Δεν είναι λίγες οι φορές που συγχέουμε τις ανάγκες μας με τις επιθυμίες μας. Επομένως δε μπορούμε να καλύψουμε ούτε το ένα ούτε το άλλο, δημιουργώντας ένα κενό το οποίο χρειάζεται να καλυφθεί και συχνά γίνεται με λάθος τρόπο. Μπορεί για παράδειγμα να χρειαζόμαστε συναισθηματική φροντίδα (ανάγκη) και να προσπαθούμε να το καλύψουμε αγοράζοντας ρούχα (επιθυμία). Εξίσου σύνηθες φαινόμενο είναι και να μη γνωρίζουμε τις ανάγκες μας και τις επιθυμίες μας καταπιέζοντας με αυτό τον τρόπο τον εαυτό μας.
Ο κάθε άνθρωπος έχει ανάγκες και επιθυμίες και είναι δικιά του ευθύνη να τις αναγνωρίσει αλλά και να τις φροντίσει. Με τον όρο ανάγκη εννοούμε αυτό που χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμε. Οι επιθυμίες χωρίζονται σε μικρές, που αλλιώς λέγονται προτιμήσεις των οποίων η πραγματοποίηση μας φέρνει χαρά και σε μεγάλες, οι οποίες κινούνται σε μια γενικότερη κατεύθυνση και η πραγματοποίησή τους μας φέρνει αίσθηση πληρότητας. Οι επιθυμίες ωστόσο δεν είναι ανάγκες, δεν είναι κάτι που χρειαζόμαστε αλλά κάτι που θέλουμε.
Advertisment
Οι ανάγκες είναι η τροφή, το καταφύγιο, ο ρουχισμός, η ιατρική περίθαλψη, η σωματική και συναισθηματική φροντίδα, η εκπαίδευση, η πνευματικότητα, το σεξ και οι οικονομικοί πόροι. Παραδείγματα συναισθηματικής φροντίδας είναι ο χρόνος, η προσοχή και η κατεύθυνση από τους άλλους.
Είναι δική μας ευθύνη να καλύπτουμε τις ανάγκες μας και να ζητάμε βοήθεια μόνο όταν πραγματικά τη χρειαζόμαστε. Συχνά περιμένουμε από τους άλλους να φροντίσουν τις ανάγκες μας και περιμένουμε να ξέρουνε και τον τρόπο. Οι ανάγκες που κυρίως χρειάζονται αλληλεπίδραση για να καλυφθούν είναι η σωματική και συναισθηματική φροντίδα.
Ωστόσο χρειάζεται αφενός να είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας και να ζητάμε από κάποιον κατάλληλο να τις καλύψει και αφετέρου να μάθουμε να καλύπτουμε τις ανάγκες των άλλων τη κατάλληλη στιγμή. Είναι σημαντικό όμως προτού ανταποκριθούμε στο αίτημα κάποιου για βοήθεια να σκεφτούμε πρώτα εάν προάγουμε με αυτό τον τρόπο κάποια δυσλειτουργική συμπεριφορά και κατ’ επέκταση τη δική μας δυσαρέσκεια. Για παράδειγμα εάν η σύντροφος χρειάζεται τη πλήρη αποκλειστικότητα, επιζητώντας μια εξαρτητική σχέση- εγώ είμαι διατεθειμένος να τη δώσω;
Advertisment
Όσον αφορά τη διάκριση των επιθυμιών σε μικρές και μεγάλες, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μικρών επιθυμιών μπορεί να είναι ένα συγκεκριμένο ρούχο που αν και δεν το «χρειάζομαι» επειδή έχω γεμάτη ντουλάπα, θα με χαροποιούσε να το έχω γιατί το θεωρώ πολύ της μόδας για φέτος και σκέφτομαι ότι θα μου πήγαινε.
Ενδεικτικά παραδείγματα μεγάλων επιθυμιών θα μπορούσαν να είναι η σχέση ή ο γάμος με ένα συγκεκριμένο άτομο, η απόκτηση παιδιού, η λαχτάρα για ένα συγκεκριμένο επάγγελμα, η επιθυμία ανάπτυξης μιας επιχείρησης κτλ.
Είναι βοηθητικό για εμάς να μπορούμε να αναγνωρίσουμε και να διακρίνουμε τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας, να δίνουμε στην επίτευξή τους ή μη επίτευξή τους το συναίσθημα που τους αναλογεί και να υπάρχει μια ισορροπία. Να μη φτάνουμε στο σημείο να ζητάμε ή ακόμη και να απαιτούμε την αποκλειστική κάλυψή τους από τρίτους ούτε όμως και στο άλλο άκρο, να προσπαθούμε να τις καλύψουμε όλες μόνοι μας.
Το να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας και να τους δίνουμε τον απαραίτητο χρόνο και χώρο να εκφραστούν είναι κάτι το οποίο μπορεί να μας οδηγήσει σταδιακά σε μια πιο ισορροπημένη και καλύτερης ποιότητας ζωή.
Mellody. P., Wells Miller. A., Miller. J. K. (2010). Εξάρτηση, Συνεξάρτηση. Πώς Υπονομεύουμε τη Ζωή Μας. Εκδόσεις Φυτράκη
- Αυτοάνοσα νοσήματα και πώς επηρεάζουν τη ψυχολογία μας - 19 Ιανουαρίου 2021
- Ανάγκες και επιθυμίες: Δύο διαφορετικές έννοιες που συγχέονται - 11 Νοεμβρίου 2017
- Μετατραυματικό στρες: Συνήθη χαρακτηριστικά και πώς να το καταπολεμήσετε - 31 Ιανουαρίου 2017
