Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Clinical Psychological Science, ένα περιοδικό της “Association for Psychological Science”, το διαζύγιο σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο μελλοντικών επεισοδίων κατάθλιψης, αλλά μόνο για όσους έχουν ήδη ιστορικό κατάθλιψης.
“Τα αγχωτικά γεγονότα της ζωής όπως είναι το διαζύγιο, συνδέονται με σημαντικούς κινδύνους για παρατεταμένη συναισθηματική δυσφορία, συμπεριλαμβανομένης και της κλινικής κατάθλιψης”, σημειώνει ο επιστήμονας ψυχολόγος και επικεφαλής ερευνητής David Sbarra, του Πανεπιστημίου της Αριζόνα. “Την ίδια στιγμή, γνωρίζουμε από σημαντικές έρευνες ότι η καταθλιπτική εμπειρία του διαζυγίου δεν είναι τυχαία. Μερικοί άνθρωποι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να βιώσουν κατάθλιψη μετά από ένα διαζύγιο από ό,τι άλλοι άνθρωποι” .
Advertisment
Αυτή η ερευνητική υπόθεση οδήγησε τον Sbarra και τους συνεργάτες του να αναρωτιούνται: Είναι το διαζύγιο ή ορισμένοι παράγοντες που οδηγούν στο διαζύγιο – όπως η οικογενειακή διχόνοια, ο νευρωτισμός ή η εχθρότητα – που αυξάνουν τον κίνδυνο για κατάθλιψη;
Για να διερευνήσουν το ζήτημα αυτό, οι ερευνητές συγκέντρωσαν στοιχεία από ποικίλα επιστημονικά κέντρα που ερευνούν την οικογενειακή ζωή στην Αμερική. Οι ερευνητές βασιζόμενοι σε μια σειρά από παράγοντες που προσδιορίστηκαν προηγουμένως, ταίριαξαν κάθε συμμετέχοντα που χώρισε ή πήρε διαζύγιο κατά τη διάρκεια της μελέτης, με ένα πρόσωπο που παρέμεινε στο γάμο του την ίδια περίοδο ενώ είχαν διαπιστώσει ότι είχε την ίδια ροπή προς το διαζύγιο.
Σε απόλυτη συμφωνία με προηγούμενες έρευνες, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το διαζύγιο είχε σημαντική επίδραση στην επικείμενη κατάθλιψη. Αλλά ο Sbarra και οι συνεργάτες του διεπίστωσαν ότι όλη η ιστορία ήταν λίγο πιο περίπλοκη από ό,τι έδειχνε επιφανειακά.
Advertisment
Συγκεκριμένα, το διαζύγιο ή ο χωρισμός, αυξάνουν την πιθανότητα μεταγενέστερου καταθλιπτικού επεισόδιου, μόνο για τους συμμετέχοντες που ανέφεραν ιστορικό κατάθλιψης. Στην πραγματικότητα, σχεδόν το 60% των ενηλίκων με ιστορικό κατάθλιψης που χώρισαν κατά τη διάρκεια της μελέτης, παρουσίασαν ένα καταθλιπτικό επεισόδιο κατά την αξιολόγηση της παρακολούθησης αυτών.
Για όλους τους άλλους συμμετέχοντες – συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που είχαν ιστορικό κατάθλιψης, αλλά δεν είχαν πάρει διαζύγιο και εκείνων που χώρισαν, αλλά δεν είχαν ιστορικό κατάθλιψης – δεν παρουσιάστηκε αυξημένος κίνδυνος για μελλοντικό καταθλιπτικό επεισόδιο. Μόνο περίπου το 10% αυτών των ανθρώπων παρουσίασαν καταθλιπτικό επεισόδιο κατά την παρακολούθηση.Το μέγεθος της διαφοράς μεταξύ των δύο ομάδων – 60% έναντι 10% – εξέπληξε τους ερευνητές.
«Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ σημαντικά γιατί επιβεβαιώνουν τη βασική ιδέα ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ανθεκτικοί στην αντιμετώπιση του διαζυγίου και ότι δεν βλέπουμε σοβαρή διαταραχή μεταξύ των ανθρώπων χωρίς ιστορικό καταθλιπτικής ασθένειας στο παρελθόν”, λέει ο Sbarra. “Αν δεν έχετε βιώσει σημαντική κατάθλιψη στη ζωή σας και πρόκειται να αντιμετωπίσετε έναν χωρισμό ή διαζύγιο, οι πιθανότητές σας για να γίνετε καταθλιπτικοί στο μέλλον δεν είναι καθόλου μεγάλες”.
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι ο χωρισμός και το διαζύγιο μπορούν να επιδεινώσουν τον προϋπάρχοντα κίνδυνο, αλλά από μόνα τους δεν μπορούν να αυξήσουν τα ποσοστά της κατάθλιψης. Οι ερευνητές εικάζουν, ότι τα άτομα με ιστορικό κατάθλιψης έχουν περιορισμένη ικανότητα να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις της μετάβασης στο γάμο, αλλά προειδοποιούν ότι οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί.
“Μήπως συτοί οι άνθρωποι κατηγορούν τους εαυτούς τους για το διαζύγιο; Μήπως επεξεργάζονται περισσότερα σχετικά με το χωρισμό και παραμένουν εγκλωβισμένοι σε αυτόν; Έχουν εμπλακεί σε έναν ιδιαίτερα άσχημο χωρισμό; Αυτές οι ερωτήσεις αξίζουν πολύ μεγαλύτερης προσοχής”, λέει ο Sbarra.
Ο Sbarra και οι συνεργάτες του σημειώνουν επίσης ότι η έρευνα δεν μπορεί να αναφερθεί σε δυνητικά ενδιαφέρουσες διαφορές μεταξύ των ενηλίκων που βρίσκονται σε διάσταση σε σχέση με εκείνους που πήραν διαζύγιο, δεδομένου ότι οι δύο κατηγορίες συνενώθηκαν στη μελέτη.
Παρ ‘όλα αυτά, οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα νέα ευρήματα έχουν σημαντικές κλινικές επιπτώσεις: “Είναι πολύ σημαντικό για τους ιατρούς και τους ψυχολόγους να γνωρίζουν ότι το ψυχολογικό ιστορικό κατάθλιψης ενός ανθρώπου σχετίζεται άμεσα με το αν ή όχι θα βιώσουν ένα καταθλιπτικό επεισόδιο μετά το τέλος του γάμου”, λέει ο Sbarra. “Οι άνθρωποι με ιστορικό κατάθλιψης που παίρνουν διαζύγιο χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής στην ψυχολογική υποστήριξη και στη θεραπεία”.
