Μια καινούρια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Social Cognitive and Affective Neuroscience» υποστηρίζει ότι η απενεργοποίηση ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου μέσω διακρανιακής μαγνητικής διέγερσης (TMS) μπορεί να μειώσει την πίστη ενός ατόμου στον Θεό αλλά και την αρνητική διάθεση προς τους μετανάστες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η διακρανιακή μαγνητική διέγερση (TMS) μειώνει την πίστη στον Θεό, τους αγγέλους και τον παράδεισο. Η έρευνα είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας ανάμεσα σε ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γιορκ στη Βρετανία και σε ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (UCLA). Η TMS είναι μια διαδικασία που χρησιμοποιείται στις μέρες μας για τη θεραπεία της κατάθλιψης. Λειτουργεί με τη χρήση μαγνητικής ενέργειας η οποία διεγείρει τα νευρικά κύτταρα σε περιοχές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη διάθεση.
Advertisment
Ωστόσο, σε αυτή τη μελέτη ο δρ Keise Izuma από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Γιορκ και οι συνάδελφοί του αποφάσισαν να δοκιμάσουν την TMS σε μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου: τον οπίσθιο μέσο μετωπιαίο φλοιό, ο οποίος συμμετέχει στον εντοπισμό και την επίλυση προβλημάτων. Σύμφωνα με τον δρα Izuma, ο σκοπός της μελέτης ήταν να καθοριστεί αν η στόχευση μιας περιοχής του εγκεφάλου που συνδέεται με την επίλυση των προβλημάτων μπορεί να σχετίζεται με την ιδεολογία, δεδομένου ότι πολλά άτομα στρέφονται στην ιδεολογία όταν έρχονται αντιμέτωπα με ορισμένα διλήμματα ή απειλές.
Συγκεκριμένα, η ομάδα επικεντρώθηκε στον τρόπο που η εφαρμογή της TMS στον οπίσθιο μέσο μετωπιαίο φλοιό μπορεί να επηρεάσει τις θρησκευτικές και εθνικιστικές πεποιθήσεις ενός ατόμου. Όσοι υποβλήθηκαν σε TMS είχαν λιγότερες πιθανότητες να πιστεύουν στον Θεό, τους αγγέλους και τον παράδεισο. Οι ερευνητές συγκέντρωσαν 39 μαθητές για τη μελέτη τους και τους χώρισαν σε 2 ομάδες. Στην πρώτη ομάδα χορηγήθηκε «εικονική» θεραπεία που δεν επηρέασε τον εγκέφαλο, ενώ στη δεύτερη εφαρμόστηκε TMS σε επίπεδα που μείωσαν τη δραστηριότητα στον οπίσθιο μέσο μετωπιαίο φλοιό.
Στη συνέχεια, η ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν τις πεποιθήσεις τους όσον αφορά τον διάβολο, τους δαίμονες και την κόλαση, καθώς και τις πεποιθήσεις τους όσον αφορά τον Θεό, τους αγγέλους και τον παράδεισο. «Αποφασίσαμε να θίξουμε το ζήτημα του θανάτου επειδή η προηγούμενη έρευνα έδείξε ότι οι άνθρωποι στρέφονται προς τη θρησκεία για παρηγοριά όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με τον θάνατο», σημειώνει ο δρ Izuma. Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να διαβάσουν 2 εκθέσεις που συντάχτηκαν από μετανάστες εκ των οποίων η μία ήταν επικριτική απέναντι στις ΗΠΑ ενώ η άλλη περιείχε κολακευτικά σχόλια για τη χώρα.
Advertisment
Ο δρ Izuma αναφέρει: «Πιστεύουμε ότι αν κάποιος ακούσει επικριτικά σχόλια για τις αξίες της χώρας στην οποία ανήκει και ιδιαίτερα από κάποιον ξένο, ιδεολογικά αυτό καταχωρείται ως μια μορφή απειλής. Ένας τρόπος για την αντιμετώπιση τέτοιων απειλών είναι η ενίσχυση των αξιών και η αρνητική αντίδραση στα επικριτικά σχόλια». Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι όλοι οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν πριν από το πείραμα προκειμένου να καθοριστούν οι θρησκευτικές και εθνικιστικές πεποιθήσεις τους.
Σε σύγκριση με τους συμμετέχοντες που έλαβαν εικονική θεραπεία, όσοι υποβλήθηκαν σε TMS παρουσίασαν μείωση κατά 32,8% όσον αφορά την πίστη τους στον Θεό, τους αγγέλους και τον παράδεισο. «Όπως ήταν αναμενόμενο, βρήκαμε ότι όταν πειραματικά απενεργοποιήσαμε τον οπίσθιο μέσο μετωπιαίο φλοιό, οι άνθρωποι ήταν λιγότερο διατεθειμένοι να ζητήσουν παρηγοριά στη θρησκεία παρά το γεγονός ότι θίχτηκε το ζήτημα του θανάτου», εξηγεί ο δρ Izuma.
Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η TMS οδήγησε σε αύξηση κατά 28,5% της θετικής στάσης απέναντι στους μετανάστες και της επικριτικής τους έκθεσης. «[…] Παρατηρήσαμε μια λιγότερο αρνητική και λιγότερο ιδεολογική αντίδραση τόσο στους συγγραφείς των σχολίων όσο και στις απόψεις τους», συνεχίζει ο δρ Izuma.
Η επιστημονική ομάδα ισχυρίζεται ότι τα ευρήματά της δείχνουν ότι ο εγκέφαλός μας χρησιμοποιεί την ίδια νοητική διαδικασία ανεξαρτήτως από τα προβλήματα ή τις απειλές που ενδέχεται να αντιμετωπίσει. Ο επικεφαλής της μελέτης δρ Colin Holbrook από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (UCLA), προσθέτει:
«Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ εντυπωσιακά και συνάδουν με την αντίληψη ότι οι μηχανισμοί του εγκεφάλου που εξελίχθηκαν για τις λειτουργίες απειλής-αντίδρασης αναδιαμορφώθηκαν για την παραγωγή ιδεολογικών αντιδράσεων». Ωστόσο, οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα προκειμένου να αποκτήσουν καλύτερη κατανόηση ως προς τον λόγο που η TMS μπορεί να επηρεάσει τις θρησκευτικές και εθνικιστικές πεποιθήσεις ενός ατόμου.
Ελπίζουμε βέβαια ότι τα πειράματα αυτά γίνονται για εγκυκλοπαιδικούς σκοπούς και όχι ως ανάπτυξη μεθόδων “θεραπείας”…
