Άρθρο της Deanna Minich, επαγγελματίας υγείας, συγγραφέας
Το πλαστικό έφερε την επανάσταση στον κόσμο, αλλά είχε επίσης και άλλες σοβαρές συνέπειες. Τα τελευταία χρόνια, έχει δοθεί περισσότερη προσοχή στους πιθανούς κινδύνους του πλαστικού στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον. Ωστόσο, το πλαστικό παραμένει ένα από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα υλικά για τα πάντα.
Advertisment
Καθώς βρίσκεται κυριολεκτικά παντού, το κάνει και εξαιρετικά δύσκολο να ζήσουμε χωρίς την έκθεση μας σε αυτό, ακόμα και για εκείνους που έχουν κάνει ήδη ό,τι μπορούν για να ζουν μια καθαρή ζωή για την υγεία τους και το περιβάλλον. Ακόμα και η διακοπή χρήσης πλαστικού δεν θα σας γλυτώσει από την μερική έκθεση σε αυτό, αφού η βιομηχανία και παραγωγή του φαγητού βασίζεται στο πλαστικό. Ως αποτέλεσμα, αρκετές από τις τροφές που καταναλώνετε έχουν ήδη πριν φτάσουν σε εσάς κάποια επαφή με πλαστικό.
Πριν μιλήσουμε για κάποια βασικά βήματα μείωσης του τοξικού πλαστικού, ακόμα και αν δεν μπορείτε να φτάσετε το μηδέν, ας εξερευνήσουμε το γιατί είναι σημαντικό να ζήσετε μια ζωή χωρίς αυτό.
Οι κίνδυνοι του πλαστικού
Πολυάριθμες μελέτες έχουν υποδείξει μια σύνδεση ανάμεσα στην έκθεση στο πλαστικό και σε διάφορα προβλήματα υγείας. Το πλαστικό είναι φτιαγμένο από διάφορα χημικά, πολλά από τα οποία πιθανώς προκαλούν προβλήματα μέσω του περάσματος τους στις τροφές ή αφού γίνουν μέρος των σωματιδίων του αέρα και της σκόνης.
Advertisment
Οι φθαλικές ενώσεις, μια ομάδα χημικών που κάνουν το πλαστικό πιο ευλύγιστο και ανθεκτικό έχουν συνδεθεί με προβλήματα στην νευρική ανάπτυξη των παιδιών. Μια συστηματική ανασκόπηση κατέληξε στο ότι υπάρχει μια σχέση ανάμεσα στα υψηλά επίπεδα πλαστικών μεταβολιτών στα ούρα με χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης, με προβλήματα υπερκινητικότητας και προσοχής, με δυσκολίες στην κοινωνική επικοινωνία και με άλλα γνωστικά προβλήματα.
Έχετε πιθανώς ακούσει πολλά για ένα άλλο τοξικό συστατικό του πλαστικού: τη δισφαινόλη Α ή ΒΡΑ. Η ΒΡΑ έχει γίνει το αντικείμενο πολλών ερευνών που δείχνουν μια σύνδεση με μια σειρά προβλημάτων υγείας, που τελικά έχει οδηγήσει στον περιορισμό της χρήσης της. Μια συστηματική μετα-ανάλυση βρήκε ότι εκείνοι που είχαν υψηλότερα επίπεδα μεταβολιτών ΒΡΑ στα ούρα τους έχουν και μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης υπέρτασης, διαβήτη και γενικής ή κοιλιακής παχυσαρκίας. Έχει επίσης συνδεθεί με αναπαραγωγικά προβλήματα, ADHD στα παιδιά, άσθμα, καρδιαγγειακές παθήσεις, παθήσεις του ανοσοποιητικού και προβλήματα θυρεοειδή.
Συμβουλές για μια ζωή χωρίς πλαστικό
Είναι ομολογουμένως δύσκολο να ξεφορτωθείτε πλήρως το τοξικό πλαστικό, χάρη στη συνεχή παρουσία του παντού. Το μεγαλύτερο μέρος της έκθεση μας σε αυτό προέρχεται από την πρόσληψη του μέσω του φαγητού, παρά από άλλες πηγές όπως μέσω της σκόνης ή συσκευών. Γι’ αυτό, η πιο σημαντική κίνηση είναι η εξέταση του είδους και της ποσότητας φαγητού που καταναλώνετε και μπορεί να έχουν μολυνθεί από ένα ή περισσότερα τοξικά χημικά του πλαστικού.
Οι παρακάτω συμβουλές αναφέρονται στη μείωση του τοξικού πλαστικού από τη ζωή σας για μια όσο το δυνατόν πιο υγιή ζωή:
Αντικαταστήστε με γυάλινα δοχεία
Μια λύση είναι να αποφεύγετε να αποθηκεύετε τις τροφές σας σε πλαστικά δοχεία και μπολ. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία μεγεθών για να διαλέξετε στην αγορά. Μια έρευνα που εστίασε στα μπιμπερό βρήκε ότι το γυαλί αποτελεί μια καλή εναλλακτική λύση, καθώς δεν περιέχει ΒΡΑ ή πλαστικοποιητές και επίσης δεν μεταφέρει στο γάλα ή το νερό βαριά μέταλλα. Με βάση αυτή την πληροφορία, είναι πολύ λογικό να προτιμήσετε το γυαλί ως αντικατάστατο των πλαστικών δοχείων.
Αγοράστε τα τρόφιμά σας χύμα
Ρίξτε μια ματιά στα ντουλάπια και στο ψυγείο σας. Τι βλέπετε; Πιθανώς, πολλά από τα τρόφιμά σας βρίσκονται μέσα σε πλαστικές συσκευασίες. Η μείωση του συσκευασμένου φαγητού αποτελεί μια λύση, αλλά πολλές επίσης υγιεινές τροφές, όπως το ρύζι, τα δημητριακά, τα όσπρια, ακόμα και τα λαχανικά βρίσκονται τυλιγμένα σε πλαστικό. Κάποια από αυτά λοιπόν μπορείτε να τα αγοράσετε χύμα, ειδικά αν έχετε μαζί σας δικές σας σακούλες που θα επαναχρησιμοποιείτε για τη μεταφορά σας από το κατάστημα. Μια έρευνα κατέληξε στο ότι η κατανάλωση τροφών για τρεις μόνο μέρες, που δεν ήταν κονσερβοποιημένες ή συσκευασμένες σε πλαστικό οδήγησε σε μειωμένα επίπεδα πλαστικών μεταβολιτών στα ούρα.
Ψωνίστε κατευθείαν από τον παραγωγό
Είναι επίσης πολύ συχνό φαινόμενο να βρίσκουμε λαχανικά και φρούτα σε προ-συσκευασμένες πλαστικές σακούλες ή τυλιγμένα σε πλαστικό στα μανάβικα και στα σούπερ μάρκετ. Μπορείτε να αποφεύγετε να ψωνίζετε αυτά τα είδη και να προτιμάτε τις λαϊκές, όπου θα τα βρίσκετε χύμα ή να παίρνετε μαζί σας μια υφασμάτινη τσάντα για τις αγορές σας.
Αποφύγετε τα καλαμάκια
Αυτό μπορεί να είναι λίγο δύσκολο, αλλά πείτε όχι στα καλαμάκια. Αποτελούνται από όχι και τόσο ανθεκτικό πλαστικό, κάτι που σημαίνει ότι τα τοξικά στοιχεία του μπορεί να περνούν στο ρόφημα σας με κάθε ρουφηξιά. Αν πρέπει να χρησιμοποιείτε καλαμάκι αναγκαστικά, προτιμήστε επαναχρησιμοποιούμενα από γυαλί ή μέταλλο.
Όχι πλαστικά μαχαιροπήρουνα
Ένας άλλος συχνός τρόπος επαφής με πλαστικό, είναι όταν τρώμε έξω και μας δίνουν πλαστικά μαχαιροπήρουνα. Αν κάνετε ένα ταξίδι και γνωρίζετε ότι θα φάτε κάτι γρήγορο απ’ έξω, πάρτε μαζί σας ένα ζευγάρι μαχαιροπήρουνα και αποφύγετε την έκθεση του φαγητού σας σε πλαστικό.
Αφαιρέστε τα προϊόντα κατευθείαν από τη συσκευασία τους
Και πάλι είναι αναπόφευκτο το ότι θα αγοράσετε κάτι που είναι συσκευασμένο σε πλαστικό. Ίσως αυτό να είναι ψωμί ή βούτυρο. Όταν αυτό συμβαίνει λοιπόν, απλά μεταφέρετε τα σε κάτι γυάλινο ή γενικά σε ένα μη πλαστικό δοχείο στο σπίτι σας. Πλαστικά χημικά θα έχουν ήδη περάσει στο φαγητό, αλλά θα είναι πολύ λιγότερα αν δεν τα διατηρήσετε μέσα σε αυτά.
Μη ζεσταίνετε πλαστικά δοχεία
Η θερμότητα αυξάνει την αποσύνθεση του πλαστικού και έτσι τα τοξικά χημικά μεταφέρονται ευκολότερα στις τροφές σας. Αυτό συμβαίνει γρηγορότερα με πλαστικά δοχεία που έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί καιρό, επειδή το πιο πιθανό είναι ότι έχουν ήδη αρχίσει να φθείρονται και να αντέχουν λιγότερο τις υψηλές θερμοκρασίες. Οπότε αποφύγετε να ζεσταίνετε το φαγητό μέσα σε αυτά.
Πλύνετε τα χέρια σας
Μπορεί να είναι δύσκολο να το πιστέψετε, αλλά το απλό πλύσιμο των χεριών μπορεί να μειώσει την έκθεση σας σε επιβλαβή πλαστικά χημικά. Μια έρευνα σε κορίτσια ηλικίας 4 έως 13 χρονών στη Ταιβάν βρήκε μια από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές για τη μείωση του αριθμού των φθαλικών μεταβολιτών στα ούρα και αυτή είναι απλά το συχνό πλύσιμο των χεριών. Τα υποκείμενα της έρευνας ήταν παιδιά που συνήθως έχουν μια συχνότερη επαφή των χεριών με το στόμα τους απ’ ότι οι ενήλικες και έτσι αυξάνουν περισσότερο το επίπεδο έκθεσης στο πλαστικό. Γι’ αυτό, αποτελεί μια καλή συμβουλή για όλους μας.
Μην πίνετε από πλαστικό
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, κατά τις οποίες μπορεί να έρθετε σε επαφή με πλαστικό μέσω της κατανάλωσης ποτών. Όταν αγοράζετε ένα ποτό ή ρόφημα έξω, είναι πολύ πιθανό να είναι σε πλαστικό μπουκάλι. Ακόμα και τα ζεστά ποτά μπορεί να σας δίνονται σε κάποιο είδους πλαστικό. Μπορεί επίσης να πίνετε νερό από πλαστικό, χυμούς και γάλα.
Στην προαναφερθείσα έρευνα, μια άλλη πολύ αποτελεσματική στρατηγική για τη μείωση των πλαστικών μεταβολιτών στα ούρα ήταν η αποφυγή τέτοιων πλαστικών ποτηριών και μπουκαλιών. Για να το κάνετε, χρησιμοποιήστε γυάλινα στο σπίτι και επιλέξτε να έχετε μαζί σας ένα γυάλινο μπουκαλάκι για το νερό. Επιπροσθέτως, μεταφέρετε μαζί σας το δικό σας επαναχρησιμοποιούμενο μπουκάλι σας για όταν βρίσκεστε έξω.
Εξετάστε τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας
Υπάρχει ένας άλλος, λίγο υποτιμημένος, τρόπος έκθεσης στο πλαστικό: τα προϊόντα προσωπικής φροντίδας. Απλά σκεφτείτε τα μπουκάλια στα οποία αγοράζετε το σαμπουάν σας, τις κρέμες κλπ. Το πιο πιθανό είναι ότι βρίσκονται σε κάτι πλαστικό. Εδώ η καλύτερη λύση είναι να έχετε επαναχρησιμοποιούμενα γυάλινα δοχεία στο σπίτι, όπου θα μεταφέρετε τα προϊόντα που αγοράζετε, ώστε να σταματήσετε την έκθεση τους στο πλαστικό.
Photo: Author/Depositphotos
