Του Χρήστου Βασιλόπουλου
Ας το σκεφτούμε λίγο. Ο σύγχρονος άνθρωπος προσπαθεί να αναπαράγει τη φύση, όπου βρεθεί. Ακόμη και στο χώρο που κατοικεί ή δουλεύει. Μια γλάστρα, λίγα λουλούδια, πίνακες που αναπαριστούν τη φύση, είναι αυτά που δείχνουν ότι κάτι μέσα του φωνάζει, να τα έχει μπροστά του και να τα βλέπει.
Advertisment
Κάτι τον οδηγεί σε αυτή την κατάσταση ώστε να την αναπαράγει γύρω του, όταν δεν έχει άμεση πρόσβαση σε αυτή. Άλλωστε με κάθε ευκαιρία, οι περισσότεροι επιζητούν την εκδρομή, ένα φαγητό σε ένα μέρος μέσα στη φύση, να περπατήσουν και να ξαναθυμηθούν πως ήταν, όταν αυτό το έκαναν μικροί.
Ο άνθρωπος λειτουργεί διαφορετικά μέσα στη φύση. Ειδικά όταν ζει μέσα σε αυτή για πολύ καιρό. Τον αλλάζει ή ίσως καλύτερα… του θυμίζει πως πρέπει να ξαναγίνει. Ο καθένας μας, όταν είναι ανοικτός στο να δεχθεί πράγματα, μπορεί να πάρει μαθήματα ζωής και να την καταλάβει καλύτερα, όπου και να βρεθεί.
Υπάρχουν 10 πράγματα που κατανόησα μέχρι στιγμής, περπατώντας σε δάση, δίπλα σε ποτάμια, μέσα σε φαράγγια, βρισκόμενος σε εύκολες ή δύσκολες καταστάσεις. Τα ίδια πράγματα συμβαίνουν και έξω από τα δάση, τα ποτάμια, τα βουνά και τα φαράγγια.
Advertisment
Συμβαίνουν στην καθημερινή μας ζωή μέσα στην πόλη και με πιο δύσκολο τρόπο, γιατί η φύση και η ομορφιά της μέσα στις πόλεις, είναι περιορισμένη. Ωστόσο, ένας περίπατος στο δάσος δεν συγκρίνεται, με το να περπατάς σε ένα δρόμο γεμάτο σκουπίδια, αν και τα μαθήματα μπορεί να είναι διαφορετικά… Σταδιακά, αντιλαμβάνεσαι ότι τα δάση, τα βουνά και τα φαράγγια προσφέρονται πιο εύκολα για να αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου. Αυτή είναι μια ιδιαίτερη ιδιότητα της φύσης γιατί περιτριγυρίζεσαι από πράγματα επίσης ζωντανά, που όμως δεν επιδρούν αρνητικά. (π.χ. δέντρα, νερό, κ.ά.).
Το να περπατάς δίπλα ή και μέσα στο νερό είναι από μόνο του μια ενεργητική προσπάθεια κάθαρσης. Την επόμενη φορά που θα βρεθείς σε ένα ποτάμι, βυθίσου μέσα του (ή έστω τα πόδια σου) και σκέψου πως «ξαναβαπτίζεσαι» και πως ό,τι σε βαραίνει, ξεπλένεται από πάνω σου. Πίστεψέ το ότι γίνεται. Ειδικά με το τρεχούμενο νερό, όπου και να είναι αυτό. Είναι μια ευκαιρία λοιπόν να αρχίσουμε να παρατηρούμε.
Εδώ λοιπόν είναι 10 πράγματα που παρατηρώ από τις πυκνές μου δράσεις στη φύση.
1. Εμπόδια
Τα «εμπόδια» θα εμφανιστούν, θες δεν θες. Όσο έχεις πραγματική επιθυμία να γίνεις καλύτερος σε κάτι, όπως για παράδειγμα να αποκτήσεις μεγαλύτερη αντοχή στην ορειβασία, τότε θα εμφανιστεί αυτό ακριβώς που χρειάζεσαι για να την αποκτήσεις. Τις περισσότερες φορές, θα εμφανιστεί με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που νομίζεις. Καθώς η ικανότητα αυξάνεται, όλο και πιο δύσκολες καταστάσεις θα βρίσκονται μπροστά σου για να τις ξεπεράσεις, μόνο που η αθροιστική εμπειρία θα σε κάνει να τις αντιμετωπίζεις καλύτερα. Οι ίδιες καταστάσεις –επακριβώς- θα επανέλθουν, αν δεν έχεις κατανοήσει το μάθημα, μέχρι να λειτουργήσει είτε η ανάμνηση της εμπειρίας/λύσης της Χ κατάστασης ή να «δουλέψει» αυτόματα, η συνειδητή κατανόηση που πήρες.
2. Θάρρος
Όταν χρειαστεί να αναπτύξεις το θάρρος σου ανεβαίνοντας, καθώς κάνεις αναρρίχηση, τότε θα έρθουν στιγμές, όπου η μόνη επιλογή σου είναι να κάνεις ένα «άλμα πίστης». Μόλις κάνεις αυτό το άλμα, θα καταλάβεις πόσο απλό ήταν να κάνεις αυτή τη μετάβαση. Αυτό δεν σημαίνει άγνοια του κινδύνου αλλά αντίληψη του κινδύνου (όταν είναι υπαρκτός) και απόφαση να δώσεις λύση, ρισκάροντας μια βέβαιη θέση. Η βέβαιη θέση –ειδικά στην αναρρίχηση- δεν είναι ποτέ τέτοια, όσο παραμένεις «κολλημένος» σε αυτήν, για πολλή ώρα. Αντίθετα, όσο παραμένεις σε μια θέση/στάση, τόσο πιο πολύ κουράζεσαι και δυσκολεύει «το άλμα». Φυσικά, υπάρχει η εξαίρεση, όταν στέκεσαι σε μια πολύ άνετη στάση, όπου μπορείς να μείνεις για αρκετή ώρα, αλλά τότε απλά… δεν προχωράς. Και τότε, σίγουρα θα έρθει κάτι, για να σε «ξεκουνήσει»…
3. Συγκέντρωση
Κάθε φορά που θα χρειαστεί να είσαι συγκεντρωμένος, μια γρήγορη αλληλουχία γεγονότων (σε δευτερόλεπτα) θα συμβεί, για να σε βάλει αμέσως σε αυτή την κατάσταση. Όπως για παράδειγμα, να σε γρατζουνίσει ένα κλαδί (καθώς δεν είσαι συγκεντρωμένος) για να σταματήσεις πριν πέσεις στη μεγαλύτερη λακούβα που είναι μπροστά σου και χτυπήσεις πιο άσχημα. Όσο πιο συγκεντρωμένος είσαι τόσο πιο καλά αντιλαμβάνεσαι το κίνητρο πίσω από μια σκέψη, που αναδύεται και την υπό εξέλιξη κατάσταση. Με κάποιο τρόπο, η ζωή, για να σε επαναφέρει στην ευθεία «δίνει σφαλιάρες» όταν δεν είσαι συγκεντρωμένος.
4. Που πάει ο νους
Μπορείς να δεις –μεταξύ άλλων- ότι αυτό που συμβαίνει είναι αυτό που πραγματικά και βαθύτερα θες και όχι αυτό που απλά σου πέρασε σαν σκέψη. Αν η σκέψη σου είναι ο φόβος μήπως χτυπήσεις, τότε δεν θα απολαύσεις τη διαδρομή (γιατί θα βλέπεις ένα εμπόδιο σε κάθε στιγμή εμπειρίας, αλλά και ο βαθύτερος φόβος μην χτυπήσεις, θα καθοδηγήσει τα βήματά σου, ορίζοντας τις κινήσεις σου και απλά… θα χτυπήσεις. Από την άλλη, αντιλαμβανόμενος αυτό το φόβο, έχεις την ευκαιρία να κοιτάξεις την πραγματική κατάσταση στην οποία βρίσκεσαι και να τη δεχτείς ως έχει και έτσι, ίσως αρχίσεις να απολαμβάνεις ακόμη και κάτι δύσκολο. Π.χ. κάτι που η φυσική σου κατάσταση δεν σε βοηθάει να το κάνεις όσο εύκολα θα ήθελες.
5. Βοήθεια
Με κάποιο περίεργο τρόπο την έχεις πάντα (τη βοήθεια) εκτός και εάν ανησυχείς τόσο πολύ μήπως χτυπήσεις ή πεθάνεις ή χαθείς, με αποτέλεσμα να μην τη βλέπεις. Πάντα υπάρχει μια κατεύθυνση και μια λύση. Κάποιες φορές, η λύση είναι να μείνεις ακίνητος ή να νομίζεις ότι αυτό κάνεις. Η λύση αποκαλύπτεται, όταν απομακρύνεται η θολούρα της σκέψης που την κρύβει. Η λύση, πολλές φορές, είναι οι οδηγίες του νου που τελικά ακούς. Άλλες φορές, κάνεις το σωστό, χωρίς καν να καταλαβαίνεις πως. Κάποιες άλλες, ο σύντροφός σου στην ίδια πορεία ή στην ομάδα που βρίσκεσαι, θα σου δώσει τη λύση ή την ώθηση χωρίς κάποιες φορές, να το ξέρει ούτε ο ίδιος.
6. Όλα είναι μια συνεχή ροή
Δεν υπάρχει τίποτα στάσιμο στη φύση όπως και στη ζωή. Ακόμη και το σάπιο δέντρο που έχει πέσει κάτω –αν το αναλογιστείς- βρίσκεται σε μια διαρκή κατάσταση και κίνηση αποσύνθεσης. Μετατρέπεται σε κάτι άλλο, χρήσιμο στο περιβάλλον του και αυτό με τη σειρά του σε κάτι άλλο. Δεν μπορείς να μείνεις στάσιμος γιατί δεν υπάρχει στασιμότητα πουθενά στη ζωή. Για παράδειγμα, εάν σε πιάσει το βράδυ στο βουνό, σημαίνει ότι έκανες έναν λάθος υπολογισμό, οπότε οι επιλογές σου είναι ή να βρεις το δρόμο βράδυ ή να βρεις μέρος για να περάσεις το βράδυ, βρίσκοντας στέγη και τροφή στο βουνό, μέχρι να σε βρει το πρωί (είναι πάντα καλύτερα). Εάν μείνεις ακίνητος, έχεις πρόβλημα. Η συνειδητή όμως ακινησία/απραγία είναι ενεργητική πράξη. Πάντα σε μια δύσκολη κατάσταση μεσολαβεί μια φάση «σκότους», και όπως πάντα, μετά ξημερώνει.
7. Εμπειρία
Ενώ η αυτόματη αντίληψη της τρέχουσας αλλά και της μελλοντικής κατάστασης και εξέλιξης των πραγμάτων είναι πάντα χρήσιμη, αυτό δεν συμβαίνει έτσι απλά. Η εμπειρία, η γνώση ίδιων καταστάσεων, η προετοιμασία και τα σωστά εφόδια/εξοπλισμός είναι αυτά που σε βοηθούν να προχωρήσεις. Χωρίς εμπειρία των διαφορετικών καταστάσεων δεν είναι εύκολο να προετοιμαστείς σωστά για μια εξόρμηση, στην οποία ενδέχεται να αντιμετωπίσεις κάποια απρόβλεπτη κατάσταση. Εάν η εμπειρία έχει γίνει πραγματική γνώση, οι καταστάσεις αλλάζουν. Η συνειδητή κατανόηση που έχει προκύψει από μια εμπειρία, φέρνει το θάρρος.
8. Φόβος
Αν και από τα παραπάνω συμφραζόμενα γίνεται αντιληπτό ότι ο φόβος είναι παρών και αναδεικνύεται σε κάθε ευκαιρία που του επιτρέπεται, εν τούτοις παραμένει ένα σημείο ελέγχου της «πραγματικότητας». Η ανάδυσή του –ακόμη και σε μια απλή πεζοπορία- μπορεί να λειτουργήσει έτσι ώστε π.χ. να αναρωτηθείς, ποια είναι η πραγματική κατάσταση στην οποία βρίσκεσαι και έτσι να ελέγξεις τα δεδομένα. Ακόμη και εάν τα δεδομένα αλλοιώνονται μέσα από το φίλτρο των φοβικών σκέψεων, η εξέταση των σκέψεων αυτών δίνει στο τέλος τα σωστά δεδομένα για δράση. Ένας άλλος τρόπος να απομακρύνεις τον φόβο είναι να χαμογελάς συνειδητά και με έκπληξη όταν αναδύονται τέτοιες σκέψεις, δείχνοντας έτσι, ότι τις έχεις αντιληφθεί. Έτσι απολαμβάνεις καλύτερα την τρέχουσα πραγματικότητα.
9. Αγάπη
Όταν συνειδητοποιήσεις πως συνδέονται τα οικοσυστήματα σε ένα δάσος, αρχίζεις να αναρωτιέσαι αν αυτό έχει μια αναλογία και μεταξύ των ανθρώπων. Όταν αντιληφθείς πως αυτή η λογική έχει εφαρμογή στους ανθρώπους, αντιλαμβάνεσαι τα «λάθη». Τα λάθη τα βάζω εντός εισαγωγικών γιατί δεν υπάρχουν με αυτή ακριβώς την έννοια που συνηθίζουμε να τους αποδίδουμε. Οι άνθρωποι δημιουργούν μόνοι τους τα εμπόδια στη ζωή τους αλλά και στη ζωή των άλλων. Απλά, άνθρωποι με ισχυρή θέληση για κάτι –χωρίς να υπολογίζουν τον αντίκτυπό του στο ευρύτερο οικοσύστημα των ανθρώπων- προκαλούν ζημιά στο οικοσύστημα των ανθρώπων. Η ίδια η ζωή αυτορυθμίζει την ανισορροπία. Είναι σαν κάτι που κρατιέται σε ισορροπία, λόγω των αντίθετων πόλων που απωθούνται μεταξύ τους. Εάν ένας πόλος φορτώσει πολύ (όποιος και αν είναι) τότε επέρχεται ανισορροπία και τότε οι καταστάσεις αλλάζουν με τέτοιο τρόπο ώστε να επαναφέρουν την ισορροπία. Αυτό συνήθως συμβαίνει με πόνο (αν και ο πόνος σχετίζεται και με το πως αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις). Και στη φύση συμβαίνει το ίδιο. Παρατηρώντας όλο αυτό λοιπόν στη φύση και πως επανέρχεται, μπορεί να μας δημιουργηθεί η επιθυμία για εξάλειψη της ανισορροπίας αυτής και να προκύψει ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον για «τους άλλους» αλλά και για τον εαυτό μας. Βάζοντας τον παράγοντα του ενιαίου οικοσυστήματος μέσα στην εξίσωση, δεν είναι μακριά η αντίληψη, του ότι όλοι είμαστε ένας ενιαίος μηχανισμός.
10. Απλά κοίτα/περπάτα
Ενώ λοιπόν μπορούμε να σκεφτούμε πολλά περί του περιπατητικού διαλογισμού, το καλύτερο είναι απλά να περπατάς και να αντιλαμβάνεσαι τι γίνεται γύρω σου. Με αυτό τον τρόπο, σταδιακά, γίνεσαι ένα με το περιβάλλον και με το τι συμβαίνει γύρω σου. Απολαμβάνεις τα χρώματα, τους ήχους, τα πράγματα διευρύνονται και νιώθεις ότι πραγματικά ζεις. Νιώθεις πραγματικά ολόκληρος και ζωντανός. Έρχονται σκέψεις του τύπου: «Πόσο ζωντανός νιώθω! Πόσο καλά αισθάνομαι και τι καλά που θα είναι, να είμαι πάντα έτσι!».
Και αν νιώσεις ότι εκείνη τη στιγμή ζεις σε όνειρο και «έφυγες» και βρίσκεσαι «πάνω από την απλή ζωή», μην ανησυχείς. Θα βρεθεί κάποια πέτρα που κουνιέται και δεν την έχεις δει ή λίγη λάσπη που γλιστράει αρκετά και θα πέσεις, για να ξεκινήσεις πάλι από την αρχή. Η ισορροπία γαρ… Το χαμόγελο ζωγραφίζεται στα χείλη σου, γιατί τώρα ξέρεις. Αλλά έτσι όμως δεν είναι η ζωή; Όλο «ανατροπές».
Οπότε… απλά περπάτα και κοίτα τι συμβαίνει, χωρίς να λες τι είναι. Χωρίς ταμπέλες. Έτσι και αλλιώς, το κάθε τι, εμφανίζεται για να μάθεις. Μόλις μάθεις, το ίδιο, δεν θα ξανάρθει.
- Ξεφορτώσου όλους τους φόβους και την αρνητικότητα με μια «κίνηση» - 13 Δεκεμβρίου 2023
- Μάθημα μέσα από το φαγητό κατά τη διάρκεια ενός Zazen Sesshin - 23 Νοεμβρίου 2016
- Λόγοι για να αγαπήσεις τον κόσμο μέσω των ταξιδιών - 1 Δεκεμβρίου 2015
