Πώς να καταλάβετε αν πρέπει να αποφύγετε τη γλουτένη
Η γλουτένη αποτελεί μια πρωτεΐνη που περιέχεται στο αλεύρι, στο κριθάρι και τη σίκαλη. Τα άτομα που είναι ευαίσθητα στη γλουτένη έχουν αυτό που είναι γνωστό ως κοιλιοκάκη ή δυσανεξία. Αυτό που ουσιαστικά συμβαίνει στο σώμα είναι ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού θεωρεί την πρωτεΐνη ως εισβολέα και επιτίθεται σε αυτή. Μακροχρόνια, αυτή η απόκριση του ανοσοποιητικού καταστρέφει την εσωτερική στοιβάδα του εντέρου, περιορίζει την ικανότητά του να απορροφά θρεπτικά στοιχεία και μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο, διάρροια, απώλεια βάρους, κόπωση και αναιμία. Η κοιλιοκάκη μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρές επιπλοκές αν δεν διαγνωσθεί.
Advertisment
Διαβάστε επίσης: 10 σημάδια που δείχνουν ότι έχετε δυσανεξία στη γλουτένη
Τα καλά νέα είναι ότι η δυσανεξία στη γλουτένη είναι σχετικά σπάνια και επηρεάζει λίγο παραπάνω από το 1% του πληθυσμού στις δυτικές χώρες. Η ακριβής αιτία της πάθησης δεν είναι γνωστή, αλλά όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα δείχνουν μια συσχέτιση ανάμεσα στα γονίδια, τη πρωτεΐνη της γλουτένης και τους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Δεν μπορεί να μεταδοθεί, αν και μπορεί να κληρονομηθεί μέσω γονιδίων από κάποιο μέλος της οικογένειας. Ωστόσο, πώς θα μπορούσατε να γνωρίζετε αν πάσχετε από δυσανεξία και αν χρειάζεται να απέχετε από τη γλουτένη;
Σημάδια και συμπτώματα – Ενήλικες
Οι ενήλικες με κοιλιοκάκη συχνά έχουν συμπτώματα διάρροιας, εμέτου, κόπωσης και απώλειας βάρους, νιώθουν πρησμένοι, έχουν ναυτία, δυσκοιλιότητα, ενίοτε, ή νιώθουν γενικευμένο πόνο στη κοιλιακή χώρα. Η δυσανεξία μπορεί επίσης να προκαλέσει κάποια προβλήματα στον οργανισμό που δεν σχετίζονται με την πεπτική οδό, αλλά απορρέουν από την ανικανότητά της να απορροφά αποτελεσματικά τα θρεπτικά στοιχεία.
Advertisment
Περισσότεροι από τους μισούς ενήλικες με δυσανεξία στη γλυκόζη συχνά εμφανίζουν: Αναιμία, απώλεια οστικής μάζας, αποσκλήρυνση των οστών, προβλήματα στο σμάλτο των δοντιών, φαγούρα ή εξανθήματα στο δέρμα, πόνος στις αρθρώσεις, άφθα στο στόμα, πονοκεφάλους, κόπωση, καούρες ή οξύτητα στον οισοφάγο, βλάβη των νεύρων που εκδηλώνεται από μούδιασμα και φαγούρα στα χέρια και/ή στα πόδια, ανεπάρκεια γνωστικών ικανοτήτων και δυσκολίες ισορροπίας.
Σημάδια και Συμπτώματα- Παιδιά
Τα μικρά παιδιά κάτω των δύο ετών μπορεί να εμφανίσουν εμετούς, ναυτία, διάρροια, έλλειψη όρεξης ή απώλεια μυϊκής μάζας. Επιπλέον, η πρησμένη κοιλιά μπορεί να υποδεικνύει μια ευαισθησία στη γλουτένη στα παιδιά μικρής ηλικίας. Τα συμπτώματα στα μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά μπορεί να ποικίλουν από διάρροια ή έντονη δυσκοιλιότητα, απώλεια βάρους, εκνευρισμός μέχρι και νευρολογικά προβλήματα όπως ADHD, μαθησιακές δυσκολίες, πονοκεφάλους, επιληπτικές κρίσεις και έλλειψη μυϊκού συντονισμού. Το λιγότερο ανεπτυγμένο ανάστημα και η καθυστερημένη εφηβεία μπορούν επίσης να αποτελούν σημάδια στα μεγαλύτερα παιδιά.
Διαβάστε ακόμη – Συνταγή: Πεντανόστιμο ψωμί χωρίς αλεύρι και γλουτένη
Φαγούρα και φουσκάλες στο δέρμα
Η ερπητοειδής δερματίτιδα αποτελεί μια πάθηση που σχετίζεται με αλλαγές στην εσωτερική στοιβάδα του εντέρου, οι οποίες είναι όμοιες με τις αλλαγές στην εσωτερική στοιβάδα που σχετίζονται με την κοιλιοκάκη. Η κοιλιοκάκη μπορεί μεν να μην παράγει σε κάποιους φανερά και αξιοσημείωτα πεπτικά προβλήματα, αλλά αντιθέτως, ένα άτομο μπορεί να εμφανίσει φαγούρα και φουσκάλες στους ώμους, στα γόνατα, στο κρανίο, στον κορμό ή κάτω από το ιερό οστό.
Επισκεφθείτε έναν γιατρό αν…
Αν υποπτεύεστε ότι μπορεί να έχετε ευαισθησία στη γλουτένη, τότε δείτε τον γιατρό σας και αυτός μπορεί να σας εξετάσει και να διαγνώσει με τον σωστό τρόπο. Αν υποπτευθείτε ότι έχετε και απέχετε από τη γλουτένη για μια ορισμένη χρονική περίοδο πριν δείτε το γιατρό σας, μπορεί να κάνει δύσκολο τον εντοπισμό τυχόν ευαισθησίας. Αν σας διαγιγνώσκουν δυσανεξία, τότε μπορούν και να σας καθοδηγήσουν ως προς το ποια φαγητά να αποφύγετε, τα οποία περιέχουν πρωτεΐνη γλυκόζης και να αποτρέψετε κάθε πιθανή θρεπτική ανεπάρκεια που μπορεί να προκύψει από μια τέτοια δραματική αλλαγή στη διατροφή.
Η αποχή από τη γλουτένη είναι «στη μόδα», γι’ αυτό προσέξτε
Τελευταία, η γλουτένη έχει τοποθετηθεί στο μάτι του κυκλώνα όσον αφορά στη διατροφή, αλλά δεν είναι ιατρικά αποδεδειγμένο ότι η διατροφή χωρίς γλουτένη μπορεί να μας ωφελήσει, εκτός αν πάσχουμε ήδη από κοιλιοκάκη. Αυτά είναι καλά νέα για τους ανθρώπους που υποφέρουν από δυσανεξία, καθώς οι τροφές χωρίς γλουτένη βρίσκονται πραγματικά δύσκολα.
«Οι άνθρωποι που είναι ευαίσθητοι στη γλουτένη μπορεί να νιώθουν καλύτερα, αλλά μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων δεν θα αντιληφθεί κάποιο συγκεκριμένο πλεονέκτημα από την πρακτική αυτή. Θα ξοδέψουν απλά τα χρήματά τους, καθώς αυτά τα προϊόντα είναι και ακριβά» αναφέρει ο DR. Lefflet, βοηθός καθηγητής της ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Harvard.
Αν δεν πάσχετε από κοιλιοκάκη, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα ωφεληθείτε από τη δίαιτα χωρίς γλουτένη. Η επίδραση placebo πιθανώς να σας πείσει ότι νιώθετε καλύτερα, δηλαδή θα νιώσετε μια ψευδή επίδραση, αλλά το πιθανότερο είναι ότι η χημεία του οργανισμού σας και η υγεία σας θα μείνει ίδια. Η πιο αποτελεσματική κίνηση που πρέπει να κάνετε είναι μια σοβαρή συζήτηση με τον γιατρό σας και κάποιες εξετάσεις που θα διαγνώσουν ακριβέστερα τη κατάσταση σας, πριν προχωρήσετε σε μια διαφορετική διατροφή.
Αν αλλάξετε τη δίαιτα σας χωρίς σωστή καθοδήγηση από έναν γιατρό ή διατροφολόγο, μπορεί να αντιμετωπίσετε ελλείψεις σε βιταμίνες, αφού τα περισσότερα παραγόμενα προϊόντα από σιτάρι περιέχουν βιταμίνες και ειδικότερα βιταμίνη Β. Επιπλέον, η μείωση ή απόλυτη αποχή από σιτάρι και σίκαλη μειώνει αισθητά την πρόσληψη ινών, κάτι που με τη σειρά του προκαλεί πεπτικές δυσλειτουργίες. Όταν δεν είστε σίγουροι για το περιεχόμενο της διατροφής σας, ζητήστε τη συμβουλή ειδικού.