Το δέντρο της ευγνωμοσύνης
Του Κωνσταντίνου Σμιξιώτη
Advertisment
Είμαι βέβαιος ότι οι περισσότεροι από εμάς θα έχουν έναν λόγο, άλλοι περισσότερους, να θυμώσουν ή να λυπηθούν για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Αυτό δεν είναι κάτι αξιοπερίεργο, ούτε συμβαίνει για πρώτη φορά, απλά η σκέψη όλων μας έχει εστιάσει, τώρα, σ’ αυτή τη πλευρά της ζωής και το φαινόμενο έχει διογκωθεί στα μάτια μας. Κάποτε ο κουρνιαχτός της χαράς δεν επέτρεπε να γίνουν ορατά κάποια λάθη. Τώρα όλα τα αρνητικά μεγεθύνονται. Αν σήμερα ζούσε ο Adler θα το συσχέτιζε εύκολα με την παράδοξη πρόθεση που χρησιμοποιούσε ως τεχνική θεραπείας, αλλά εμείς θα πάμε ένα βήμα πιο πέρα από τις θεωρίες της ψυχολογίας, θα μιλήσουμε απλά και πρακτικά.
Διαβάστε επίσης από τον Κωνσταντίνο Σμιξιώτη
Μάθε γιατί δεν ζεις τη ζωή που θέλεις να ζεις
Advertisment
Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την πραγματική Αλήθεια;
Φανταστείτε για λίγο τη ζωή πάνω σε ένα δίπολο, στη μέση βασιλεύει η ψυχική ηρεμία, η εσωτερική γαλήνη. Στη μια άκρη η βαθιά κατάθλιψη και στην αντίπερα όχθη η ξέφρενη χαρά. Είναι γεγονός ότι στα άκρα, όποιο κι αν είναι το πρόσημο, υπάρχει η άβυσσος και παρόλο που κάποιος θα θεωρήσει ότι είναι αποδεκτό να βυθιστεί στο χάος της χαράς, τα πράγματα δεν είναι εντελώς ακίνδυνα.
Ας επιστρέψουμε πάλι στην εικόνα του δίπολου κι ας δούμε νοερά έναν άνθρωπο που για κάποιο λόγο έφυγε από το κέντρο και πέρασε στη περιοχή της λύπης, καθώς πλέει σε κείνα τα σκοτεινά νερά ολοένα και βυθίζεται ανήμπορος να επιπλεύσει, παραιτημένος αφήνεται να βουλιάξει προς το βυθό. Πολύ πριν φτάσει να γίνει τόσο θλιβερό το μονοπάτι του, κάτι στάθηκε ως αφορμή και του λύγισε τα γόνατα, κάτι στο οποίο εκείνος είχε προσδώσει μεγάλη αξία και για κάποιο λόγο χάθηκε, κι αυτό του τσάκισε τα φτερά. Τώρα το έδαφος κάτω από τα πόδια του έγινε μια κινούμενη άμμος και τον κρατάει σφιχτά μέσα της. Κάθε κίνηση τον βουλιάζει ακόμη περισσότερο, κάθε του σκέψη είναι ένα ακόμη βαρίδιο πάνω στο ασήκωτο φορτίο που του βαραίνει τους ώμους.
Στην άλλη πλευρά ο άνθρωπος πλέει σε πελάγη ευτυχίας, απογειώνεται , βιώνει το κρεσέντο των πιο όμορφων συναισθημάτων του. Η παγίδα σε τούτη τη πλευρά είναι πιο επικίνδυνη, γιατί αν στην άλλη είναι οφθαλμοφανής, σε τούτα τα μέρη φοράει τον μανδύα του χαμόγελου. Εδώ αν η ευτυχία είναι καμωμένη από μια σαπουνόφουσκα, δε θα αργήσει να σκάσει αλλά σε τούτη τη πλευρά συνήθως συμβαίνουν τα πιο τρανταχτά γεγονότα. Αρκεί μια και μόνο στιγμή για να ξαποστείλει τον άνθρωπο στην άλλη πλευρά, στην όχθη του σκότους. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητο να γίνει, κι είναι απευκταίο, πλην όμως όπου βασιλεύει η κούφια υπερβολή καραδοκεί ο νόμος της αρμονίας.
Φυσικά όλα αυτά δεν αφορούν το σύνολο και το κείμενο αυτό δεν απευθύνεται στους δυνατούς, που είναι ικανοί να σταθούν στα πόδια τους ανά πάσα στιγμή, αλλά στους άλλους, σ’ αυτούς που εργάζονται για να γίνουν οι άνθρωποι που θα αντέχουν σε όλα έχοντας διευρύνει την επίγνωση τους κι η συνειδητότητα τους πλέον θα φωτίζει τον δρόμο τους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι, όταν βαδίζουν στο μονοπάτι της χαράς δεν αρκούνται στο γλυκό πουλί που κελαηδεί αμέριμνο πάνω σε ένα κλαδί. Δεν τους φτάνει να γεύονται τον όμορφο ήχο απ το τραγούδι τους, προσπαθούν να το κάνουν δικό τους, να το φυλακίσουν σε ένα κλουβί για να μείνει για πάντα κοντά τους. Αυτή είναι μια παγίδα της χαρούμενης πλευράς. Η απληστία, η ακόρεστη δίψα για απόλαυση που επιχειρεί να μονοπωλήσει τη χαρά. Αν όμως ξαφνικά η χαρά στερέψει η γη ανοίγει κάτω από τα πόδια τους και τότε αντί να επιστρέψουν στο κέντρο του δίπολου, ρίχνονται με μιας στα μαύρα νερά της θλίψης.
Και στις δυο όμως περιπτώσεις για να συμβεί αυτό το γεγονός της πτώσης, προϋποθέτει μια άλλη απουσία, την έλλειψη της ευγνωμοσύνης, διότι αν οι άνθρωποι είχαν από κάπου να πιαστούν τότε θα παραμένανε όρθιοι σε κάθε μεγάλη ταραχή, σε κάθε απώλεια που θα τους έκλεβε τη χαρά. Αυτά τα «κλαδιά» που θα μας σώσουν από την πτώση στην άβυσσο της θλίψης είναι τα κλαδιά του δένδρου της ευγνωμοσύνης, που πρέπει να φυτέψουμε ακριβώς στο κέντρο τους δίπολου, στη γη της ευδαιμονίας και της γαλήνης. Πως όμως μπορεί να συμβεί αυτό;
Είναι απλό, και πολλές φορές επειδή κάτι είναι απλό το παραβλέπουμε, έχουμε μάθει να εντυπωσιαζόμαστε από πολύκροτα γεγονότα και να εστιάζουμε όλη τη προσοχή μας σ’ αυτά. Το μυστικό στο « πολύ» όμως είναι το «λίγο», γιατί το λίγο δεν χάνει ποτέ τη γεύση του, ενώ το πολύ κάποτε θα μας κουράσει, ίσως και να χάσει τη γεύση του, ακόμη κι αν βρίσκεται ση πλευρά της χαράς. Η ψυχή λαχανιασμένη από την διασκέδαση θα γυρέψει να ξαποστάσει και τότε το δένδρο της ευγνωμοσύνης θα φανεί ωφέλιμο γιατί αν δεν υπάρξει αυτό η μετάπτωση θα μας πάει στην «άλλη» πλευρά.
Όταν το χαρούμενο ξαφνικά τελειώσει, είναι ωφέλιμο να σκεφτούμε: Ήταν όμορφο όσο κράτησε, είμαι ευλογημένος/η, τώρα κάτι εξίσου όμορφο θα έρθει στη θέση αυτού που ο κύκλος του έκλεισε».
Υπάρχει ένα μυστικό αιωνιότητας, που μπορεί να κρατάει ένα κύκλο σε συνεχή τροχιά και ποτέ να μη χαθεί, φανταστείτε τον ζογκλέρ που ισορροπεί πιάτα πάνω σε ξύλινους ράβδους, κάθε φορά που ένα πιατάκι πάει να πέσει, του δίνει νέα ώθηση για να συνεχίσει τον κύκλο του. Κρατήστε στο νου σας τη φράση «νέα ώθηση», κρατήστε επίσης τις λέξεις «ενδιαφέρον» κι «αλλαγή»- εδώ η αλλαγή έχει την έννοια της μετουσίωσης- θα σας φανούν πολύτιμα αν στοχαστείτε στο νόημα και την χρησιμότητα τους. Αλλά επειδή η «αιωνιότητα» είναι ένα θέμα που θα μας απασχολήσει σε επόμενα κείμενα, κλείνουμε εδώ την παρένθεση κι επανερχόμαστε στο ζητούμενο.
Όπως ο άνθρωπος της χαράς θα έβρισκε έναν δροσερό τόπο να ξεκουραστεί, μια όαση μέσα στη καυτή έρημο, μόλις η ευφορία των συναισθημάτων του ξεφούσκωνε, έτσι κι ο άνθρωπος της θλίψης ή δε θα έπεφτε σε μαρασμό είτε θα είχε πιαστεί γερά από τα κλαδιά του δένδρου της ευγνωμοσύνης και θα παρέμενε στη γη της ευδαιμονίας. Το κρίσιμο σημείο λοιπόν, είναι να φυτέψουμε στη ζωή μας αυτό το δένδρο.
Πριν απ όλα είναι απαραίτητο να καθίσουμε και να αναλογιστούμε με τι είμαστε προικισμένοι, ποια είναι τα δικά μας προικιά σε τούτη τη ζωή. Όλοι έχουμε, αλλά ενίοτε τα παρατήσαμε κρυμμένα στο ντουλάπι της νιότης. Τώρα είναι η ώρα να τα βγάλουμε και να τα εναποθέσουμε στη σειρά. Να δούμε που και πως το καθένα θα μας φανεί χρήσιμο. Αυτά μπορεί ένα είναι ένα ταλέντο, κάποιος σύντροφος, οι φίλοι μας, οι γονείς μας και πολλά ακόμη, αλλά κυρίως θα εστιάσουμε μέσα μας, στα δικά μας δώρα. . Είναι η ώρα να επενδύσουμε σε όσα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μας δόθηκε, τίποτε δε βρίσκεται μέσα μας ή δίπλα μας τυχαία. Αυτός είναι ο σπόρος του δένδρου που θα γίνει κάποτε κορμός Κατόπιν πρέπει να αρχίσουμε να τον φροντίζουμε.
Κάθε μέρα πρέπει να εναποθέτουμε μια , έστω ελάχιστη, σκέψη για να θρέφουμε τις ρίζες του. Μια σκέψη ευγνωμοσύνης για ό,τι μας έχει δοθεί. Κάθε πρωί καθώς σηκωνόμαστε απ το κρεβάτι μπορούμε να το ποτίσουμε λέγοντας νοερά ή φωναχτά, δεν έχει σημασία : Σ’ ευχαριστώ που είμαι καλά κι όλα γύρω μου είναι υπέροχα, σε παρακαλώ, ευλόγησε τη μέρα μου. Μπορείτε, επίσης, να φέρετε στο μυαλό το χαμόγελο του παιδιού σας που είναι καλά, την υγεία σας, ένα όμορφο λουλούδι, ένα ζωάκι που αγαπάτε, κάθε τι απλό που συντροφεύει την ζωή σας, για αρχή όσο πιο μικρό κι απλό τόσο πιο εύκολα θα το κάνετε και τόσο πιο γόνιμα θα θρέψετε τις ρίζες του. Μη ξεχνάτε: Η μεγάλη δόση μπορεί να το κάψει. Ουκ εν τω πολλώ τω ευ, ακόμη και για το λίπασμα της ευγνωμοσύνης. Ο λόγος θα συζητηθεί κάποια άλλη στιγμή.
Γνωρίζω πως πολλοί από σας μπορεί να σκεφτείτε ότι κάτι από τα παραπάνω δε το έχετε, το έχετε χάσει, αλλά μη πέσετε σ΄αυτή τη παγίδα, είναι επείγον, να την προσπεράσετε και να παραμείνετε σταθεροί σ’ αυτό που έχετε, αυτό που σας κρατάει τώρα συντροφιά είναι για σας ένας φύλακας άγγελος, μη το αγνοείτε επειδή η σκέψη θέλει να επιστρέψει εκεί που ζει η απώλεια.
Γνωρίζω ότι πολλές φορές θα είναι σκληρό, επώδυνο και δύσκολο, αλλά αν το επαναλαμβάνετε με πίστη καθημερινά, το δένδρο της ευγνωμοσύνης θα ριζώσει, θα μεγαλώσει και θα θεριέψει και τότε οι καρποί που θα σας προσφέρει θα είναι απίστευτα ηδονικοί. Να έχετε εμπιστοσύνη, γιατί τίποτε δε χάνεται, επιστρέφει για λίγο στη πηγή του, ενδύεται ένα νέο φόρεμα κι επανέρχεται πάλι στη ζωή σας , σαν ένας καρπός του δένδρου της ευγνωμοσύνης. Αρκεί αν έχετε φτιάξει μια φωλιά γι αυτό, μια ζεστή θέση στη καρδιά σας γεμάτη αγάπη κι ευγνωμοσύνη, ειδάλλως που να έρθει και γιατί.
Ό,τι ευλογείτε θα επιστρέφει πάλι σε σας, το ίδιο με μια άλλη μορφή, αρκεί να υπάρχει το δένδρο που θα το μετουσιώσει σε καρπό του για να τον δρέψετε. Οι σκέψεις σας πρέπει να γίνουν αδράχτια και να απλωθούν πάνω στα κλαδιά του, και τότε ποτέ δε θα πέσετε, ούτε από χαρά ούτε από θλίψη. Θα ταλαντεύεστε, θα δοκιμάζεστε, θα πέφτετε, αλλά θα έχετε πάντα τη δύναμη να σηκώνεστε και να έλκεστε από το δένδρο της ευγνωμοσύνης που τώρα στέκεται πανώριο στη γη της ευδαιμονίας και σας προσφέρει τα δώρα του, τα δικά σας πράγματα που κάποτε το πότισαν και το έθρεψαν, αλλά με μια νέα αξία, την αληθινή τους αξία.
Στο τέλος όλα αυτά γίνονται γνώση και σοφία, ενόσω εσείς συνεχίζετε ακατάπαυστα κι ακούραστα να το φροντίζετε. Μια απλή σκέψη καθημερινά, κι εκείνο θα σας το ανταποδώσει.
Τώρα ίσως δεν είστε σε θέση να φανταστείτε τι έργο επιτελείτε με αυτή την συνεχή πρακτική, αλλά όταν έρθει η στιγμή που θα δείτε τα κλαδιά του δένδρου φορτωμένα γλυκά φρούτα, θα ριγήσετε από συγκίνηση. Όταν μπορέσετε και δείτε πίσω από τις μορφές, κάποτε, θα γνωρίζετε πώς ότι χάθηκε , επέστρεψε με μια άλλη υλική ενδυμασία κι αυτό θα το οφείλετε στο δένδρο της ευγνωμοσύνης, γιατί αποκτήσατε το δικαίωμα να λάβετε, πετύχατε στη δοκιμασία της προσωρινής απώλειας, σταθήκατε στο ύψος του κέντρου, πάνω στο δίπολο της ζωής, εκεί που βασιλεύει η εσωτερική γαλήνη. Τότε όταν λάβετε, δε θα χαρείτε, θα δακρύσετε από ευγνωμοσύνη.
Μη λησμονάτε το δέντρο της ευγνωμοσύνης, οι ρίζες του πρέπει να απλώσουν σε όλη τη γη, να συναντήσουν τα δένδρα των συνοδοιπόρων μας και να γίνει ο πλανήτης ξανά, ο κήπος της εδέμ, γεμάτος από δένδρα της ευγνωμοσύνης, δένδρα της γνώσης που κάποτε ο καρπός του φαγώθηκε άπληστα και δίχως σοφία.
- Δύσκολες καταστάσεις στη ζωή: Τελικά είναι προβλήματα ή λύσεις; - 10 Νοεμβρίου 2022
- Η καθημερινότητα ως προβολή του «αόρατου κόσμου» - 31 Ιανουαρίου 2022
- Η ψυχολογία της καθημερινότητας: Επιθυμίες και διαπροσωπικές σχέσεις - 13 Νοεμβρίου 2021
