Του Κωνσταντίνου Σμιξιώτη
Πώς θα ένιωθες, αν σου έλεγα ότι δεν είσαι απλά ένας άνθρωπος που κατατρέχεται απ’ τη ζωή, ότι είσαι ένας αθλητής και σε λίγες μέρες θα λάβεις μέρος στον πιο σπουδαίο αγώνα της ζωής σου; Φαντάζομαι ότι θα αισθανόσουν έξαψη και μόνο στη σκέψη εκείνης της ημέρας αλλά ταυτόχρονα και μια μεγάλη ευθύνη, να είσαι όσο πιο έτοιμος μπορείς. Για το λόγο αυτό δε θα έχανες ούτε μια προπόνηση μέχρι να φτάσεις στο επίπεδο που θα σε ικανοποιούσε.
Advertisment
Κάθε μέρα μέχρι εκείνη τη μεγάλη μέρα θα βρισκόσουν στον στίβο της προπόνησης, χύνοντας ποτάμια ιδρώτα, αλλά η κούραση θα ήταν γλυκιά και παρά τον μεγάλο σου πόθο για ένα μετάλλιο, θα ήξερες μέσα σου καλά, ότι θα σου αρκούσε και μόνο η συμμετοχή σ’ αυτή την υπέροχη γιορτή. Τίποτε δε θα σε φόβιζε παρά μόνο ο κακός σου εαυτός και τίποτε δε θα σε τρόμαζε όσο θα πίστευες στον μοναδικό σου εαυτό.
Έτσι είναι κι η ζωή, ένας απέραντος στίβος με καθημερινούς αγώνες και το πρόβλημα δεν είναι στη γνώση, γιατί αυτή βρίσκεται ήδη μέσα σου, αλλά στην ενθύμηση αυτής της γνώσης. Συνεπώς η όλη προσπάθεια μετατοπίζεται περισσότερο στην ενθύμηση αυτής της γνώσης, παρά στην κατάκτηση της. Αν καταφέρεις να ενθυμηθείς, θα αποφύγεις ένα μεγάλο μέρος της οδύνης που περιέχουν οι γήινοι αγώνες, ή θα τους αντιμετωπίσεις υιοθετώντας διαφορετική στάση, αποστασιοποιημένος από υλικές προκαταλήψεις και γήινα δεσμά.
Εξασκήσου λοιπόν στην ενθύμηση:
Advertisment
Παρατήρησε καλά τα πάντα γύρω σου, προπάντων τη φύση, δες πόσο δημιουργικά εργάζεται, παρακολούθα την τακτική της, την υπομονή της, τη στωικότητα της. Πρόσεξε πως σπάνε στα δυο τα δένδρα που αντιστέκονται στη μανία των ανέμων και πόσο ευέλικτα την αποφεύγουν εκείνα που λυγίζουν. Κοίτα πως κυλάει το νερό, άλλοτε ήρεμα, όταν θέλει να ποτίσει γόνιμα εδάφη κι άλλοτε ορμητικά, όταν θέλει να διώξει τα σκουπίδια απ’ τη ροή του. Αφουγκράσου τους ήχους της ζωής, τα λόγια των ανθρώπων. Μέσα από μια λέξη μπορεί να ακούσεις να γυρίζει το κλειδί στη κλειδωνιά της εσωτερικής σου κάμαρας που κρύβει όλη την αρχαία γνώση που σε συνοδεύει από παλιά.
Παρατήρησε τι κρύβουν μέσα τους τα φαινόμενα που σε περιτυλίγουν. Γιατί εμφανίστηκαν; Γιατί τώρα; Γιατί σε σένα κι όχι στους άλλους; Γιατί στους άλλους κι όχι σε σένα; Μην απαντάς στις αναρωτήσεις σου, μείνε στη σιωπή κι η απάντηση θα έρθει να σε συναντήσει μόνη της, μέσα από μια ενόραση, από ένα όνειρο ή μια παρόρμηση να διαβάσεις ένα βιβλίο, όπως κάνεις τούτη την ώρα μ’ αυτό το άρθρο.
Η ενθύμηση εξασκείται και με την αναδρομή στα πεπραγμένα της ημέρας: Μια πρακτική που έδωσε ο Πυθαγόρας σους μαθητές του, κάθε βράδυ πριν πέσουν για ύπνο, να ανακαλούν τα γεγονότα καρέ-καρέ προς τα πίσω μέχρι να φτάσουν στο πρωινό , την ώρα που σηκώθηκαν από το κρεβάτι. Μπορεί να διακρίνει κάποιος μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία, τι συνέβη στη μέρα του, πως συμπεριφέρθηκε, πως αντέδρασε, αν ήταν παρών ή αν η συνείδηση του απουσίαζε κι η μνήμη δε μπορεί να ανακατασκευάσει τις εικόνες εκείνης της απουσίας, που όμως δε χάθηκαν, γιατί τίποτε δε χάνεται.
Θα γνωρίσεις ποιος είσαι καθώς εργάζεσαι με αυτή την πρακτική, αρκεί να μη πέσεις στη παγίδα να κρίνεις, ούτε εσένα ούτε τους άλλους. Απλά παρατήρησε τα περασμένα γεγονότα κι άφησε τη συνείδηση σου, να σου μιλήσει για κείνες τις δράσεις που χρήζουν επαναπροσδιορισμό. Οι τύψεις δεν είναι ένα άσχημο συναίσθημα, αλλά είναι η φωνή της συνείδησης κι είναι ευλογία γι αυτόν που την ακούει. Ωστόσο είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα η τύψη απ’ την ενοχή και δε πρέπει να πιαστείς στο δόκανο της τελευταίας, γιατί δε θα σου επιτρέψει να προχωρήσεις προς την αλήθεια. Θα μειώσεις την αυτοεκτίμηση σου και την αυτοπεποίθηση σου, αν γίνεις ενοχικός.
Δεν είσαι ένοχος, αλλά μπορεί να είσαι κατηγορούμενος, σε σένα εναπόκειται να αθωωθείς, αλλάζοντας μια εσφαλμένη στάση σου. Υπάρχει χρόνος, πάντα θα υπάρχει, γιατί η ζωή έχει απέραντη υπομονή και κατανόηση, αλλά ωστόσο δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, επειδή το δώρο της ζωής δε πρέπει να πάει χαμένο. Καθώς θα συνηθίζεις σ’ αυτό τον τρόπο άσκησης κάθε μέρα, θα είναι σαν να σκάβεις σε ένα αόρατο τούνελ του χρόνου, σαν να ανοίγεις μια χρονοδίνη, αργά και σταθερά, η οποία κάποια στιγμή θα σου επιτρέψει να αντικρίσεις την αρχετυπική μορφή σου.
Αν δεν εργάζεσαι με την ενθύμηση μέσα από τα παραπάνω κι αφήνεσαι ξεχασμένος στο νησί των λωτοφάγων, τότε θα έρθει η ίδια η ζωή να σε ταρακουνήσει. Ξέρω τι θα πεις: «η Ζωή είναι σκληρή κι άπονη» Αλλά πρέπει να θυμάσαι ότι μόνο αυτός που σ’ αγαπάει έχει δικαίωμα να είναι αυστηρός μαζί σου, κι η ζωή σ’ αγαπάει. Όπως αγαπάς κι εσύ τα παιδιά σου, αλλά ενίοτε δε θέλεις να φανερώσεις όλη σου την αγάπη για να μην αποκαλύψεις την αδυναμία σου σ’ αυτά. Όταν χρειάζεται να τα εκπαιδεύσεις, είσαι αυστηρός, κρύβεσαι πίσω από το φαινομενικά βλοσυρό σου βλέμμα, την άγρια κατσάδα, προσπαθώντας να τα συνετίσεις, αλλά μέσα σου πονάς, σκίζεται η καρδιά σου, όταν βλέπεις εκείνο το σκυφτό κλαμένο πρόσωπο τους, δεν επιτρέπεις όμως να κυλήσει το δάκρυ σου
Έτσι είναι κι η ζωή, φαινομενικά άδικη, άγαρμπη, αυστηρή ως Δασκάλα, αλλά σ’ αγαπάει, διαφορετικά δεν θα είχε λόγο να ασχοληθεί μαζί σου. Αν της ήσουν αδιάφορος , θα κυλούσε κι αυτή αδιάφορα, όπως ακριβώς τη ζεις κι εσύ συχνά πυκνά. Μη τα βάζεις λοιπόν με τη ζωή, για θυμήσου πόσο όμορφή είναι όταν την γλεντάς και θα δεις πόσο άδικος γίνεσαι μαζί της όταν εκείνη μοιάζει να σε γλεντάει. Μη γίνεσαι ένα κακομαθημένο παιδί , όταν παίζεις να ξέρεις και να χάνεις, να δέχεσαι τη ροή και να πηγαίνεις μαζί της.
Να δρας αλλά να μην αντί-δρας, να βαδίζεις και να μην σέρνεσαι, να είσαι ταπεινός, αλλά όχι ταπεινωμένος, υπερήφανος αλλά όχι επαρμένος. Θέλει ζύγια η ζωή όπως κι οι χαρταετοί για να ανυψωθούν. Αν χρειασθεί να μείνεις αδρανής, μείνε. Πολλές φορές η αδράνεια είναι η πιο θεάρεστη δράση: όταν δε σηκώνεις το λόγο σου ως αντίλογο σε μια ύβρη ή το χέρι σου για να χτυπήσεις εκείνον που σε περιγέλασε. Μπορεί αυτό να σου φαίνεται ως υποχώρηση, ως συμβιβασμό, αλλά δεν είναι, είναι μια μεγαλειώδης νίκη απέναντι στον κατώτερο σου εαυτό, γιατί ο πραγματικός αντίπαλος σου, είναι ο άλλος σου εαυτός. Ο ανταγωνιστής βρίσκεται μέσα σου, εσύ είσαι ο ανταγωνιστής σου, όλοι οι άλλοι έρχονται απλά για να στο θυμίσουν.
Γύρω απ’ την ενθύμηση σου έχει ανορθωθεί ένα τεράστιο τείχος που την έχει φυλακίσει, εσύ το έχτισες χρησιμοποιώντας για υλικά τις πεποιθήσεις σου. Αν θέλεις να ελευθερωθεί, πρέπει να το κατεδαφίσεις. Να μη λες: «Όχι δε γίνεται, δε μπορεί είναι αδύνατον», να λες: «Λες; Ποιος ξέρει; Ίσως, θα το ερευνήσω»
Ένα ακόμη εργαλείο ενθύμησης είναι η πίστη στον εαυτό σου, στο γεγονός ότι τίποτε δε γίνεται τυχαία, αλλά και στο γεγονός ότι κι εσύ δεν είσαι τυχαίος. Όλη η πλάση γύρω σου έστησε αυτό το υπέροχο σκηνικό για σένα, όχι μόνο για χατίρι σου, για κάθε ύπαρξη που αναζητά την εξέλιξη, αλλά εσύ είσαι επί γης η κορωνίδα. Αλλά επί του σύμπαντος δεν είσαι τίποτε, ένας κόκκος άμμου σε μια απέραντη παραλία είσαι, αν θέλεις να γίνεις κάτι, πρέπει να αδράξεις την ευκαιρία της ζωής, να εργασθείς με τον εαυτό σου και να ενθυμηθείς. Να ξεκολλήσεις από τις λάσπες και να ανυψωθείς.
Η μνήμη έχει μέσα της ένα ισχυρό μαγικό φίλτρο αλλά επειδή μπορεί ακόμη και να σκοτώσει, πολλοί άνθρωποι την απωθούν, σε ένα απόμακρο κι απρόσιτο αρχείο, ένα μέρος στο οποίο δεν έχουμε συνειδητά πρόσβαση.
Είναι ένα κρίσιμο σημείο αυτό, γιατί η ενθύμηση πετυχαίνει αυτή την επανασύνδεση. Δεν υπάρχει ύπαρξη δίχως συνείδηση. Υπάρχει απουσία συνειδήσεως, υπάρχει έλλειψη σύνδεσης με τη συνείδηση μας , αλλά ασυνείδητο ον δεν υπάρχει κι όταν λέω απουσία, δεν εννοώ έλλειψη, αλλά απόσυρση από το Τώρα. Τα πάντα έχουν συνείδηση, το θέμα είναι αν ζουν σε απόσταση απ’ αυτήν ή είναι ένα μ’ αυτήν, αν ζουν από ένστικτο ταυτισμένα με ένα ζωώδες σώμα, αν ζουν υπό της συνειδήσεως , δηλαδή υποσυνείδητα και σε ποιο βάθος, αν ζουν συνειδητά ή υπέρ συνειδητά.
Μη φοβάσαι τις μνήμες σου, επέτρεψε σ’ αυτές να αναδυθούν, γιατί μόνο τότε θα κατανοήσεις τι κρύβεις μέσα σου, τότε θα μάθεις ποιος είσαι και τι έργο έχεις να ολοκληρώσεις κι αυτό θα το πετύχεις με τη δράση σου μέσα σε τούτη τη ζωή, γι αυτό μη σπαταλάς αυτό το πολύτιμο δώρο. Αν δεν αφήσεις τις μνήμες σου ελεύθερες, συνειδητά, θα το πράξουν μόνες τους ύπουλα κι αθόρυβα αλλά για σένα θα συμβεί ασυνείδητα και τότε θα άγεσαι και θα φέρεσαι από κρυμμένους εαυτούς που ζουν στο σκοτάδι, γιατί οι μνήμες που ζουν στη λήθη, είναι θαμμένα κομμάτια του δικού μας εαυτού.
Η ενθύμηση έχει πολλά κλειδιά για να βγει απ τη φυλακή της, αλλά τα κρατάς εσύ. Εσύ είσαι ο δεσμοφύλακας της, ένας έκπτωτος κλειδοκράτορας που ζει βυθισμένος στη λήθη, μεθυσμένος κι εθισμένος στην ύλη.
Ένα από τα κλειδιά είναι η ευγνωμοσύνη. Νιώσε ευγνωμοσύνη για τα ψίχουλα που βρίσκονται μέσα στο πιάτο σου και το τραπέζι σου θα γεμίσει από πλούσια εδέσματα. Δες μέσα στο σκοτάδι το φως κι όλα γύρω σου θα λάμψουν. Το θέμα είναι αν βλέπεις την έλλειψη μέσα στην αφθονία ή την πρόνοια μέσα σε κάθε τι. Αν το ποτήρι σου είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο και παρόλο που η ποσότητα του νερού παραμένει ή ίδια, έχει σημασία πως το βλέπεις εσύ: με προοπτική την πλήρωση ή την εκκένωση, γιατί αυτό που βλέπεις αυτό νιώθεις, αυτό σκέφτεσαι, άρα αυτό είσαι. Όσο ορθώνεται μέσα σου η ευγνωμοσύνη τόσο χαμηλώνει το τείχος της λησμοσύνης, επειδή η ευγνωμοσύνη απελευθερώνει αγάπη και καταδεκτικότητα, εγκράτεια κι αυτάρκεια.
Ένα άλλο είναι η ταπεινότητα. Πριν ριχτείς στο στίβο της ζωής, κάθισε για λίγο στην άκρη και συλλογίσου. Στοχάσου για ποιο λόγο πας να αγωνιστείς και τι νόημα έχει για σένα αυτός ο αγώνας, Τι περιμένεις από το αποτέλεσμα; Απλά μια νίκη; Κι όμως οι ήττες κρύβουν μέσα τους ένα πολύτιμο έπαθλο, αυτές είναι που πεισμώνουν τον αθλητή. Είναι πιο εύκολο να αναρριχηθείς στη κορυφή παρά να κρατηθείς εκεί, γιατί το βάθρο της επιτυχίας είναι γλιστερό και πρώτα πέφτουν οι επαρμένοι κι οι εφησυχασμένοι. Ο πραγματικά υπερήφανος είναι ο ταπεινός, γι αυτό δε θα γίνει ποτέ επαίτης.
Ένα άλλο κλειδί είναι να πάψεις να φοβάσαι. Διώξε το φόβο γιατί μαζί με σένα κρύβεται κι η ενθύμηση σου. Μη φοβάσαι δε πρόκειται να πεθάνεις, τίποτε δε πεθαίνει. Ο φόβος σου, φοβάται περισσότερο από σένα. Φοβάται μη τυχόν και μεταμορφωθείς από ασχημόπαπο σε κύκνο, από σίδηρο σε χρυσό, από κάρβουνο σε διαμάντι κι από χορτάρι σε βότανο θεραπευτικό, από μια ενστικτώδη προσωπικότητα σε άνθρωπο κι από άνθρωπο σε άγγελο. Θέλει να σε κρατήσει χαμηλά για να μην είναι μόνος, επειδή ο φόβος ζει στη μοναξιά, όχι στη μοναχικότητα, στη μοναξιά, ζει στον γήινο σαρκικό έρωτα, όχι στην θεϊκή Αγάπη, ζει στην θλίψη, όχι στην Ευδαιμονία. Ζει στην έλλειψη , όχι στην αφθονία, στη προσκόλληση και το εθισμό κι όχι στη αποταύτιση και την αποστασιοποίηση. Ο φόβος ζει στην άγνοια και στο απωθημένο όλων των αναμνήσεων σου, όχι στην ενθύμηση και τη γνώση.
Για να θυμηθείς πρέπει πρώτα να ξεχάσεις! Να ξεχάσεις αυτό που νομίζεις ότι είσαι για να ενθυμηθείς αυτό που πραγματικά είσαι! Όλα αυτά που διάβασες είναι απλά θεωρία, ένα μικρό μέρος αυτής κι ένας τόνος θεωρίας ισοδυναμεί με ένα γραμμάριο δράσης. Εγώ σου αφηγήθηκα μια ιστορία αλλά ο ήρωας της θα γίνεις Εσύ! Μη ρωτάς: Πως; Να ρωτάς με λαχτάρα: Πότε; Αλλά μη ρωτάς ούτε το πότε, γιατί δεν υπάρχει άλλος χρόνος εκτός απ’ το: Τώρα! Άδραξε την ευκαιρία της ζωής, Τώρα, για να ενθυμηθείς και τότε όλα τ’ αληθινά άχρηστα θα τα ξεχάσεις.
- Δύσκολες καταστάσεις στη ζωή: Τελικά είναι προβλήματα ή λύσεις; - 10 Νοεμβρίου 2022
- Η καθημερινότητα ως προβολή του «αόρατου κόσμου» - 31 Ιανουαρίου 2022
- Η ψυχολογία της καθημερινότητας: Επιθυμίες και διαπροσωπικές σχέσεις - 13 Νοεμβρίου 2021
