Ποιος είσαι πραγματικά; Το παζλ της προσωπικότητας
Τι σε κάνει να είσαι εσύ; Στους ψυχολόγους αρέσει να μιλάνε για τα γνωρίσματά μας, ή για τα ορισμένα χαρακτηριστικά μας που μας κάνουν αυτό που είμαστε. Αλλά ο Μπράιαν Λιτλ ενδιαφέρεται περισσότερο για εκείνες τις στιγμές που ξεπερνάμε αυτά τα γνωρίσματα – μερικές φορές επειδή το απαιτεί η κουλτούρα μας, άλλες επειδή εμείς το απαιτούμε από τους εαυτούς μας. Ακολουθήστε τον Λιτλ καθώς αναλύει τις αναπάντεχες διαφορές ανάμεσα στους εσωστρεφείς και τους εξωστρεφείς και εξηγεί γιατί η προσωπικότητά σας μπορεί να είναι πιο ελαστική απ’ όσο νομίζετε.
Advertisment
Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία παρακάτω
Τι ενδιαφέρουσα ομάδα ατόμων που είστε για έναν ψυχολόγο.
0:17
(Γέλια)
0:19
Τις τελευταίες μέρες είχα την ευκαιρία να ακούσω κάποιες από τις συζητήσεις σας και να σας δω να αλληλεπιδράτε. Και ήδη νομίζω ότι είναι δίκαιο να πω ότι υπάρχουν 47 άτομα σε αυτό το κοινό αυτή τη στιγμή, που εμφανίζουν τα ψυχολογικά συμπτώματα για τα οποία θα ήθελα να μιλήσω σήμερα.
0:42
(Γέλια)
0:43
Και πιστεύω ότι θα θέλατε να μάθετε ποιοι είστε.
0:46
(Γέλια)
0:48
Αλλά αντί να σας δείχνω -κάτι που θα ήταν ανώφελο και αδιάκριτο- σκέφτηκα να σας πω μερικά γεγονότα και ιστορίες, στις οποίες μπορεί να αναγνωρίσετε τον εαυτό σας.
1:01
Είμαι στον χώρο της έρευνας, γνωστό ως ψυχολογία της προσωπικότητας, που είναι μέρος μιας μεγαλύτερης επιστήμης της προσωπικότητας που καλύπτει όλο το φάσμα από τους νευρώνες έως και τις αφηγήσεις. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε με τον δικό μας τρόπο, είναι να κατανοήσουμε πώς ο καθένας μας -ο καθένας σας- είναι, με κάποιο τρόπο, όπως όλοι οι άνθρωποι, όπως κάποιοι άλλοι και όπως κανένας άλλος.
1:33
Τώρα, μπορεί να λέτε ήδη στον εαυτό σας «Δεν είμαι ενδιαφέρων. Είμαι ο 46ος πιο βαρετός άνθρωπος στο Δυτικό Ημισφαίριο». Ή μπορεί να πείτε για τον εαυτό σας, «Είμαι ενδιαφέρων, ακόμα κι αν θεωρούμαι από την πλειοψηφία ως ένα τρομερό, βροντερό ζωντόβολο».
1:56
(Γέλια)
1:57
Επειδή όμως διαγιγνώσκετε τον εαυτό σας ως ανιαρό και με έμφυτη «βλακεία», αυτό με κάνει, ως ψυχολόγο, να ενθουσιάζομαι τόσο μαζί σας. Οπότε αφήστε με να εξηγήσω γιατί συμβαίνει αυτό.
2:11
Μία από τις πιο σημαντικές προσεγγίσεις στην επιστήμη της προσωπικότητας είναι η ψυχολογία γνωρισμάτων και σας εντοπίζει μέσα σε πέντε διαστάσεις που μοιράζονται φυσιολογικά, περιγράφοντας τις παγκόσμιες όψεις των διαφορών μεταξύ των ανθρώπων. Τα αρχικά τους στα αγγλικά φτιάχνουν το ακρωνύμιο OCEAN. Δηλαδή, «ανοιχτός σε εμπειρίες», σε αντίθεση με κάποιους πιο κλειστούς χαρακτήρες. «Ευσυνείδητος», σε αντίθεση με εκείνους με μια πιο αδιάφορη προσέγγιση. «Εξωστρεφής», σε αντίθεση με πιο εσωστρεφείς. «Προσηνής», σε αντίθεση με εκείνους που οπωσδήποτε δεν είναι προσηνείς. Και τέλος, «νευρωτικός», σε αντίθεση με τους έχοντες σώας τας φρένας τους.
3:03
Όλες αυτές οι διαστάσεις έχουν επιπτώσεις στην ευημερία μας, και στην εξέλιξη της ζωής μας. Κι έτσι ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι η δεκτικότητα και η ευσυνειδησία είναι δείκτες μιας επιτυχημένης ζωής, αλλά τα δεκτικά άτομα γίνονται επιτυχημένα με το να είναι τολμηρά και, μερικές φορές, ιδιόμορφα. Τα ευσυνείδητα άτομα το πετυχαίνουν με το να προσκολλώνται στις προθεσμίες, με το να επιμένουν αλλά και με το να έχουν πάθος. Η εξωστρέφεια και η προσήνεια είναι ευεργετικές για να δουλεύεις καλά με άλλους. Τους εξωστρεφείς, για παράδειγμα, τους βρίσκω ενδιαφέροντες. Στις τάξεις μου, μερικές φορές τους δίνω ένα βασικό γεγονός που μπορεί να είναι αποκαλυπτικό για την προσωπικότητά τους: τους λέω ότι είναι πρακτικά αδύνατον για τους ενήλικες να γλύψουν την εξωτερική πλευρά του αγκώνα τους.
4:00
(Γέλια)
4:01
Το γνωρίζατε αυτό; Ήδη κάποιοι από εσάς προσπαθήσατε να γλύψετε τον αγκώνα σας. Αλλά οι εξωστρεφείς ανάμεσά σας είναι μάλλον εκείνοι που όχι μόνο έχουν προσπαθήσει, αλλά έχουν γλύψει επιτυχώς τον αγκώνα του ατόμου που κάθεται δίπλα τους.
4:17
(Γέλια)
4:18
Αυτοί είναι οι εξωστρεφείς.
4:20
Αφήστε με να αναλύσω την εξωστρέφεια λίγο παραπάνω, επειδή είναι σημαντική και ενδιαφέρουσα και μας βοηθάει να κατανοήσουμε αυτό που ονομάζω «οι τρεις φύσεις» μας. Αρχικά, η βιογενής μας φύση – η νευροφυσιολογία μας. Δεύτερον, η κοινωνιογενής ή δεύτερη φύση μας, που σχετίζεται με τις πολιτισμικές και κοινωνικές όψεις της ζωής μας. Και τρίτον, τι κάνει τον καθέναν από εσάς ιδιόμορφο, αυτό που ονομάζω «ιδιογενής» φύση.
4:52
Ας σας εξηγήσω. Ένα χαρακτηριστικό των εξωστρεφών είναι ότι χρειάζονται διέγερση. Κι αυτή η διέγερση επιτυγχάνεται αν βρουν κάτι συναρπαστικό: δυνατός θόρυβος, πάρτυ, και κοινωνικές εκδηλώσεις εδώ στο TED – βλέπετε τους εξωστρεφείς να σχηματίζουν ένα μαγνητικό πυρήνα. Συγκεντρώνονται όλοι μαζί. Και σας έχω δει. Οι εσωστρεφείς είναι πιο πιθανόν να κάθονται σε ήσυχα μέρη επάνω στον δεύτερο όροφο, όπου μπορούν να μειώσουν τη διέγερση και μπορεί να παρερμηνευθούν ως αντικοινωνικοί, αλλά δεν είναι απαραίτητο ότι είναι. Μπορεί απλώς να συνειδητοποιείτε ότι αποδίδετε καλύτερα όταν έχετε την ευκαιρία να μειώσετε αυτό το επίπεδο διέγερσης.
5:41
Μερικές φορές είναι εσωτερική διέγερση από το σώμα σας. Η καφεΐνη για παράδειγμα βοηθά πιο πολύ τους εξωστρεφείς παρά τους εσωστρεφείς. Όταν οι εξωστρεφείς έρχονται στο γραφείο στις 9 το πρωί και λένε, «Πραγματικά έχω ανάγκη έναν καφέ,» δεν αστειεύονται, το χρειάζονται πραγματικά. Οι εσωστρεφείς δεν αποδίδουν καλά, ειδικά αν οι εργασίες που έχουν αναλάβει, -κι ας έχουν πιεί λίγο καφέ- αν αυτές οι εργασίες επισπευσθούν, κι αν είναι ποσοτικές, οι εσωστρεφείς ίσως δώσουν την εντύπωση ότι δεν είναι ιδιαίτερα ποσοτικοί. Αλλά απλώς παρερμηνεύονται.
6:18
Οπότε εδώ έρχονται οι συνέπειες που έχουν πολύ ενδιαφέρον: δεν είμαστε πάντα αυτό που δείχνουμε, κι αυτό με οδηγεί στο επόμενο θέμα μου. Πρέπει να πω, πριν αναφερθώ σε αυτό, κάτι για την ερωτική πράξη, αν και μπορεί να μην έχω χρόνο. Κι έτσι, αν θα θέλατε να – θα θέλατε; Εντάξει.
6:39
(Γέλια)
6:40
Έχουν γίνει μελέτες για τη συχνότητα με την οποία ο καθένας επιδίδεται στη συζυγική πράξη, όπως έχει αναλυθεί σε άντρες, γυναίκες, εσωστρεφείς, εξωστρεφείς. Επομένως, σας ρωτάω: Πόσες φορές ανά λεπτό -συγγνώμη, αυτό πάει για αρουραίους-
6:58
(Γέλια)
7:01
Πόσες φορές ανά μήνα επιδίδονται στην πράξη οι εσωστρεφείς άντρες; 3,0 φορές. Οι εξωστρεφείς; Περισσότερο ή λιγότερο; Ναι, περισσότερο. 5,5 φορές – σχεδόν το διπλάσιο. Οι εσωστρεφείς γυναίκες: 3,1. Οι εξωστρεφείς γυναίκες; Ειλικρινά, μιλώντας ως εσωστρεφής άνδρας, κάτι που θα εξηγήσω μετά, είναι ηρωίδες. 7,5. Καλύπτουν όχι μόνο όλους τους εξωστρεφείς άνδρες αλλά διαλέγουν και κάποιους εσωστρεφείς.
7:39
(Γέλια)
7:41
(Χειροκρότημα)
7:47
Επικοινωνούμε διαφορετικά, οι εξωστρεφείς και εσωστρεφείς. Οι εξωστρεφείς αλληλεπιδρώντας θέλουν πολλές κοινωνικές συναντήσεις με έμφαση στην εγγύτητα. Θέλουν να στέκονται κοντά για μια άνετη επικοινωνία. Θέλουν να έχουν οπτική επαφή, ή ένα κοινό βλέμμα. Ανακαλύψαμε σε μια έρευνα ότι χρησιμοποιούν πολλά υποκοριστικά όταν γνωρίζουν κάποιον. Οπότε όταν ένας εξωστρεφής γνωρίζει κάποιον Τσαρλς, γρήγορα γίνεται «Τσάρλι» και μετά «Τσακ», και μετά «γλυκέ μου, Τσακλς».
8:20
(Γέλια)
8:22
Ενώ για τους εσωστρεφείς, παραμένει «Τσαρλς» μέχρι να του δοθεί η άδεια για περισσότερη οικειότητα από το άτομο στο οποίο απευθύνεται. Μιλάμε διαφορετικά. Οι εξωστρεφείς προτιμούν ξεκάθαρη, συγκεκριμένη, απλή γλώσσα. Οι εσωστρεφείς προτιμούν – και πρέπει ξανά να σας πω ότι είμαι τόσο ακραίος εσωστρεφής όσο δε φαντάζεστε – μιλάμε διαφορετικά. Προτιμάμε διακειμενικά περίπλοκες, ενδεχόμενες, προτάσεις με ύπουλες λέξεις –
9:01
(Γέλια)
9:02
Στο περίπου.
9:04
(Γέλια)
9:05
Όπως ήταν.
9:07
(Γέλια)
9:08
Χωρίς να θέλω να δώσω πολλή έμφαση – κάτι τέτοιο.
9:12
Όταν μιλάμε, μερικές φορές μιλάμε για άλλα θέματα. Είχα μια σύμβαση παροχής συμβουλών μαζί με ένα συνάδελφο που είναι τελείως διαφορετικός από εμένα. Πρώτον, τον λένε Τομ. Εμένα δε με λένε έτσι.
9:26
(Γέλια)
9:28
Δεύτερον, το ύψος του είναι 1,95. Έχω μια τάση να μην είμαι τόσο ψηλός.
9:31
(Γέλια)
9:33
Και τρίτον, είναι το πιο εξωστρεφές άτομο που θα μπορούσατε να βρείτε. Είμαι πολύ εσωστρεφής. Παραφορτώνω τόσο τον εαυτό μου, που δεν μπορώ να πιω μια κούπα καφέ μετά τις 3 το απόγευμα και να περιμένω ότι θα κοιμηθώ το βράδυ.
9:49
Υποστηρίζαμε για αυτό το έργο έναν τύπο που λεγόταν Μάικλ. Κι ο Μάικλ κόντεψε σχεδόν να καταστρέψει όλο το έργο. Οπότε αυτός που τον υποστήριζε, ρώτησε εμένα και τον Τομ, «Τι γνώμη έχετε για τον Μάικλ;» Θα σας πω σε ένα λεπτό τι είπε ο Τομ. Μίλησε με κλασικό εξωστρεφή τρόπο. Και να τι άκουσαν τα εξωστρεφή αυτιά από όσα είπα, που είναι σχεδόν ακριβή. Είπα: «Λοιπόν, ο Μάικλ όντως έχει μια τάση κατά καιρούς να συμπεριφέρεται με τρόπο που ορισμένοι από εμάς θεωρούν ότι ενδεχομένως είναι πιο αποφασιστικός από τον φυσιολογικά αναμενόμενο».
10:30
(Γέλια)
10:32
Ο Τομ γύρισε τα μάτια του και είπε, «Μπράιαν, αυτό είπα κι εγώ: είναι μαλάκας!»
10:39
(Γέλια)
10:41
(Χειροκρότημα)
10:44
Τώρα, ως εσωστρεφής, μπορεί με λεπτότητα να υποδηλώσω ορισμένα «μαλακισμένα» χαρακτηριστικά στη συμπεριφορά του άνδρα, αλλά δε θα χιμήξω αμέσως στη λέξη από «μ».
10:55
(Γέλια)
10:58
Αλλά ο εξωστρεφής λέει, «Αν έτσι συμπεριφέρεται, έτσι θα τον λέω». Προσπερνάμε ο ένας τον άλλο.
11:04
Τώρα, είναι αυτό κάτι που πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή; Ασφαλώς. Είναι σημαντικό να το γνωρίζουμε. Αυτό είμαστε τελικά; Είμαστε απλώς ένα μάτσο χαρακτηριστικά; Όχι, δεν είμαστε. Θυμηθείτε, είστε σαν κάποιους άλλους και σαν κανέναν άλλον. Και ο ιδιόμορφος εαυτός σας; Ως Ελίζαμπεθ ή Τζορτζ, μπορεί να μοιράζεστε την εξωστρέφεια ή τις νευρώσεις σας. Υπάρχουν όμως μερικά ιδιαίτερα γνωρίσματα της Ελίζαμπεθ στη συμπεριφορά σου, ή του Τζορτζ στη δικιά σου, που μας κάνουν να σας κατανοούμε καλύτερα αντί για ένα μάτσο χαρακτηριστικά; Που μας κάνουν να σας αγαπάμε; Όχι μόνο επειδή είστε ένας συγκεκριμένος τύπος ανθρώπου.
11:54
Αισθάνομαι άβολα να βάζω τους ανθρώπους σε κουτιά. Πιστεύω ότι ούτε τα πουλιά δεν ανήκουν σε κουτιά. Οπότε τι είναι αυτό που μας ξεχωρίζει; Είναι οι πράξεις της ζωής μας – τα προσωπικά μας έργα. Έχετε ένα προσωπικό έργο τώρα, αλλά ίσως κανείς εδώ να μην το ξέρει. Σχετίζεται με το παιδί σας – έχετε πάει άλλες τρεις φορές στο νοσοκομείο και ακόμα δεν ξέρουν τι φταίει. Ή ίσως είναι η μαμά σας. Και αντιδράτε διαφορετικά από το κανονικό. Είναι ελεύθερα χαρακτηριστικά. Είστε πολύ προσηνής, αλλά συμπεριφέρεστε το αντίθετο για να γκρεμίσετε αυτά τα εμπόδια της διοικητικής αποχαύνωσης του νοσοκομείου, για να μάθετε κάτι για τη μαμά σας ή το παιδί σας.
12:44
Ποια είναι αυτά; Όπως ενσαρκώνουμε ένα σενάριο για να ενισχύσουμε ένα βασικό έργο στις ζωές μας. Κι αυτά είναι που έχουν σημασία. Μη ρωτάτε τους άλλους τι τύπος είναι. Ρωτήστε, «Ποια είναι τα βασικά έργα της ζωής σου;» Ενσαρκώνουμε αυτά τα χαρακτηριστικά. Είμαι ένας εσωστρεφής, αλλά έχω ένα βασικό έργο, που είναι να διδάσκω. Είμαι ένας καθηγητής. Και λατρεύω τους μαθητές μου και λατρεύω τον κλάδο μου. Και ανυπομονώ να τους πω για το τι νέο υπάρχει, τι συγκλονιστικό, ότι δε βλέπω την ώρα να τους πω. Κι έτσι ενεργώ με εξωστρεφή τρόπο, επειδή στις 8 το πρωί οι μαθητές χρειάζονται λίγο χιούμορ, λίγη δέσμευση για να συνεχίσουν τις δύσκολες μέρες μελέτης.
13:35
Αλλά πρέπει να προσέχουμε πολύ όταν ενεργούμε παρατεταμένα έξω από τα συνηθισμένα. Μερικές φορές μπορεί να μην προσέχουμε τον εαυτό μας. Για παράδειγμα, μετά από μια περίοδο ψεύτικης εξωστρεφούς συμπεριφοράς, ανακαλύπτω ότι πρέπει να αποσυρθώ κάπου μόνος μου. Όπως είπε η Σούζαν Κέιν στο «Ήσυχο» βιβλίο της, στο κεφάλαιο που εμφανιζόταν ο περίεργος Καναδός καθηγητής που δίδασκε τότε στο Χάρβαρντ, κάτι φορές πάω στις τουαλέτες για να γλιτώσω από τις σφεντόνες και τα βέλη των τρελών εξωστρεφών.
14:12
(Γέλια)
14:13
Θυμάμαι ειδικά μια μέρα που είχα αποσυρθεί στην τουαλέτα, για να αποφύγω την υπερβολική διέγερση. Κι ένας πραγματικά εξωστρεφής ήρθε πίσω μου -όχι στην τουαλέτα μου αλλά στη διπλανή- και μπορούσα να ακούω διάφορους ήχους εκκένωσης, που μισούμε – ακόμα και τους δικούς μας, γι’ αυτό τραβάμε το καζανάκι κατά τη διάρκεια και μετά.
14:36
(Γέλια)
14:39
Και μετά άκουσα εκείνη τη βραχνή φωνή να λέει, «Εσείς είστε Δρ. Λιτλ;»
14:46
(Γέλια)
14:49
Αν υπάρχει κάτι που θα προκαλέσει εξάμηνη δυσκοιλιότητα σ’ έναν εσωστρεφή, είναι η συζήτηση στον καμπινέ.
14:57
(Γέλια)
14:59
Κι εκεί πηγαίνω τώρα. Μη με ακολουθήσετε.
15:03
Σας ευχαριστώ.
Advertisment
