Ο Κρισναμούρτι πιάνοντας το νήμα από τον Νίτσε μας καλεί να αποχωρίσουμε την ευτυχία από τη χαρά μέσω του συνεχούς σκαψίματος στον εαυτό μας και της προσωπικής ανακάλυψης. Με εικονοκλαστική ορμή εφάμιλλη του Γερμανού μας λέει πως μόνο όταν επαναστατήσει κανείς απέναντι σε όλα, (ακόμα και έναντι του ίδιου του εαυτού του), θα βρει την δική του αυτόνομη ευτυχία. Η κάθε συνείδηση ξεχωριστά θα γεννήσει μια αναντίγραφη και μοναδική ευτυχία.
Έχοντας ως βάση την α π α ί τ η σ η του Νίτσε: «Γοργά προς τον εαυτό σου», «Γίνε αυτό που είσαι», την ατέλειωτη αυτή μάχη που δε γνωρίζει βόλεμα σε καμιά ιδέα/ αυθεντία/ σύστημα, και προβάλλοντας πάνω της την φωνή του Κρισναμούρτι για την ανακάλυψη της ατομικής ευτυχίας, μπορούμε με αξιώσεις να αρχίσουμε να ιχνηλατούμε (έστω σε τοπίο ομιχλώδες), έναν δικό μας δρόμο προς μια ζωή πραγματικά όμορφη που λέει ο Ινδός φιλόσοφος.
Advertisment
Η εποχή της αγορασμένης «ευτυχίας» είναι κατάστικτη από τίτλους (όλοι αγαπούν το βιογραφικούλι τους), η τακτοποιημένη οικογενειακή ζωή και καριέρα, οι αφειδώλευτες αγορές και καπιταλιστικές εμμονές (καμουφλαρισμένες σε shopping therapy), οι στιγμιαίες χαρές πρησμένες λες από αναβολικά, κοντολογίς, πρόκειται για μια εποχή λιπαρής ευτυχίας που απέχει αιώνες από αυτό που έψαχνε ο Κρισναμούρτι. Θα λέγαμε πως είναι μια εποχή αλλεργική στα αστέρια – όπου είχε κρύψει την ευτυχία ο Νίτσε.
Ο πεπερασμένος χαρακτήρας αυτής της χαράς είναι σαν το καινούργιο αστραφτερό αυτοκίνητο: μετά από λίγους μήνες έχει ήδη παλιώσει και βομβαρδιστεί από το νέο μοντέλο με περισσότερα ηλεκτρονικά καλούδια. Ή πάρτε την τηλεόραση που είναι (πλασμα)τική, όνομα και πράμα. Αντίθετα η ευτυχία, με τη μονιμότητα που την διακρίνει, είναι μια συνεχής ροή. Είναι το διαρκώς νέο, αναιρώντας το ανυπέρβλητο εμπόδιο του χρόνου, μιας και το γίγνεσθαι πραγματώνεται στο αιώνιο παρόν. Ως εκ τούτου, φαίνεται αυτονόητο το γκρέμισμα κάθε δεσμού με το παρελθόν και το μέλλον, με στοχοπροσήλωση στο τώρα, στη φοβερή κόψη του σπαθιού που λέει ο Σολωμός.
Ο Κρισναμούρτι σε όλα τα κείμενά του στηλιτεύει ανηλεώς κάθε είδους μεσσιανισμό. Νομίζω πως εκεί γίνεται ηθελημένα πολύ επιθετικός γιατί γνωρίζει πολύ καλά πως ο βαθύτερος πυρήνας της προσδοκίας έξωθεν βοήθειας, (από έναν θρησκευτικό/ πολιτικό ηγέτη μέχρι μοιρολατρικές προβολές, ειδωλολατρία, σύμβολα κ.α.) είναι η εσωτερική ατολμία.
Advertisment
Ξέρει καλά ο Ινδός, όντας μέγας ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής, πως πίσω από αυτό το παραπέτασμα κρύβεται η ενδιάθετη τάση των ανθρώπων προς την ευκολία. Αυτή η φίμωση της εσωτερικής φωνής για την ανετότερη ένταξη σε κάποιο έτοιμο μοντέλο, σ’ ένα καλούπι στα μέτρα όλων (άρα κανενός), και η αγωνία να γίνει κανείς ονομαστό μέλος του, είναι η σύγκρουση που παραλύει τον σημερινό άνθρωπο.
Άρα τι μένει γι’ αυτό το φαινομενικά ουτοπικό (άρα και μόνο αληθινό;) κυνήγι της ευτυχίας; Ο Κρισναμούρτι θα μας προτείνει, προϋποθέτοντας την «ανωριμότητα» κάθε ενήλικα, ένα δρόμο που ανταμείβει μόνο όταν τον περπατήσουμε χωρίς προσδοκία για ανταμοιβή. Χωρίς προσπάθεια, εφόσον θα είναι φυσική επέκταση/ γέννημα της κάθε συνείδησης ξεχωριστά, ακοπίαστα σαν την πλεύση της βάρκας στη λίμνη από σκούντημα ανέμου.
Ένας δρόμος που χαρίζει την ομορφιά που ξεχάσαμε να βλέπουμε γύρω μας, όχι από αμνησία ή από κάποια δαιμονική συνωμοσία μα από φόβο. Το δρόμο που απεγνωσμένα ζητάει ο αγαπημένος ποιητής Αλέξης Τραϊανός:
«…Προσπαθώντας να σηκωθείς όχι μόνο τη λέξη
Όχι τη λέξη δέντρο αλλά το ίδιο το δέντρο
Όχι τη λέξη αγάπη μα την αγάπη…»
- Είν’ εύκολο το μίσος – μην πας εκεί… - 17 Μαρτίου 2020
- Κρισναμούρτι: Ο μέγας ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής (Μια ανάγνωση) - 8 Μαρτίου 2019
- Σκέψεις περί σχιζοφρένειας - 24 Οκτωβρίου 2016