Του Δημήτρη Μιχελουδάκη
Μεγάλη νίκη να δεχτείς ως ίσο μ’ εσένα αυτό, που σου είπαν για αλλιώτικο. Έχοντας ως αφετηρία τη δουλειά μου, όπου συχνά γίνομαι μάρτυρας προκαταλήψεων, σκεφτόμουν τη στιγματοποίηση των ανθρώπων, που δεν είναι «φυσιολογικοί». Στίγμα, το οποίο ξεκινά από εκείνους που απολαμβάνουν μία κατ’ επίφαση φυσιολογικότητα και μαζί με τα μέσα ενημέρωσης συμβάλουν στη δαιμονοποίηση των ψυχικά νοσούντων. Προσωπικά δε δέχομαι την έννοια «φυσιολογικός». Για μένα η όποια παρεκκλίνουσα συμπεριφορά είναι ένδειξη (απόδειξη;) φυσιολογικότητας.
Advertisment
Με μια άλλη πρόσληψη του ελυτικού στίχου “Επειδή το αδοκίμαστο και το απ’αλλού φερμένο, δεν τ’αντέχουν οι άνθρωποι κι είναι νωρίς” θα βλέπαμε πιο καθαρά που έγκειται η προκατάληψη και ο φόβος. Βλέποντας πιο βαθιά ένα τέτοιο στερεότυπο φαίνεται ότι η κοινωνία φοβάται το άλλο της πρόσωπο, ο άνθρωπος φοβάται να δει τον εαυτό του στον καθρέφτη, μουδιάζει μπροστά στην ίδια του την φύση. Τι άλλο μένει, παρά να αποδεχτούμε την φύση μας;
Ας μην ξεχνάμε πως οι βασικές φοβίες του ανθρώπου είναι η απώλεια της ζωής του και η απώλεια του λογικού. Ίσως ασυναίσθητα οτιδήποτε κοντά στο θάνατο ή οτιδήποτε κοντά στο μη λογικό μας τρομάζει και μας προξενεί φόβο. Φανταστείτε τον καταθλιπτικό, που σηκώνει ολημερίς στις πλάτες του το βάρος της ασθένειάς του, να πρέπει να ανταπεξέλθει και σε προκαταλήψεις και «περίεργα» βλέμματα. Να αποδείξει (στον ίδιο πρώτα) ότι «δεν είναι ελέφαντας».
Όποιος ασθενής έχει βιώσει έντονα την προκατάληψη, όταν μπαίνει στο λεωφορείο νομίζει ότι τον κοιτούν λες και μόλις γύρισε από τη Σπιναλόγκα. Πώς μπορεί να νιώθει αυτός ο άνθρωπος σε κάποιες τέτοιες στιγμές; Και μιλώ για συνανθρώπους μας που εργάζονται, αυτοεξυπηρετούνται πλήρως και σε πολλές περιπτώσεις βοηθούν κι άλλους. Η μέχρι σήμερα πορεία μου στο χώρο βρίθει από εξομολογήσεις τέτοιου τύπου, όπως «…με κοίταξε ο φούρναρης περίεργα…» ή «…Δημήτρη, δε θα μας αφήσουν να μπούμε στην καφετέρια εμάς…» ή ακόμη και «…κανείς δε θα προσλάβει έναν τρελό…». Ανυπόστατα λόγια αλλά συνάμα θλιβερά και ενδεικτικά του βάρους που σηκώνουν ολημερίς οι συνάνθρωποί μας.
Advertisment
Αρκεί να κατανοήσουμε ότι η ψυχική ασθένεια είναι μια ασθένεια όπως όλες οι υπόλοιπες. Είναι ένα τραύμα σαν όλα τα υπόλοιπα, είναι μια δυσλειτουργία κάποιων νευροδιαβιβαστών. Δε θα κοιτούσαμε με προκατάληψη κάποιον που έχει ένα τραύμα στο πόδι από κάποιο δυστύχημα, γιατί να κοιτάξουμε έτσι κάποιον με ένα τραύμα, ελάχιστα μακρύτερα, στην ψυχή;
Ας προσπαθήσουμε να αποδεχτούμε την ίδια μας τη φύση. Σε όλες τις εκφάνσεις της υπάρχουν και δικά μας κομμάτια.
Εις αύριον τα σπουδαία, εις το επανειδείν…
- Είν’ εύκολο το μίσος – μην πας εκεί… - 17 Μαρτίου 2020
- Κρισναμούρτι: Ο μέγας ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής (Μια ανάγνωση) - 8 Μαρτίου 2019
- Σκέψεις περί σχιζοφρένειας - 24 Οκτωβρίου 2016