Μια αποκαλυπτική έρευνα έλαβε δημοσιότητα. Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι τόσο απορροφημένος στον εξωτερικό κόσμο και τόσο αποκομμένος από τον εσωτερικό του κόσμο που θα προτιμούσε να υποβληθεί σε ηλεκτροσόκ, παρά να καθίσει μόνος του με τις σκέψεις του για μόλις 15 λεπτά…
Σάρλοτσβιλ, Πενσιλβάνια
Πολλοί άνθρωπο, και ειδικά άνδρες, φαίνεται ότι προτιμούν να υποβάλλουν τον εαυτό τους σε ένα επώδυνο ηλεκτροσόκ παρά να μείνουν άπραγοι σε ένα δωμάτιο για 15 λεπτά, δείχνει μελέτη ψυχολόγων στο Science. Τα ευρήματα, λένε οι ερευνητές, δείχνουν ότι συχνά νιώθουμε άβολα με τις ίδιες μας τις σκέψεις, και στρεφόμαστε στον εξωτερικό κόσμο για ανακούφιση.
Advertisment
Ο κοινωνικός ψυχολόγος Τίμοθι Ουίλσον στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια στο Σάρλοτσβιλ δηλώνει ότι ξεκίνησε τη μελέτη πιστεύοντας ότι οι άνθρωποι θα απολάμβαναν την παρέα του εαυτού τους.
«Έχουμε αυτόν τον γιγάντιο εγκέφαλο, γεμάτο ευχάριστες αναμνήσεις, ο οποίος έχει την ικανότητα να λέει ιστορίες και να πλάθει φαντασιώσεις. Πιστεύαμε ότι [η μοναχική περισυλλογή] ήταν κάτι που ο κόσμος θα απολάμβανε» σχολιάζει σε ανακοίνωσή του.
Στα πρώτα από τα 11 πειράματα της μελέτης, ο Ουίλσον και οι συνεργάτες του ζήτησαν από φοιτητές να παραδώσουν το κινητό τηλέφωνο, τα χαρτιά και τα στιλό που είχαν πάνω τους και να περάσουν έξι έως 15 λεπτά σε ένα δωμάτιο με ελάχιστα έπιπλα. Μπορούσαν είτε να σκεφτούν ένα θέμα της επιλογής τους είτε να επιλέξουν ένα θέμα από μια λίστα. Σε όλες τις περιπτώσεις, όμως, περίπου οι μισοί από τους 409 εθελοντές δήλωσαν ότι δεν απόλαυσαν την εμπειρία.
Advertisment
Οι ερευνητές αποφάσισαν να δώσουν στους φοιτητές άλλη μια ευκαιρία να κάνουν παρέα τον εαυτό τους, οπότε επανέλαβαν το πείραμα δίνοντας στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να λάβουν μέρος από το σπίτι. Τα αποτελέσματα όμως δεν άλλαξαν, και το ένα τρίτο των εθελοντών παραδέχτηκε αργότερα ότι έκανε ζαβολιά και δεν ακολούθησε πιστά τις οδηγίες.
Τα αποτελέσματα δεν άλλαξαν ακόμα και όταν το πείραμα επαναλήφθηκε με εθελοντές μεγαλύτερης ηλικίας από την εκκλησία ή τη λαϊκή αγορά.
Το πιο δραματικό αποτέλεσμα ήρθε όταν οι ερευνητές υπέβαλαν τους εθελοντές σε ένα αρκετά επώδυνο ηλεκτροσόκ -τόσο επώδυνο ώστε τρεις στους τέσσερις δήλωναν ότι θα πλήρωναν για να το αποφύγουν στο μέλλον. Κι όμως, όταν κλήθηκαν να μείνουν μόνοι στο δωμάτιο, πολλοί πάτησαν το κουμπί της ηλεκτροπληξίας.
Οι άνδρες φαίνεται ότι είναι λιγότερο πρόθυμοι να χαθούν στις σκέψεις τους, καθώς σχεδόν επτά στους δέκα πάτησαν το κουμπί, κάτι που συνέβη με μόλις μία στις τέσσερις γυναίκες.
Παρά τη διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλλα, η απροθυμία των εθελοντών να μείνουν μόνοι με τον εαυτό τους εντυπωσίασε τον Δρ Ουίλσον.
Όπως σχολιάζει ο ίδιος στο δικτυακό τόπο του Science, τα ευρήματα δείχνουν να οφείλονται σε έναν συνδυασμό ανίας και αδυναμίας ελέγχου των σκέψεών μας. «Νομίζω ότι το μυαλό μας είναι φτιαγμένο να ασχολείται με τον κόσμο. Όταν δεν του δίνουμε κάτι να εστιαστεί είναι δύσκολο να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε» λέει.
Ο ίδιος θεωρεί ότι οι εθελοντές των πειραμάτων θα είχαν περάσει καλύτερα αν είχαν εκπαιδευτεί στο διαλογισμό ή σε τεχνικές χαλάρωσης και εστίασης της σκέψης.
Το περιεχόμενο των σκέψεων φαίνεται εξάλλου να έχει αρκετά μεγάλη σημασία, αφού οι συμμετέχοντες που δήλωσαν ότι απολαμβάνουν την ονειροπόληση ήταν πιθανότερο να μείνουν ικανοποιημένοι με τη μοναξιά τους.
«Ενθουσιασμένος» με τα ευρήματα της μελέτης δηλώνει και ο Μάθιου Κίλινγκσγουορθ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, ο οποίος είχε καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα στις δικές του μελέτες.
Όπως είπε στο Science, «όταν οι άνθρωποι περνούν το χρόνο τους μέσα στο κεφάλι τους νιώθουν πολύ λιγότερο ευτυχισμένοι».
