Πώς η νηστεία ενισχύει την υγεία μας
Η νηστεία είναι ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων και ήταν μία από τις πρακτικές που εφάρμοζε ο Ιπποκράτης για τη θεραπεία των περισσότερων παθήσεων (διαβάστε 300 αποφθέγματα και αφορισμοί του Ιπποκράτη για την υγεία). Και ενώ όλοι γνωρίζουμε ότι η νηστεία είναι ευεργετική για τον οργανισμό μας, μέχρι λίγα χρόνια πριν δεν γνωρίζαμε τον ακριβή μηχανισμό με τον οποίο ωφελούσε το σώμα μας.
Advertisment
Μελέτες όμως των τελευταίων ετών άρχισαν να ξεκαθαρίζουν το τοπίο. Δείτε παρακάτω:
Έρευνα δείχνει πως μια πενθήμερη νηστεία τονώνει τον οργανισμό και το ανοσοποιητικό
Νηστεία με νερό για την καρδιά και τον Διαβήτη
Advertisment
Πως η ολική νηστεία επαναφέρει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά τους καρκινοπαθείς
Το 2016 ωστόσο, συνέβη κάτι ακόμα πιο σημαντικό. Ο Γιοσινόρι Οσούμι κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής 2016 για τις ανακαλύψεις του στους μηχανισμούς της αυτοφαγίας.
Τι είναι η αυτοφαγία;
Η αυτοφαγία είναι ένας μηχανισμός του οργανισμού με τον οποίο γίνεται μια εκκαθάριση των παλιών και γερασμένων κυττάρων του οργανισμού. Είναι μια φυσική, ήπια διαδικασία στην οποία αντικαθίστανται τα κυτταρικά συστατικά. Η αυτοφαγία συμβαίνει στα υπο-κυτταρικά οργανίδια όπου τα άχρηστα υπολείμματα αφαιρούνται και τα λυσοσώματα φροντίζουν την αποικοδόμηση των πρωτεϊνών. Η αυτοφαγία, περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1962.
Τι ενεργοποιεί την Αυτοφαγία;
Ο μηχανισμός της αυτοφαγίας ενεργοποιείται όταν ο οργανισμός αντιμετωπίζει στέρηση θρεπτικών συστατικών. Κατά τη διάρκεια της νηστείας – ασιτίας, ανεβαίνουν τα επίπεδα της γλυκαγόνης η οποία προειδοποιεί τον εγκέφαλο για την έλλειψη τροφής και έτσι ο τελευταίος λαμβάνει μια σειρά από αντίμετρα ώστε να αντιμετωπίσει τον “κίνδυνο”. Πρόκειται για έναν αρχαίο μηχανισμό. Χιλιάδες χρόνια πριν, η τροφή δεν ήταν δεδομένη και ως εκ τούτου έχουμε αναπτύξει ειδικούς τρόπους αντιμετώπισης τέτοιων καταστάσεων. Στην προκειμένη περίπτωση, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί την αυτοφαγία. Όπως μπορεί να καταλαβαίνετε από την ίδια τη λέξη, η αυτοφαγία είναι μια διαδικασία κατά την οποία ο οργανισμός αρχίζει να θρέφεται από τον εαυτό του.
Και επειδή τίποτα δεν συμβαίνει με τυχαίο τρόπο, το σώμα αρχίζει με την αποσύνθεση των παλιών κυττάρων, των φλεγμονών και των βακτηρίων. Αρχίζει δηλαδή να αποσυνθέτει τα συσσωρευμένα “σκουπίδια” τα οποία προκαλούν από απλές παθήσεις μέχρι αυτό που ονομάζουμε γήρανση. Ναι, σωστά διαβάσατε, η νηστεία (ασιτία) εκτός από το να ενεργοποιεί την αυτοφαγία διεγείρει την αυξητική ορμόνη, η οποία έχει αντιγηραντική δράση. Επομένως, η ασιτία μπορεί να αντιστρέψει τη διαδικασία της γήρανσης, απαλλάσσοντας το σώμα μας από παλιά κυτταρικά σκουπίδια και αντικαθιστώντας τα με νέα τμήματα».
Έτσι, η αυτοφαγία είναι μια φυσική, ομαλή διαδικασία η οποία εκτελείται με ελεγχόμενο τρόπο και βοηθά στην ανανέωση του οργανισμού μας και στην καταπολέμηση πολλών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένου των φλεγμονωδών παθήσεων, τις λοιμώξεις, τον καρκίνο και τη Νόσο Αλτσχάιμερ.
Τι σταματά την αυτοφαγία;
Τόσο οι υδατάνθρακες όσο και οι πρωτεΐνες αυξάνουν την ινσουλίνη και μειώνουν τη γλυκαγόνη, την ουσία που ενεργοποιεί τη διαδικασία της αυτοφαγίας. Γι αυτό, ένας μεγάλος αριθμός διατροφλόγων, πλέον υποστηρίζει τη μερική νηστεία, τη διαδικασία κατά την οποία το σώμα παραμένει χωρίς τροφή για αρκετές ώρες, είτε το απόγευμα, είτε το πρωί κάθε ημέρας. Υπάρχουν αντεπιχειρήματα στη μεθοδολογία αυτή αλλά η ουσία είναι ότι η νηστεία, είτε πρόκειται για μια θρησκευτική πρακτική, είτε πρόκειται διατροφική πρακτική μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία μας.
Φυσικά, πάντα θα πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι η ισορροπία είναι το παν. Η υπερβολική αυτοφαγία μπορεί να αποβεί καταστροφική. Διότι, μετά την αποσύνθεση των “σκουπιδιών”, σειρά έχει ο μυικός ιστός. Έτσι, αν είστε υγιείς, μπορείτε να ακολουθήσετε ήπιες μορφές νηστείας. Εάν υποφέρετε ωστόσο από κάποια πάθηση και θέλετε να ακολουθήσετε μια θεραπευτική νηστεία, τότε αυτή θα πρέπει να γίνει υπό την επίβλεψη κάποιου ειδικού.
Η πραγματική νηστεία και η σημερινή “νηστεία”
Από τα παραπάνω λοιπόν καταλαβαίνουμε ότι είναι η απουσία τροφής αυτή που ενισχύει την υγεία του οργανισμού και όχι μόνο το είδος της τροφής. Οι εταιρείες σήμερα, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την πτώση του τζίρου τους κατά την περίοδο των νηστειών (απόλυτα κατανοητό) έχουν προβεί σε αναπαραγωγή υποκατάστατων κάθε είδους τροφής. Νηστίσιμο τυρί, νηστίσιμη πίτσα, νηστίσιμο μπιφτέκι, νηστίσιμη τυρόπιτα κ.ο.κ., προϊόντα που αποτελούνται κατά βάση από σόγια η οποία είναι και μεταλλαγμένη τις περισσότερες φορές αλλά και έχει υποστεί αμφίβολη επεξεργασία. Σε αυτή την περίπτωση, ενδέχεται να επιβαρύνουμε ακόμα περισσότερο τον οργανισμό μας, αντί να τον βοηθάμε. Αν αποφασίσετε λοιπόν να ακολουθήσετε μια ήπια νηστεία, ακολουθήστε την χωρίς αμφίβολα υποκατάστατα. Εάν θέλετε να ακολουθήσετε μια πιο έντονη νηστεία ή ξηρασία, τότε είναι πολύ σημαντικό, να το κάνετε υπό την επίβλεψη ενός ειδικού.
