Γράφει η Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Η εξασφάλιση φυσιολογικής ενεργειακής εφεδρείας στον άνθρωπο είναι μία σύνθετη λειτουργία που προϋποθέτει την ομαλή συνεργασία μιας ποικιλίας οργανικών συστημάτων. Ορμόνες της κυκλοφορίας, νευρωνικές συνδέσεις των ιστών με τον εγκέφαλο συνεργάζονται αρμονικά για να ρυθμιστεί η ομαλή λειτουργία των εργοστασίων παραγωγής ενέργειας των κυττάρων, των μιτοχονδρίων.
Advertisment
Η τροφοδοσία των μιτοχονδρίων με επαρκές οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά για να γίνουν οι καύσεις και να παραχθεί τριφωσφορική αδενοσίνη ATP είναι ζωτική για την λειτουργία τους. Οι ελεύθερες ρίζες είναι ουσίες που συσσωρεύονται στα κύτταρα και προκύπτουν ως προϊόντα του μεταβολισμού ή έκθεσης σε τοξίνες, καπνό, ακτινοβολία. Οι ελεύθερες ρίζες, παρακωλύουν τον ομαλό μεταβολισμό του ΑΤP και συντελούν στην παθογένεση μιας ευρείας ποικιλίας συνδρόμων χρόνιας κόπωσης.
Κυρίαρχο ρόλο κατά την θεραπεία των συνδρόμων αυτών έχει η χορήγηση αντιοξειδωτικής θεραπείας, η οποία εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες, σε συνδυασμό με διατροφικά προγράμματα πλούσια σε φυσικές αντιοξειδωτικές ουσίες. Κύρια φυσικά αντιοξειδωτικά είναι οι βιταμίνες Α C και Ε, τα καροτενοειδή, η λουτεΐνη, το λυκοπένιο, το σελήνιο, τα φλαβονοειδή, οι ταννίνες, οι φαινόλες και οι λιγνάνες.
Σε άριστη μορφή τα φυσικά αντιοξειδωτικά ανευρίσκονται σε φρούτα, λαχανικά και τους χυμούς τους, σε προϊόντα ολικής άλεσης, ξηρούς καρπούς, σπόρους, βότανα, μπαχαρικά, κακάο, σοκολάτα. Στην διατροφική θεραπεία κυρίαρχο ρόλο έχει η χρήση λειτουργικών τροφίμων μπαχαρικών και βοτάνων πλούσιων σε αντιοξειδωτικά σε υψηλές δόσεις και σε συστηματική βάση (πίνακας 1 ΠΗΓΗ https://www.nature.com/ejcn/journal/v64/n3s/fig_tab/ejcn2010221t1.html ).
Advertisment
Πίνακας 1. πολυφαινόλες και αντιοξειδωτικά περιεχόμενο των 100 πλουσιότερες τροφές (mg ανά 100 g ή mg ανά 100 ml)
Για τη μέτρηση των πολυφαινολών χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της χρωματογραφίας ενώ για το αντιοξειδωτικό περιεχόμενο των τροφίμων η μέθοδος FOLIN. Ορισμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες δεν περιλαμβάνονται στον πίνακα, λόγω προβλημάτων κατά τη μέτρηση των πολυφαινολών με τη μέθοδο της χρωματογραφίας.
H περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά των συγκεκριμένων τροφίμων έχουν ως εξής:: φακές (6553 mg / 100 g), ρίγανη-oregano (5,452 mg / 100 g), αποξηραμένο θρούμπι – καλοκαιρινή ποκιλία-savory (4512 mg / 100 g), αποξηραμένο χαμομήλι (2483 mg / 100 g), αποξηραμένος κόλιανδρος (2,260 mg / 100 g), fenugreek (τριγωνέλλα) (2250 mg / 100 g), αποξηραμένο θρούμπι-χειμωνιάτικη ποικιλία (1880 mg / 100 g), φιστίκι (1490 mg / 100 g), ύσσωπος-hyssop (1623 mg / 100 g), αποξηραμένος άνηθος (1250 mg / 100 g), σταφίδες (1065 mg / 100 g), κουκιά (1039 mg / 100 g), μαύρο πιπέρι (1000 mg / 100 g), φρέσκια μέντα-peppermint (980 mg / 100 g), μαύρο βατόμουρο-raspberry (980 mg / 100 g), σύκο (960 mg / 100 g), φρέσκια ρίγανη-oregano(953 mg / 100 g), λευκό πιπέρι (780 mg / 100 g), φρέσκο εστραγκόν (tarragon) (570 mg / 100 g ), φυστικοβούτυρο (536 mg / 100 g), μύρτιλλο-bilberry (525 mg / 100 g).
Παρά την ύπαρξη υψηλής συγκέντρωσης αντιοξειδωτικών προαγωγών ορισμένα από τα λειτουργικά τρόφιμα και βότανα που προαναφέρονται σε υψηλές δόσεις μπορεί να επιδεινώσουν την κόπωση, πιθανώς λόγω της ύπαρξης άλλων συστατικών συνδεόμενων με τα αντιοξειδωτικά που έχουν αντίστροφη δράση, με χαρακτηριστικό εκπρόσωπο τη μαντζουράνα.
Η επιλογή του συνδυασμού και της δοσολογίας των λειτουργικών τροφίμων εξαρτάται από τον τύπο του συνδρόμου κόπωσης από το οποίο πάσχει ο ασθενής και τη συνολική κατάσταση υγείας του εξεταζόμενου. Ο σωστός σχεδιασμός των διατροφικών προγραμμάτων σε συνδυασμό με την χορήγηση των κατάλληλων φυσικών φαρμάκων είναι σημαντικό έργο του ιατρού που αναλαμβάνει τα σύνδρομα αυτά κατά τη σωστή ιατρική εξέταση.
Έχει καταχωρηθεί στην διεθνή εγκυκλοπαίδεια WHO IS WHO.
- Αναιμία: Η πιο συχνή παθολογική αιτία χρόνιας κόπωσης - 25 Δεκεμβρίου 2017
- Πονόλαιμος: Αιτίες και μέτρα αντιμετώπισης - 27 Νοεμβρίου 2017
- Κρυολόγημα, ίωση και γρίπη: Κοινές και λανθασμένες αντιλήψεις - 24 Νοεμβρίου 2017
