Η ψυχολογία του Jung είχε αγγίξει όπως έχουμε δει σε πολλές δημοσιεύσεις στο Internet το ζήτημα των αστρολογικών αρχετύπων. Είχε διακρίνει τέσσερις ψυχολογικές λειτουργίες στον άνθρωπο (αντίληψη, διαίσθηση, φαντασία και λογική) και τις είχε αντιστοιχίσει στα τέσσερα στοιχεία της αστρολογίας (γη, φωτιά, νερό και αέρας) και τους τέσσερις τύπους του Ιπποκράτη (φλεγματώδη, χολερικό, μελαγχολικό και αιματώδη). Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι η διάταξη των τεσσάρων στοιχείων σε σχήμα σταυρού όπως και στην αστρολογία αλλά όχι πανομοιότυπα. Στην οριζόντια γραμμή η αντίληψη και η διαίσθηση (γη και φωτιά) μας δείχνουν τον τρόπο που εισέρχονται πληροφορίες στο νου. Στην κάθετη γραμμή η φαντασία και η λογική (νερό και αέρας) μας δείχνουν πώς εξάγουμε νέες πληροφορίες και συμπεράσματα.
Πέρα από την ταξινόμηση των τεσσάρων στοιχείων όμως οι μαθητές του Jung και κυρίως η Karen Hammaker Zondag προχώρησαν και σε ένα ορισμό του τι ακριβώς αναπαριστά συμβολικά η παρουσία των πλανητών σε ένα αστρολογικό χάρτη. Οι πλανήτες περιγράφονται σε αυτές τις αντιστοιχίες σαν ψυχολογικές δυνάμεις που υπάρχουν μέσα στον ψυχισμό και αναπτύσσουν μία δική τους προσωπικότητα μέσα στην προσωπικότητα.
Advertisment
Ο Ήλιος
Ο Ήλιος περιγράφεται από την Hammaker σαν το συμβολικό κομμάτι του εαυτού που αντιστοιχεί στο Εγώ. Είναι η ίδια αντιστοιχία που χρησιμοποιεί κι ο Rudhyar όταν λέει ότι στο στάδιο της ατομικοποίησης ο άνθρωπος «συστοιχίζει» τις εσωτερικές του προσωπικότητες πίσω από τον Ήλιο. Αυτό ίσως εννοούσαν συμβολικά κι οι εσωτερικοί αστρολόγοι όπως ο Alan Leo και η Alice Bailey όταν ισχυρίστηκαν ότι ο συνειδητός άνθρωπος αρχίζει να ελέγχει τις παρορμήσεις των θέσεων των πλανητών του και να τους θέτει κάτω από τον έλεγχο του Ήλιου. Ο Ήλιος κατά την Hammaker αντιπροσωπεύει «τη γενετήσια παρόρμηση του ανθρώπου να γίνει ο εαυτός του, να κατανοήσει την ύπαρξη του και να αφυπνιστεί» (Ψυχολογία και Αστρολογία).
Συμβολίζει επίσης «τη βαθύτερη φύση του ατόμου» αλλά όχι κατʼ ανάγκη την έκφραση του αλλά και «το μονοπάτι που αναζητείται (στην περίπτωση αυτή το μονοπάτι της εξατομίκευσης) και το ζώδιο στο οποίο βρίσκεται τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κανείς να ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι ευκολότερα.» Ο Ήλιος είναι αναφέρεται επίσης «στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να εναρμονιστεί ο άνθρωπος με τον εαυτό του, ή να το πούμε ψυχολογικά, στο πώς μπορεί να αποκτήσει συνείδηση του συνόλου της προσωπικότητας» ενώ παράλληλα «ο ήλιος έχει μία ενοποιητική λειτουργία για το συνειδητό τμήμα της ψυχής». Ενότητα που κατά την αναφορά του Jeff Mayo συνιστά «η επίτευξη της ενότητας και ενοποίησης διαχωρισμένων στοιχείων της ψυχής με τέτοιο τρόπο ώστε το κάθε στοιχείο να μπορεί να αποδώσει το μέγιστο του σαν αναπόσπαστο κομμάτι του συνόλου». Έτσι «αν το άτομο ακολουθήσει την ατραπό που υποδεικνύεται από τον ήλιο, είναι σε θέση να ενοποιήσει τα άλλα μέρη του ωροσκοπίου, όσο ασυμβίβαστα κι αν είναι».
Στην περίπτωση που το άτομο καταφέρει να ενεργοποιήσει τον Ήλιο του κατʼ αυτό τον τρόπο επιδεικνύει κατά την Hammaker ιδιότητες Λέοντα στη συμπεριφορά του ή ιδιότητες που έχουν να κάνουν με τον πέμπτο του οίκο. Γίνεται γενναιόδωρος, ηγετικός, δημιουργικός, συγκεντρωμένος στο στόχο κι αυτά ανεξαρτήτως του ζωδίου που βρίσκεται ο ήλιος του. Στην περίπτωση όμως που η τάση αυτή εκφράζεται με δυσκολία το άτομο μπορεί να εμφανίζεται εγωιστικό, φιλόδοξο, αυταρχικό και υπερβολικά περήφανο.
Advertisment
Μπορεί κανείς να προβλέψει όμως ποια θα είναι αυτή η συμπεριφορά; Πολλοί θα έλεγαν ότι οι όψεις του ήλιου στο χάρτη αλλά και η φύση του ίδιου του ζωδίου «προκαθορίζει» ως ένα βαθμό αυτού του είδους την αναζήτηση του ατόμου. Υπάρχουν ωστόσο και ενστάσεις. Η στάση που κρατά το ίδιο το άτομο απέναντι στις όψεις του Ήλιου είναι πολύ σημαντικές. Ένα άτομο με αντίθεση Ήλιου – Πλούτωνα στο χάρτη του περιγράφεται από ένα παραδοσιακό αστρολόγο ως άτομο που μπλέκει σε σχέσεις εξουσίας, πατρονάρει και πατρονάρεται και ανακατεύεται σε καταστάσεις πέρα από το νόμο.
Για ένα ψυχολογικό αστρολόγο όμως ή για ένα εξελικτικό η συμπεριφορά αυτή δεν είναι προκαθορισμένη. Με την ίδια όψη Ήλιου – Πλούτωνα μπορεί ένα άτομο να κατανοήσει πολύ απλά ότι στη ζωή του δεν μπορεί να βασίζεται στους άλλους, ότι η πορεία του θα είναι μοναχική και μέσα από αυτή την (δύσκολη βεβαίως) κατανόηση της πραγματικής μοναξιάς της ζωής να «ησυχάσει» τον εσωτερικό του κόσμο και να ενοποιήσει την προσωπικότητα του, επιδεικνύοντας όντως αρετές όπως η αυτοπεποίθηση ή η ατομική δημιουργικότητα.
Η φύση των όψεων διαφοροποιεί απλά τη στάση του ατόμου. Σε μία δύσκολη όψη το άτομο θα λάβει πιο ακραίες θέσεις. Θα θεωρεί τους άλλους συνωμότες ή θα θεωρεί ότι αντίθετα θα θεωρεί ότι είναι πολύ καλοί (πολικότητα συμπεριφοράς) και πάντως θα τοποθετείται σε μία θέση ή υπέρ ή κατά τους. Αντίθετα σε μία εύκολη όψη, το άτομο θα αποδέχεται την ίδια δυσκολία και τα ίδια βαριά γεγονότα της ζωής που φέρνει ο Πλούτωνας με μία εσωτερική αποδοχή, χωρίς να σημαίνει ότι δε θα πονά. Απλά θα αποδέχεται την αναγκαιότητα του πόνου.
Η Σελήνη
Αν ο Ήλιος υποδεικνύει το Εγώ και τον εσωτερικό εαυτό μας, τότε η Σελήνη υποδεικνύει την προσωπικότητα μας, το προσωπείο μας, αυτό που παρουσιάζουμε προς τους άλλους. Το προσωπείο αυτό δεν έχει σχέση τόσο με τις δυνατότητες και τους περιορισμούς του σώματος (εδώ γίνεται συνήθως αναφορά στον ωροσκόπο) όσο τα πρότυπα συμπεριφορών με τα οποία έχουμε ταυτιστεί ή τις επιδράσεις από την κοινοτική ομάδα στην οποία αισθανόμαστε ότι ανήκουμε. Στην ουσία η Σελήνη δείχνει τι περιμένουν οι άλλοι από μας για να μας επιβραβεύσουν συναισθηματικά και τι δείχνουμε για να τους ευχαριστήσουμε. Και όλο αυτό το κάνουμε πλέον υποσυνείδητα αφού το αποδεχτήκαμε στην πρώιμη ηλικία μας και το ενσωματώσαμε.
Ακόμα κι αν θέλαμε μάλιστα να το αρνηθούμε πολλές φορές δε θα μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς καθώς η συμπεριφορά αυτή είναι εγκατεστημένη στην ψυχή μας και όσο δυνατό Εγώ κι αν έχουμε δεν μπορούμε να προχωρήσουμε εάν δεν έχουμε την «αποδοχή» του Γονέα μέσα μας (όπου Γονέας μία συμβολική εικόνα που αγκαλιάζει και την κοινωνική ή συναισθηματική αποδοχή).
Ο,τιδήποτε κι αν κάνει το Εγώ, είναι αναγκασμένο να περάσει μέσα από τους περιορισμούς και την αποδοχή των άλλων. Εάν δεν το πράξει, οι ασυνείδητες (ή στον εξωτερικό κόσμο κοινωνικές) δυνάμεις θα εξεγερθούν και θα το αποκηρύξουν. Για να το δούμε και μέσα από άλλες εικόνες το συμβολικό άρρεν κυβερνά στο σπίτι μόνο όσο επιδεικνύει κατανόηση στις ασυνείδητες ανάγκες, την αποδοχή και τις κυκλοθυμικές διαθέσεις του θήλεος. Ή ακόμα ο ηγέτης μπορεί να υλοποιήσει τα σχέδια του μόνο αν η ομάδα του τον συνδράμει. Χωρίς αυτήν δεν μπορεί να υλοποιήσει τίποτα και εν τέλει είναι και ο ίδιος ένα τίποτα.
Αυτό δε μας οδηγεί βεβαίως στην παντοδυναμία της Σελήνης. Γιατί με τη Σελήνη αφηνόμαστε στα ρεύματα της ζωής. Δεν μπορούμε να έχουμε σκοπό και συγκρότηση. Οι ίδιες οι ομάδες αναγνωρίζουν ότι χρειάζεται να έχουν ηγέτες, διαφορετικά παλινδρομούν σε διαδικασίες και διαφωνίες για το πού θα στραφούν. Η αλληλεπίδραση Ήλιου – Σελήνης είναι διαρκής και μόνο ως δίπολο μπορεί να ιδωθεί σωστά η δράση τους στον ψυχισμό.
Με μία σωστά δομημένη Σελήνη το άτομο είναι σε θέση να υλοποιήσει, να ενταχθεί σε ένα σχέδιο, να πειθαρχήσει σε ένα σκοπό. Εάν δεν τα καταφέρνει, εμφανίζεται αναξιόπιστο, χωρίς πειθαρχία υπακοής και ένταξης σε ένα σχέδιο.
Συνεχίζεται…
Ο Βασίλης Παπαδολιάς είναι αστρολόγος, ειδικός πληροφορικής και συγγραφέας
Διαβάστε περισσότερα για τον αρθρογράφο εδώ
