Υπάρχουν σοβαροί λόγοι για την έκρηξη της δημοτικότητας του Τάι Τσι. Τα οφέλη στην υγεία βάσει στοιχείων είναι τόσο πολλά που πολλοί ονομάζουν αυτόν τον «διαλογισμό σε κίνηση» «ίαση σε κίνηση».
Η δημοτικότητα του Tai chi έχει αυξηθεί τόσο που κοντεύει να επισκιάσει τη γιόγκα. Τώρα που πλέον εφαρμόζεται από περίπου 3,5 εκατομμύρια Αμερικανούς, [1] το Τάι Τσι μπορεί να καυχιέται για την ύπαρξη ενός τεράστιου όγκου επιστημονικής βιβλιογραφίας που υποστηρίζει τα οφέλη του στην υγεία για ανθρώπους όλων των ηλικιών και ικανοτήτων, από υγιείς νεαρούς ενήλικες μέχρι ηλικιωμένους ή καθηλωμένους σε αναπηρικό καροτσάκι. Έρευνες έχουν δείξει ότι η τακτική πρακτική του Τάι Τσι μπορεί να προσφέρει ανακούφιση από διάφορες παθήσεις.
Advertisment
Το Τάι Τσι είναι μια πρακτική νου-σώματος με ένα κάπως συγκεχυμένο ιστορικό υπόβαθρο που χρονολογείται περίπου 700 χρόνια πριν στην Κίνα. Οι θεμελιώδεις έννοιές του πιστεύεται ότι προέρχονται από το Τάο Τε Τσινγκ, το Ι Τσινγκ και άλλα. [2] Το Τάι Τσι παραμένει δημοφιλές στην Κίνα όπου εφαρμόζεται μαζικά καθημερινά, συχνά νωρίς το πρωί σε πάρκα και ανοιχτούς χώρους.
Οι αργές, απαλές κινήσεις του έχουν ενσωματωθεί στην εξάσκηση της αναπνοής και σε μια ποικιλία νοητικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της επίγνωσης και της οπτικής απεικόνισης. Το γεγονός ότι το Τάι Τσι απαιτεί πολύ μεθοδικές, ήπιες κινήσεις το καθιστά ιδιαίτερα κατάλληλο για τους ηλικιωμένους και για όσους αναρρώνουν από ασθένεια ή τραυματισμό.
Τα οφέλη του Τάι Τσι για ολόκληρο το σώμα
Advertisment
Όσον αφορά τα οφέλη στην υγεία βάσει στοιχείων, ελάχιστες μέθοδοι άσκησης μπορούν να ανταγωνιστούν το Τάι Τσι.
• Βελτιώνει τη φυσική κατάσταση, τη μυϊκή δύναμη, τον συντονισμό, την ευελιξία και την ανάρρωση.
• Μειώνει τον πόνο και τη δυσκαμψία και αυξάνει την κινητικότητα σε όσους πάσχουν από αρθρίτιδα.
• Βελτιώνει τον ύπνο, τη διάθεση και συνολικά την ποιότητα ζωής.
• Ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης.
• Μειώνει τον κίνδυνο πτώσης και καταγμάτων, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, σε μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «British Journal of Sports Medicine» [3] εξετάστηκαν οι επιδράσεις του Τάι Τσι σε 4 μακροχρόνια προβλήματα υγείας: καρκίνο, οστεοαρθρίτιδα, καρδιακή ανεπάρκεια και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Βασισμένοι στην αναθεώρηση 33 μελετών, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το Τάι Τσι προσφέρει τουλάχιστον κάποιο όφελος για όλες αυτές τις ασθένειες συμπεριλαμβανομένης της δύναμης, της ισορροπίας και της στάσης του σώματος και μάλιστα χωρίς παρενέργειες. Οι περισσότερες μελέτες περιελάμβαναν συνεδρίες Τάι Τσι διάρκειας 1 ώρας για 2 ή 3 φορές την εβδομάδα για 12 εβδομάδες.
Το Τάι Τσι επηρέασε θετικά την κινητικότητα των άνω άκρων σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού ενώ μείωσε τα συμπτώματα στους ασθενείς με ινομυαλγία βελτιώνοντας την ποιότητας ζωής τους. Αρκετές μελέτες δείχνουν επίσης ότι βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου.
Έχει αποδειχτεί ότι αυτή η πρακτική νου-σώματος είναι επίσης εξαιρετική για τα οστά. Το Τάι Τσι φαίνεται ότι αυξάνει την οστική πυκνότητα και μειώνει την οστική απώλεια / επαναρρόφηση σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και επιζώσες από τον καρκίνο του μαστού.
Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο Ταφτς, έδειξε ότι 1 ώρα Τάι Τσι 2 φορές την εβδομάδα για 12 εβδομάδες μείωσε τον πόνο και βελτίωσε τη διάθεση και τη σωματική λειτουργία περισσότερο από τις συμβατικές διατάσεις σε άτομα με σοβαρή οστεοαρθρίτιδα γόνατος. Μια κορεατική μελέτη έδειξε ότι το Τάι Τσι βελτίωσε σημαντικά την ευελιξία και επιβράδυνε την πορεία της αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας, μια επώδυνης και εξουθενωτικής μορφής αρθρίτιδας της σπονδυλικής στήλης.
Μειώνει τον κίνδυνο εμφράγματος, βελτιώνει την ισορροπία του σώματος, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα
Μελέτες έχουν δείξει ότι το Τάι Τσι μπορεί να ενισχύσει σημαντικά το καρδιαγγειακό σύστημα, τον μεταβολισμό και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, όπως αποδεικνύεται από το ακόλουθο κείμενο:
• Υπάρχουν σημαντικά οφέλη σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, όπως ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης [4], αύξηση της ικανότητας άσκησης και βελτιωμένο προφίλ καρδιαγγειακού κινδύνου, καθώς και βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας σε άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια. [5] Η αυξημένη VO2 (μέτρηση πρόσληψης οξυγόνου) σε ασθενείς με πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι «το Τάι Τσι μπορεί να αποτελέσει σημαντική μέθοδο καρδιακής αποκατάστασης».
• Μια ομάδα από 21 παχύσαρκες γυναίκες παρουσίασε βελτίωση στην αρτηριακή συστολική πίεση σε κατάσταση ηρεμίας, στο τεστ άρσης από καρέκλα, στη διάθεση και στο ποσοστό σωματικού λίπους κατά τη διάρκεια εφαρμογής μιας εβδομαδιαίας δίωρης συνεδρίας Τάι Τσι. Επίσης, θετικά αποτελέσματα παρατηρήθηκαν σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 όσον αφορά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και την ευαισθησία των υποδοχέων της ινσουλίνης.
• Το Τάι Τσι φαίνεται ότι ασκεί κάποια θετική ανοσοτροποποιητική δράση, όπως ενισχυμένη αντοχή στην ηπατίτιδα Β και τους ιούς του έρπητα ζωστήρα. Σε μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «PLOS One» και στην οποία ερευνήθηκαν οι επιδράσεις του Τάι Τσι (μαζί με άλλες θεραπείες νου-σώματος) στο ανοσοποιητικό σύστημα βρέθηκε ότι αυτές οι πρακτικές διεγείρουν την αντιφλεγμονώδη δράση, όπως αποδείχτηκε από τη μείωση των επιπέδων της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης. Σε μια μελέτη διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν αντιοξειδωτικές επιπτώσεις στο σώμα μετά από 12 μήνες εφαρμογής.
• Το Τάι Τσι δεν είναι μια «έντονα αεροβική άσκηση», γεγονός που κάνει την ακόλουθη μελέτη [6] ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. Οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις των συνεδριών Τάι Τσι διάρκειας 8 εβδομάδων σε γυναίκες με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι βοήθησε στη μείωση των προφλεγμονωδών κυτοκινών (που σχετίζονται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο), όπως η ιντερφερόνη γάμα, ο παράγοντας νέκρωσης όγκου, η ιντερλευκίνη και η IL-4. Διαπίστωσαν επίσης ότι η αυτοπειθαρχία αυξάνει την «επίγνωση, τις πνευματικές σκέψεις και την αγάπη για τον εαυτό μας».
• Οι ψυχολογικές επιπτώσεις του Τάι Τσι είναι εξίσου εντυπωσιακές.
• Οι θετικές ψυχολογικές επιπτώσεις ίσως αποτελούν το πιο σπουδαίο δώρο του Τάι Τσι. Η μεγαλύτερη ανάλυση που έχει γίνει μέχρι σήμερα είναι μια μετα-ανάλυση η οποία δημοσιεύτηκε στην επιστημονική ιστοσελίδα «BioMed Central» [7] και στην οποία βρέθηκε ότι το Τάι Τσι προσφέρει οφέλη στην ψυχολογία που κυμαίνονται από την αυξημένη αυτοεκτίμηση μέχρι τη μείωση του στρες, του άγχους, της κατάθλιψης και άλλων διαταραχών της διάθεσης.
• Τα αποτελέσματα μιας μελέτης που πραγματοποιήθηκε το 2008 έδειξαν ότι τα ψυχολογικά οφέλη του μπορούν να επεκταθούν ακόμα και σε πρόσφυγες με ψυχολογικά προβλήματα και σε άτομα που έχουν υποστεί βασανιστήρια, καθώς και σε ηλικιωμένους με μείζονα κατάθλιψη. Τα ψυχολογικά του οφέλη έχουν επίσης τεκμηριωθεί σε άτομα που υποφέρουν από τραυματικές βλάβες του εγκεφάλου. Σε μια πιλοτική μελέτη διαπιστώθηκε ότι είναι αποτελεσματικό στον μετριασμό της επιδείνωσης των διαπροσωπικών σχέσεων μεταξύ ασθενών που πάσχουν από σχιζοφρένεια. [8]
Ειδικά οφέλη για τους ηλικιωμένους
• Το Τάι Τσι προσφέρει πολλά σημαντικά οφέλη στην υγεία των ηλικιωμένων. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία είναι το ταχύτερα αυξανόμενο μέρος του πληθυσμού μας. Το ποσοστό των Αμερικανών ηλικίας 65 ετών και άνω αυξήθηκε από 4,1% το 1900 σε 13,0% το 2010 και προβλέπεται να φτάσει το 20,9% μέχρι το 2050. [9] Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης των ηλικιωμένων αυξάνονται όσο και ο αριθμός τους.
• Είναι ευρέως γνωστό ότι οι ηλικιωμένοι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο πτώσης και καταγμάτων. Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2012 [10] βρέθηκε ότι το Τάι Τσι είναι πιο αποτελεσματικό από την παραδοσιακή φυσικοθεραπεία στην πρόληψη των πτώσεων λόγω της βελτίωσης της ισορροπίας, της στάσης του σώματος, της μυϊκής δύναμης, του εύρους των κινήσεων, της ιδιοδεκτικότητας και του συντονισμού.
Τρεις μελέτες υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητά του όσον αφορά τη μείωση των καταγμάτων των οστών σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, συμπεριλαμβανομένης μιας μετα-ανάλυσης του 2011. Άλλες μελέτες έδειξαν παρόμοια οφέλη σε ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο του Πάρκινσον, χρόνια εγκεφαλικά επεισόδια και σκλήρυνση κατά πλάκας. [11]
• Το Τάι Τσι έχει ονομαστεί «διαλογισμός σε κίνηση», αλλά με την άφθονη βιβλιογραφία να τονίζει τα οφέλη του σε ολόκληρο το σώμα, ορισμένοι το αποκαλούν πλέον «ίαση σε κίνηση». Μπορείτε να μάθετε Τάι Τσι στο σπίτι από βιβλία ή το διαδίκτυο, αλλά αν ενταχθείτε σε μια τάξη με έναν έμπειρο εκπαιδευτή θα εξασφαλίσετε ότι κάνετε τις κινήσεις σωστά και με ασφάλεια.
[1]. www.statista.com/statistics/191622
[2]. www.dotaichi.com/articles/historyoftaichi.htm
[3]. bjsm.bmj.com/content/early/2015
[6]. www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4079606/
[7]. www.biomedcentral.com/1472-6882/10/23
[8]. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23304224
[9]. www.census.gov/content/dam/Census/library/publications/2014/demo/p23-212.pdf