«Πιστεύω ότι το μυκήλιο αποτελεί το νευρολογικό δίκτυο της Φύσης. Τα συνδεδεμένα δίκτυα του μυκηλίου παρέχουν στο περιβάλλον μεμβράνες ανταλλαγής πληροφοριών. Οι μεμβράνες αυτές είναι ενεργές, αντιδρούν στην αλλαγή και επηρεάζουν συλλογικά τη μακροπρόθεσμη κατάσταση του περιβάλλοντος. Το μυκήλιο παραμένει σε συνεχή μοριακή επικοινωνία με το περιβάλλον του προκαλώντας διαφορετικές ενζυματικές και χημικές αντιδράσεις στις σύνθετες προκλήσεις» (από το βιβλίο του Paul Stamets «Mycelium Running: How Mushrooms Can Help Save the World»).
Το μυκήλιο είναι το τμήμα του μανιταριού που συνήθως δεν βλέπουμε. Το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται κατανεμημένο σε όλο το έδαφος και αποτελείται από μια μάζα από διακλαδούμενες, νηματοειδείς δομές (γνωστές ως υφές) που απορροφούν τα θρεπτικά συστατικά και αποσυνθέτουν τα οργανικά υλικά. Οι μυκηλιακές υφές μπορεί είναι εξαιρετικά μικρές ή να σχηματίζουν μια αποικία τεραστίων διαστάσεων.
Advertisment
Άραγε είναι αυτός ο μεγαλύτερος οργανισμός στον κόσμο; Υπάρχει μια περιοχή 2.400 στρεμμάτων (9,7 km2) στο ανατολικό Όρεγκον στην οποία η ανάπτυξη του μυκηλίου ήταν συνεχόμενη πριν διακοπεί για την κατασκευή δρόμων σε αυτό το σημείο. Εκτιμάται ότι σε μια έκταση 1.665 γηπέδων ποδοσφαίρου και σε διάστημα 2.200 χρόνων αυτό το μανιτάρι κατέστρεψε το συγκεκριμένο δάσος αρκετές φορές και με τον τρόπο αυτό κατασκεύασε βαθύτερα στρώματα στο έδαφος τα οποία επέτρεψαν την ανάπτυξη όλο και μεγαλύτερων συστάδων δέντρων. Τα καταπληκτικό με τα μανιτάρια που σχηματίζουν δάσος είναι το γεγονός ότι το μυκήλιό τους μπορεί να φτάσει σε τέτοιες τεράστιες διαστάσεις» (από το βιβλίο του Paul Stamets «Mycelium Running: How Mushrooms Can Help Save the World»).
Διαβάστε: Μανιτάρια, ένα πλήρες και αντικαρκινικό γεύμα
Το μυκήλιο έχει εξαιρετικές ιδιότητες βιοεπανόρθωσης. Έχει τη δυνατότητα να αποδομεί τα φυτοφάρμακα και τα πλαστικά και έχει αποδειχτεί ότι διασπά το πετρέλαιο μέσα σε εβδομάδες. Αυτό, ωστόσο, είναι μόνο η φυσικοχημική διάσταση του μυκηλίου. Σύμφωνα με τον Paul Stamets, έχει επίσης ιδιότητες που σχετίζονται με τις πληροφορίες / τη συνείδηση:
Advertisment
«Θεωρώ ότι το μυκήλιο αποτελεί το φυσικό Internet της Γης, μια συνείδηση με την οποία θα μπορούσαμε ακόμα και να επικοινωνήσουμε. Μέσω της σύνδεσης ανάμεσα στα διαφορετικά είδη, ίσως μια μέρα να καταφέρουμε να ανταλλάξουμε πληροφορίες με αυτά τα ευαίσθητα κυτταρικά δίκτυα. Επειδή αυτά τα εξωτερικευμένα νευρολογικά δίκτυα νιώθουν οποιοδήποτε αποτύπωμα πάνω τους – από τα βήματα μέχρι την πτώση των κλαδιών των δέντρων – θα μπορούσαν να αναμεταδίδουν τεράστιες ποσότητες δεδομένων σχετικά με τις μετακινήσεις όλων των οργανισμών μέσα στον χώρο» (από το βιβλίο του Paul Stamets «Mycelium Running: How Mushrooms Can Help Save the World»).
Η αντίληψη ότι τα μανιτάρια μπορούν να συμμετέχουν σε κάποια μορφή πλανητικής επικοινωνίας ή / και συνείδησης ανάμεσα στα είδη μέσα από το μυκήλιο τους ίσως φαντάζει λίγο εξωπραγματική, αλλά σκεφτείτε ότι τα ψυχεδελικά μανιτάρια έχουν χρησιμοποιηθεί για τη διεύρυνση της συνείδησης για πάρα πολλές χιλιετίες. Ακόμη και πέρα από τις γνωστές ψυχεδελικές (ετυμολογικά σημαίνει ότι «φανερώνουν την ψυχή») ιδιότητες ορισμένων ειδών (ιδίως ενός μανιταριού που ονομάζεται «χαίτη λιονταριού») διαθέτουν και νευριτογόνες ιδιότητές, δηλαδή την ικανότητα να προάγουν την ανάπτυξη καινούριων νευρικών κυττάρων και να ενισχύουν την επικοινωνία μεταξύ τους. Η ομοιότητα ανάμεσα στις νηματοειδείς δομές του εγκεφάλου (άξονες, δενδρίτες) και των μανιταριών μέσα στο έδαφος (μυκήλιο) ίσως τελικά να μην είναι τόσο τυχαία.
Η σύνδεσή μας με τα μανιτάρια στην πραγματικότητα είναι μεγαλύτερη απ’ ό,τι οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν. Σύμφωνα με τον David McLaughlin, καθηγητή Βιολογίας Φυτών στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα στο Κολέγιο Βιολογικών Επιστημών, τα ανθρώπινα κύτταρα μοιάζουν εκπληκτικά με τα κύτταρα των μανιταριών. Σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε το 2006 από την ιστοσελίδα «Science Daily», το θέμα διερευνάται περαιτέρω:
«Το 1998, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα μανιτάρια διαχωρίστηκαν από τα ζώα περίπου 1.538 εκατομμύρια χρόνια πριν, ενώ τα φυτά διαχωρίστηκαν από τα ζώα περίπου 1.547 εκατομμύρια χρόνια πριν. Αυτό σημαίνει ότι τα μανιτάρια διαχωρίστηκαν από τα ζώα 9.000.000 χρόνια μετά τα φυτά, συνεπώς έχουν πιο στενή σχέση με τα ζώα παρά με τα φυτά. Αυτό υποστηρίζεται από το γεγονός ότι διέθεταν κινητικά κύτταρα που μετακινούνταν με μαστίγια που μοιάζουν περισσότερο με εκείνα που υπάρχουν στα ζώα παρά στα φυτά» (Science Daily).
Μήπως άραγε αυτή η τόσο στενή σύνδεση είναι επίσης ο λόγος που πολλά είδη μανιταριών έχουν τόσο ισχυρές φαρμακευτικές ιδιότητες για τον άνθρωπο; Τα μανιτάρια και τα συστατικά τους στην πραγματικότητα είναι μερικά από τα πιο εκτενώς μελετημένα φυσικά φάρμακα στη Φύση με αρκετές κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους που αποδεικνύουν τις αντικαρκινικές τους ιδιότητες.