Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins έδειξε ότι η αφύπνιση αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι πιο βλαβερή για τη διάθεση από τον λιγότερο συνολικά ύπνο χωρίς διακοπή.
Όπως αναφέρεται στο περιοδικό «Sleep» στο τεύχος που κυκλοφόρησε 1 Νοεμβρίου, μελετήθηκαν 62 υγιείς άνδρες και γυναίκες οι οποίοι τυχαία υποβλήθηκαν σε 3 πειραματικές συνθήκες ύπνου σε ένα δωμάτιο κλινικής έρευνας: 3 συνεχόμενες νύχτες που περιλάμβαναν αναγκαστικές αφυπνίσεις, ύπνο με καθυστέρηση ή ύπνο χωρίς διακοπή.
Advertisment
Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε 8 αναγκαστικές αφυπνίσεις και όσοι πήγαν για ύπνο με καθυστέρηση παρουσίασαν ομοίως χαμηλά ποσοστά θετικής διάθεσης και υψηλά ποσοστά αρνητικής διάθεσης μετά την πρώτη νύχτα. Η μέτρηση έγινε με ένα πρότυπο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης της διάθεσης το οποίο τους χορηγήθηκε πριν από τον ύπνο. Από τους συμμετέχοντες ζητήθηκε να βαθμολογήσουν το πόσο έντονα ένιωθαν διάφορα θετικά και αρνητικά συναισθήματα, όπως η ευθυμία ή ο θυμός.
Οι ερευνητές όμως αναφέρουν ότι προέκυψαν σημαντικές διαφορές μετά τη δεύτερη νύχτα: η ομάδα η οποία υποβλήθηκε σε αναγκαστικές αφυπνίσεις παρουσίασε μείωση κατά 31% στη θετική διάθεση, ενώ η ομάδα που πήγε για ύπνο με καθυστέρηση παρουσίασε μείωση 12% σε σύγκριση με την πρώτη ημέρα. Οι ερευνητές προσθέτουν ότι δεν βρήκαν σημαντικές διαφορές στην αρνητική διάθεση ανάμεσα στις 2 ομάδες σε οποιαδήποτε από τις 3 ημέρες, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο διακεκομμένος ύπνος είναι ιδιαίτερα επιζήμιος για τη θετική διάθεση.
Ο Patrick Finan, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και επίκουρος καθηγητής Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικών Επιστημών στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, δηλώνει τα εξής: «Όταν ο ύπνος σας διαταράσσεται κατά τη διάρκεια της νύχτας, δεν μπορείτε να προχωρήσετε μέσα από τα στάδιά του στα βραδέα κύματα που αποτελούν το κλειδί για την αποκατάσταση του οργανισμού». Αν και η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε υγιή άτομα με γενικά φυσιολογικές συνήθειες ύπνου, ο Finan λέει ότι τα αποτελέσματα είναι πιθανό να ισχύουν και για όσους πάσχουν από αϋπνία.
Advertisment
Οι συχνές αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε όσους έγιναν προσφάτως γονείς αλλά και στις εφημερίες των εργαζομένων στην υγειονομική περίθαλψη. Είναι επίσης ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα σε άτομα με αϋπνία, τα οποία αποτελούν ένα ποσοστό 10% του ενήλικου πληθυσμού των ΗΠΑ. «Πολλά άτομα με αϋπνία έχουν διακεκομμένο ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας και δεν καταφέρνουν να προχωρήσουν στον ύπνο που οδηγεί στην αποκατάσταση του οργανισμού», συμπληρώνει ο Finan.
Κατά τον Finan, η καταθλιπτική διάθεση αποτελεί συνηθισμένο σύμπτωμα της αϋπνίας, αλλά οι βιολογικοί λόγοι είναι ελάχιστα κατανοητοί. Προκειμένου να διερευνήσουν τη σύνδεση, ο ίδιος και η ομάδα του χρησιμοποίησαν ένα τεστ που ονομάζεται πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου για να ελέγξουν ορισμένες λειτουργίες του εγκέφαλου και του σώματος ενώ τα άτομα κοιμόντουσαν με σκοπό να αξιολογήσουν τα στάδια του ύπνου.
Σε σύγκριση με την ομάδα που πήγε για ύπνο με καθυστέρηση, η ομάδα που υποβλήθηκε σε αναγκαστικές αφυπνίσεις είχε μικρότερες περιόδους βαθύ ύπνου βραδέων κυμάτων. Η έλλειψη επαρκούς ύπνου βραδέων κυμάτων είχε μια στατιστικά σημαντική σχέση με τη μείωση της καλής διάθεσης των συμμετεχόντων, όπως ισχυρίζονται οι ερευνητές. Ανακάλυψαν επίσης ότι ο διακεκομμένος ύπνος επηρεάζει σε διαφορετικά πεδία τη θετική διάθεση αφού μειώνει όχι μόνο τα επίπεδα της ενέργειας αλλά και τα αισθήματα συμπάθειας και φιλικότητας.
Ο Finan λέει ότι η μελέτη δείχνει επίσης ότι οι επιπτώσεις του διακεκομμένου ύπνου στη θετική διάθεση λειτουργούν συσσωρευτικά, αφού οι διαφορές που προέκυψαν μετά τη δεύτερη νύχτα συνεχίστηκαν και την επόμενη ημέρα μετά την τρίτη νύχτα της μελέτης. «Μπορείτε λοιπόν να φανταστείτε πόσα προβλήματα αντιμετωπίζουν τα άτομα με χρόνιες διαταραχές ύπνου αφού επανειλημμένα δεν φτάνουν σε βαθύ ύπνο,» τονίζει ο Finan. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να μάθουμε περισσότερα σχετικά με τα στάδια του ύπνου σε άτομα με αϋπνία καθώς και για τον ρόλο που διαδραματίζει μια νύχτα ύπνου η οποία οδηγεί στην αποκατάσταση του οργανισμού.
