Η Αποπλάνηση των Λέξεων και η Μετουσίωση του Βιώματος
Tου Morgan Goodlander, Διευθυντή Gestalt Institute of San Francisco (Μετάφραση: Δημήτρης Τζαχάνης)
Advertisment
Φαίνεται πως όλοι μας, σε διάφορες στιγμές στη ζωή μας, πέφτουμε στην παγίδα να προσπαθούμε να γίνουμε κάποιοι ή κάτι που δεν είμαστε. Πριν το καταλάβουμε καλά καλά έχουμε ήδη ξεκινήσει έναν αγώνα δρόμου να αλλάξουμε τον εαυτό μας ώστε να ταιριάζει με κάποια ιδέα για το πώς θα έπρεπε ή θα μπορούσε να είναι. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θυσιάζουμε το πραγματικό «βίωμα-της-ύπαρξής-μας-στον-κόσμο» για την «ιδέα-της-ύπαρξής-μας-στον-κόσμο».
Η κρυφή ανταλλαγή του βιώματος με την έννοια ή ιδέα του βιώματος συμβαίνει συχνά σε ασυνείδητο επίπεδο. Δυστυχώς το βίωμά μας και αυτό που σκεφτόμαστε για το βίωμά μας γίνονται δυσδιάκριτα εξαιτίας των εκλεπτυσμένων αφηγήσεων/ιστοριών που κατασκευάζουμε για να ερμηνεύσουμε τον εαυτό μας και τον γύρω μας κόσμο. Καθώς συγχέουμε τις λέξεις που αντιπροσωπεύουν τα βιώματά μας με τις λέξεις που αντιπροσωπεύουν αυτό που σκεφτόμαστε για τα βιώματά μας, ο εγκέφαλος χάνει την ικανότητα να ξεχωρίσει ανάμεσα στα δύο. Δεν μπορούμε πλέον να διακρίνουμε ανάμεσα στο «τι έγινε» και σε αυτό που «σκεφτήκαμε ότι έγινε». Στην πράξη, το βίωμά μας και αυτό που σκεφτόμαστε για το βίωμά μας έχουνε γίνει ένα και το αυτό φαινόμενο.
Advertisment
Αυτή η θεμελιώδης σύγχυση ανάμεσα στην «εμπειρία» και στην «ιδέα για την εμπειρία» αυξάνεται όσο περισσότερο διανοητικοί, αναλυτικοί και ερμηνευτικοί γινόμαστε. Γι’ αυτόν τον λόγο αρκετοί από τους πιο φαινομενικά έξυπνους ανθρώπους μπορεί να αποδεικνύονται οι πιο μπερδεμένοι, αποκομμένοι και βασανισμένοι. Ο σφετερισμός του βιώματος από την ιδέα, μας εμποδίζει απ’ το να ζήσουμε στον κόσμο ολάκεροι με ακέραια την ουσιαστική ψυχοσωματική μας διάσταση∙ μας αφήνει αποκομμένους από τις πρωταρχικές εμπειρίες που μας φέρνουν σε άμεση επαφή με την απλότητα, αμεσότητα και ορμή της ζωής.
Καταλήγουμε να υπάρχουμε σαν έννοιες του εαυτού χαμένοι σε μια απέραντη θάλασσα υποκειμενικού διαλόγου αντί για άνθρωποι με σάρκα και οστά που πατάνε στα πόδια τους και συμμετέχουν ολοκληρωτικά στη ζωή. Έτσι, όπως έλεγε και ο FritzPerls, γινόμαστε «χάρτινοι άνθρωποι αντί για αληθινοί άνθρωποι».
Η ανικανότητά μας να διακρίνουμε ανάμεσα στο βίωμα και στην ιδέα, στο φαινόμενο και στην περιγραφή, στην περιοχή και στον χάρτη, στη ζωή και στην ιστορία, μας κρατά μετέωρους ανάμεσα στο κόσμο της ύλης και στον κόσμο των εννοιών, ανάμεσα στον συγγραφέα και στη σελίδα. Παρ’ όλ’ αυτά, οι δύο αυτοί κόσμοι μπορούν να συνενωθούν όταν φέρνουμε την επίγνωση μας στον εαυτό μας και τον αποδεχόμαστε έτσι όπως είναι, νιώθουμε το σώμα μας και επιτρέπουμε τα αληθινά μας συναισθήματα.
Τότε η ενέργεια της ζωής, σαν ένα ηλεκτρικό ερπετό, σπινθηροβολεί σε κάθε μας στιγμή, μας συνδέει με τον κόσμο και μας φέγγει τον δρόμο, αρκεί να πάρουμε λίγο χρόνο να το προσέξουμε. Όταν αυτή η ενέργεια ρέει, το βίωμα συνδέεται με την ιδέα σε έναν ζωτικό εναγκαλισμό και ο συγγραφέας και η σελίδα γίνονται ένα…
Αποκαλώ αυθεντικότητα λοιπόν την κατάσταση όπου ένα ζωοδόχο ηλεκτρικό ρεύμα ρέει ανάμεσα στον εαυτό μας και στον κόσμο. Είναι η στιγμή που νιώθουμε αυθόρμητα, που λάμπουμε από διαύγεια και δεν μπορούμε παρά να έρθουμε σε επαφή με την αλήθεια μας και να νιώσουμε την ενέργεια της ζωής να πάλλεται μέσα μας. Κρύβεται απλώς λίγο πιο κάτω από τις ερμηνείες, τις έννοιες και τις ιδέες για τη ζωή, στο σώμα και στην καρδιά μας, στα χέρια και στα πόδια, στα μάτια και στα αυτιά μας.
Η γέφυρα για να την βρούμε βρίσκεται στην ίδια μας τη σάρκα και στους χυμούς που κυλάνε μέσα μας καθώς συνδεόμαστε, κάθε στιγμή, ο ένας με τον άλλο και με τον κόσμο τριγύρω μας∙ και είναι στο παρόν και μόνο στο παρόν που συναντιούνται το μυαλό με το σώμα, ο εραστής με τον ερωμένο, το βίωμα με την έννοια.
Ο Morgan Goodlander έρχεται στην Αθήνα για να εισηγηθει Βιωματικού και εκπαιδευτικού σεμιναρίου στις 1-2 Οκτωβρίου. Θα προηγηθεί εισαγωγική παρουσίαση με ελεύθερη είσοδο στις 29 Σεπτεμβρίου.
