Η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων, όπως την ξέρουμε από τις διάφορες πηγές, στηριζόταν κατά βάση στο ψωμί, στα δημητριακά, στα όσπρια και στα λαχανικά, ενώ το ψάρι και το κρέας ήταν μεν βασικά αλλά περιστασιακά. Τα έτρωγαν κυρίως σε γιορτές και επετείους.
Σημαντικό ρόλο έπαιζαν επίσης το τυρί, το μέλι και τα φρούτα. Από την κλασική εποχή θεμελιώθηκε αυτό που ως σήμερα ονομάζουμε «μεσογειακή διατροφή» ή «μεσογειακή δίαιτα», που, βέβαια, συμπληρώθηκε και προσαρμόστηκε και στα δεδομένα των αιώνων που ήρθαν στη συνέχεια.
Advertisment
Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι αγαπούσαν πολύ το μέλι. Το θεωρούσαν όχι συμπλήρωμα αλλά ουσιαστικό στοιχείο διατροφής. Η ελληνική μυθολογία είναι γεμάτη από αναφορές στο μέλι και στην αμβροσία, που ήταν κατά βάση ένα μείγμα από γάλα και μέλι. Άλλωστε, το γάλα και το μέλι συνδυάζονταν με την ευζωία και τη μακροζωία.
Διαβάστε επίσης
Μέλισσες, τα πιο πολύτιμα πλάσματα του πλανήτη μας
Advertisment
Γιατί κρυσταλλώνει το μέλι; Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Το ανεπεξέργαστο μέλι διαθέτει ζωντανά βακτήρια με αντιμικροβιακή δράση
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η μελισσοκομία διδάχτηκε στους ανθρώπους από τη Μάκρη, κόρη του Αρισταίου, η οποία μεγάλωσε το Διόνυσο τρέφοντάς τον με μέλι. Παραμάνες του μικρού Δία, όταν αυτός κρυβόταν στο Ιδαίον Άντρον από το θηριώδη πατέρα του, τον Κρόνο, ήταν οι μέλισσες. Τον μεγάλωσαν με μέλι φυσικά και με το γάλα της κατσίκας Αμάλθειας. Σύμφωνα με τον Όμηρο, η ροδοδάκτυλος Ηώς έτρεφε τους ήρωες με αμβροσία για να τους κρατά ακμαίους. Η Λητώ, δεν θήλασε το γιο της, το θεό Απόλλωνα, οπότε αναγκάστηκε η Θέτις να του προσφέρει αμβροσία για πολλά χρόνια.
Ο μάντης Ίαμος, εγκαταλειμμένος από τη μητέρα του σε μία σπηλιά του Αλφειού, μεγάλωσε από δύο φίδια που του έφερναν καθημερινά μέλι. Η Άρτεμις, θεά του δάσους, της φύσης και του κυνηγιού, διέταζε κάθε άνοιξη τις μέλισσες να αρχίσουν να βουίζουν, για να δείξουν το ξαναζωντάνεμα της φύσης. Και, το καταπληκτικότερο, οι Μούσες έστειλαν μέλισσες για να φτιάξουν τις κερήθρες τους στα χείλη του Πινδάρου, για να έχει «ηδυσμένο» ποιητικό λόγο.
Επίσης, οι παιδαγωγοί της Σπάρτης αποσυρόντουσαν για έναν ολόκληρο μήνα με τους εφήβους που ετοιμαζόντουσαν να ονομαστούν πολίτες στρατιώτες στις πλαγιές του Ταΰγετου, όπου έκαναν συνεχείς ασκήσεις και τρεφόντουσαν αποκλειστικά με μέλι. Από εκεί βγήκε ο περίφημος «μήνας του μέλιτος».
Ο Όμηρος έγραψε τα έπη του στις πηγές του ποταμού Μέλη, ενώ οι ιέρειες της Δήμητρας, της θεάς που φρόντιζε για την τροφοδοσία του ανθρώπινου γένους, ονομαζόντουσαν μέλισσες. Η ανάγνωση της Γραμμικής β’ της Κνωσού μας αποκάλυψε ότι οι προσφορές στους θεούς ονομαζόντουσαν «πλακούντες» ή «πέλανοι» και ήταν λατρευτικοί άρτοι παρασκευασμένοι από αλεύρι, λάδι, γάλα, τυρί, αυγά, ξηρούς καρπούς και μέλι.
Όσο για τον Ηρακλή, όταν ήθελε να περάσει στον Άδη, δωροδόκησε τον Κέρβερο, το φρικτό τέρας που φύλαγε την είσοδο, με τι νομίζετε; Με ένα κομμάτι μελόπιτα. Φυσικό γλύκισμα, που ως και τα τέρατα ημερεύει.
Μια σταγόνα ιστορία Δημήτρη Καμπουράκη εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
