόσο φανταστικές όσο νομίζαμε.
Το “φίλτρο” του εγκεφάλου που μπλοκάρει τις τηλεπαθητικές δυνατότητες
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cortex, οι άνθρωποι μπορεί να διαθέτουν λανθάνουσες ψυχικές ικανότητες που καταστέλλονται από συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το ανθρώπινο μυαλό λειτουργεί σαν ένα σύστημα που φιλτράρει τις πληροφορίες, αφήνοντας να περάσουν μόνο όσες είναι απολύτως απαραίτητες για την καθημερινότητά μας.
Advertisment
Αυτό σημαίνει ότι, θεωρητικά, μπορεί να έχουμε την ικανότητα να “αισθανθούμε” σκέψεις ή προθέσεις άλλων ανθρώπων, αλλά ο εγκέφαλος μας εμποδίζει από το να έχουμε άμεση πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες. Αυτή η θεωρία δεν είναι καινούργια, αλλά τώρα υπάρχουν επιστημονικές ενδείξεις που τη στηρίζουν.
Τεχνολογία και εγκέφαλος: Ξεκλειδώνοντας τις λανθάνουσες ικανότητες
Για να εξετάσουν αυτή τη θεωρία, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την τεχνική της επαναλαμβανόμενης διακρανιακής μαγνητικής διέγερσης (rTMS), μια μη επεμβατική μέθοδο που χρησιμοποιεί μαγνητικά κύματα για να επηρεάσει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Όταν αυτή η τεχνική εφαρμόστηκε στον προμετωπιαίο φλοιό, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν αξιοσημείωτες αλλαγές στη συμπεριφορά και την αντίληψή τους. Ορισμένοι ανέφεραν αυξημένη διαίσθηση, ενώ σε πειράματα με γεννήτριες τυχαίων αριθμών (μηχανισμοί που παράγουν απρόβλεπτες ακολουθίες), κάποιοι φάνηκε να επηρεάζουν το αποτέλεσμα χωρίς να αγγίξουν τη συσκευή.
Advertisment
Αν και τα αποτελέσματα είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι υπάρχει πιθανότητα ο εγκέφαλος να διαθέτει περισσότερες δυνατότητες από όσες γνωρίζουμε.
Αντανακλάσεις στην καθημερινή ζωή: Μήπως η διαίσθηση είναι μια μορφή “αδύναμης” τηλεπάθειας;
Σου έχει τύχει ποτέ να σκεφτείς κάποιον και να σου τηλεφωνήσει αμέσως μετά; Ή να νιώσεις ότι κάποιος σε κοιτάζει, χωρίς να τον δεις; Αυτά τα φαινόμενα αποδίδονται συχνά στη διαίσθηση ή σε σύμπτωση, όμως η νέα έρευνα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πρόκειται για έναν μηχανισμό επικοινωνίας που δεν έχουμε ακόμα κατανοήσει πλήρως.
Αν ο εγκέφαλος όντως καταστέλλει πληροφορίες που θα μπορούσαν να θεωρηθούν “υπερφυσικές”, τότε ίσως η διαίσθηση είναι το απομεινάρι μιας λανθάνουσας ικανότητας που κάποτε ήταν πιο ανεπτυγμένη στον άνθρωπο.
Ηθικές και πρακτικές προεκτάσεις: Αν μπορούσαμε να διαβάσουμε τις σκέψεις των άλλων;
Η προοπτική της τηλεπάθειας, αν ποτέ αποδειχθεί πραγματική, εγείρει σημαντικά ερωτήματα. Αν ο εγκέφαλος μπορούσε να επικοινωνήσει άμεσα χωρίς λόγια, πώς θα άλλαζαν οι ανθρώπινες σχέσεις; Θα υπήρχε πλέον χώρος για μυστικά; Πώς θα επηρεαζόταν η προσωπική μας ταυτότητα αν οι σκέψεις μας δεν ήταν ιδιωτικές;
Η τεχνολογία ήδη κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Η νευροεπιστήμη και η τεχνητή νοημοσύνη αναπτύσσουν τεχνολογίες που επιτρέπουν σε υπολογιστές να “διαβάζουν” εγκεφαλικά κύματα, μετατρέποντας τις σκέψεις σε λέξεις ή εντολές. Εταιρείες όπως η Neuralink του Elon Musk εργάζονται πάνω σε διεπαφές εγκεφάλου-μηχανής που ίσως κάποια μέρα επιτρέψουν την επικοινωνία χωρίς φωνή.
Εγκέφαλος: Ένα ανεξερεύνητο σύμπαν
Παρόλο που δεν υπάρχουν οριστικές αποδείξεις ότι η τηλεπάθεια είναι εφικτή, η νέα έρευνα ρίχνει φως σε ένα συναρπαστικό ερώτημα: Γνωρίζουμε πραγματικά τα όρια του νου μας; Η επιστήμη προχωρά με σταθερά βήματα, και ίσως στο μέλλον ανακαλύψουμε ότι οι ανθρώπινες δυνατότητες ξεπερνούν κατά πολύ όσα νομίζαμε μέχρι τώρα. Αν υπάρχει έστω και μια πιθανότητα να διαβάζουμε σκέψεις, η μεγαλύτερη πρόκληση θα είναι πώς να τη χρησιμοποιούμε με σοφία.
“Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι το πιο σύνθετο αντικείμενο στο γνωστό σύμπαν. Κρύβει δυνάμεις που μόλις αρχίζουμε να αγγίζουμε. Κάποτε νομίζαμε ότι η τηλεπάθεια ήταν φαντασία· σήμερα όμως, με την πρόοδο της νευροεπιστήμης, βλέπουμε ότι ίσως είναι απλώς ένα τεχνικό πρόβλημα που θα λύσουμε στο μέλλον.”– Michio Kaku (Αμερικανός θεωρητικός φυσικός, συγγραφέας)
